धातुरूपाणि MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, धातुरूपाणि Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar धातुरूपाणि with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar धातुरूपाणि with Answers

अधःप्रदत्तेषु धातुरूपेषु उचितैः धातुरूपैः रिक्तस्थानानि पूरयत। (नीचे दिए गए धातु रूपों में से उचित धातुओं से रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with suitable verb-stems from the following words.

Question 1.
स: नायकः ……………… (अस्-लङ्)
(क) अस्ति
(ख) आसीत्
(ग) भविष्यति
(घ) अस्तु

Answer

Answer: (ख) आसीत्


Question 2.
त्वम् का …………. (अस्-लट)
(क) असि
(ख) स्मः
(ग) स्थ
(घ) अस्ति

Answer

Answer: (क) असि


Question 3.
भारतम् प्रगतिम् ………….. (कृ-लुट्)
(क) करोतु
(ख) करिष्यतः
(ग) करिष्यति
(घ) करिष्यथ:

Answer

Answer: (ग) करिष्यति


Question 4.
छात्राः पुस्तकानि ……………… (पठ्-लट)
(क) पठन्ति
(ख) पठन्तु
(ग) पठिष्यन्ति
(घ) पठेयुः

Answer

Answer: (क) पठन्ति


Question 5.
त्वम् ह्यः कुत्र ………….. (अस्-लङ्)
(क) आसीत्
(ख) आस्त
(ग) आसी:
(घ) आस्म

Answer

Answer: (ग) आसी:


Question 6.
सः तत्र न ……………. (पठ्-लङ्)
(क) अपठः
(ख) अपठत्
(ग) अपठत
(घ) अपठतम्

Answer

Answer: (ख) अपठत्


Question 7.
माता पुत्र सेवाम् ……………. (कृ-लट)
(क) करोति
(ख) करोसि
(ग) करोतु
(घ) कुर्यात्

Answer

Answer: (क) करोति


Question 8.
सेवकः स्वामिनम् ……………..। (सेव्–लट)
(क) सेवसे
(ख) सेवति
(ग) सेवते
(घ) सेवेथे

Answer

Answer: (ग) सेवते


स्थूलपदानि आधृत्य उचितं लकारं लिखत। (मोटे शब्दों को आधार मानकर उचित लकार लिखिए।)
Write original letter of the Underlined words.

Question 1.
स्थानानि दर्शनीयानि सन्ति
(क) लङ्
(ख) लोट
(ग) लट्
(घ) लृट्

Answer

Answer: (ग) लट्


Question 2.
अत्र किम् आसीत्?
(क) लङ्
(ख) लोट
(ग) लट्
(घ) लृट्

Answer

Answer: (क) लङ्


Question 3.
सेवका: सेवन्ते
(क) लोट
(ख) लङ्
(ग) लृट्
(घ) लट्

Answer

Answer: (घ) लट्


Question 4.
तत्र किम् भविष्यति?
(क) विधिलिङ्
(ख) लृट्
(ग) लद
(घ) लङ्

Answer

Answer: (ख) लृट्


Question 5.
यूयं रसं पास्यथ
(क) लङ्
(ख) लट्
(ग) लृट्
(घ) लोट

Answer

Answer: (ग) लृट्


Question 6.
सः पुस्तकं पठति
(क) लट
(ख) लोट
(ग) लङ्
(घ) लृट्

Answer

Answer: (क) लट


Question 7.
तौ राजानम् असेवताम्
(क) लट
(ख) विधिलिङ्
(ग) लङ्
(घ) लोट

Answer

Answer: (ग) लङ्


Question 8.
त्वं गीतां पठ
(क) लङ्
(ख) लोट
(ग) लृट्
(घ) विधिलिङ्

Answer

Answer: (ख) लोट


Question 9.
युवाम् अमृतं पिबताम्
(क) लट्
(ख) लङ्
(ग) लृट्
(घ) लोट

Answer

Answer: (घ) लोट


Question 10.
सः राजानं सेवेत
(क) लट
(ख) लङ्
(ग) विधिलिङ्
(घ) लोट

Answer

Answer: (ग) विधिलिङ्


Question 11.
अहं शास्त्रं पठेयम्
(क) विधिलिङ्
(ख) लङ्
(ग) लट्
(घ) लोट

Answer

Answer: (क) विधिलिङ्


Question 12.
शिशुः असि खलु त्वम्।
(क) लोट
(ख) लट
(ग) लङ्
(घ) लृट्

Answer

Answer: (ख) लट


Question 13.
युवा शान्तौ आस्ताम्
(क) लङ्
(ख) लोट
(ग) लूट
(घ) विधिलिंङ्

Answer

Answer: (क) लङ्


Question 14.
युवां धार्मिकौ भविष्यथः
(क) लट्
(ख) लोट्
(ग) लूट
(घ) विधिलिंङ्

Answer

Answer: (ग) लूट


Question 15.
सः प्रियदर्शी स्यात्
(क) विधिलिङ
(ख) लोट
(ग) लुट
(घ) लृट

Answer

Answer: (क) विधिलिङ


निम्नस्थूलपदानां शुद्धं वचनम् अधस्तात् पदेभ्यः चित्वा लिखत। (निम्न मोटे छपे शब्दों के वचन नीचे लिखे पदों में से चुनकर लिखिए।)
Write original letter of the Underlined words.

Question 1.
तौ जलं पिबतः
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (ख) द्विवचनम्


Question 2.
तन्तुवायः कवितां करोति
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (क) एकवचनम्


Question 3.
सः राजानं सेवेत
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (क) एकवचनम्


Question 4.
अहं बद्ध परिकरः अस्मि
(क) द्विवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (ख) एकवचनम्


Question 5.
त्वं रामायणम् अपठः
(क) बहुवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (ख) एकवचनम्


Question 6.
युवाम् अमृतम् पिबतम्
(क) बहुवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) एकवचनम्

Answer

Answer: (ख) द्विवचनम्


Question 7.
सज्जनः अमित्रमपि उपकरोति
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (क) एकवचनम्


Question 8.
वयं विद्यालये अस्मि
(क) बहुवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) द्विवचनम्

Answer

Answer: (क) बहुवचनम्


Question 9.
सज्जनाः पीडितान् सेवन्ते
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (क) एकवचनम्


Question 10.
ते सुखिनो भविष्यतः
(क) एकवचनम्
(ख) बहुवचनम्
(ग) द्विवचनम्

Answer

Answer: (ख) बहुवचनम्


Question 11.
युवाम् उद्यामिनौ स्याताम्
(क) द्विवचनम्
(ख) बहुवचनम्
(ग) एकवचनम्

Answer

Answer: (क) द्विवचनम्


Question 12.
त्वम् पठसि
(क) एकवचनम्
(ख) द्विवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (क) एकवचनम्


अधोलिखिते कोष्ठके उचितधातुरूपैः सह वाक्यानि पूरयत।। (नीचे लिखे कोष्ठक में उचित धातु रूपों से वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence with the following suitable verb-stems given in bracket.

Question 1.
कानने चत्रस्रः चटकाः ………………। (अस् + लङ)

Answer

Answer: आसन्


Question 2.
शिशवः दुग्धं ………………। (पा + विधिलिङ्)

Answer

Answer: पिबेयुः


Question 3.
तौ अधुना कि ………………। (कृ + लृट्)

Answer

Answer: करिष्याव:


Question 4.
त्वं परिश्रमी ………………। (अस् + विधिलिङ्)

Answer

Answer: स्याः


Question 5.
भारते कोऽपि शिक्षाविहीनः न ………………। (अस् + लङ्)

Answer

Answer: आसीत्


Question 6.
तौ मधुरभाषिणौ ………………..। (अस् + विधिलिङ्)

Answer

Answer: आस्ताम्


Question 7.
राष्ट्रभक्ताः एव देशस्य उन्नतिम् ……………….. (कृ + लट)

Answer

Answer: कुर्वन्ति


Question 8.
भारतं शक्तिसम्पन्नः देशः ………………. (अस् + लट)

Answer

Answer: अस्ति


अधोलिखितेषु वाक्येषु कोष्ठकेषु प्रदत्तेन क्रियापदेन रिक्तस्थानं पूरयत। (नीचे लिखे वाक्यों में कोष्ठकों में दिए गए क्रिया के उचित शब्दों से खाली स्थान भरिए।)
Fill in the blanks of the following sentences with the suitable form of the bracket verb.

Question 1.
अहम् एकः छिन्नः द्रुमः ………….. (अस्-लट्लकारे)
(क) आसी:
(ख) अस्मि
(ग) अस्तु
(घ) स्तम्

Answer

Answer: (ख) अस्मि


Question 2.
पुस्तकैः कि …………. (कृ-लुटलकारे)
(क) करिष्यति
(ख) करिष्यामि
(ग) करिष्यतः
(घ) करिष्यसि

Answer

Answer: (घ) करिष्यसि


Question 3.
ह्यः मम गृहे विवाहोत्सवः ………………. (अस्-लङ्लकारे)
(क) आसीत्
(ख) अस्ति
(ग) आस्ताम्
(घ) आसन्

Answer

Answer: (ख) अस्ति


Question 4.
सः पुस्तकम् …………… (पठ्-लट्लकारे)
(क) पठ्येत
(ख) पठन्ति
(ग) पठति
(घ) पठसि

Answer

Answer: (ग) पठति


Question 5.
राजकुमारौ उटजे न ………………… (अस्-लट्लकारे)
(क) आसीत्
(ख) सन्तु
(ग) स्तः
(घ) आसम्

Answer

Answer: (ग) स्तः


Question 6.
शिशुः दुग्धं …………… (√पा-लुट्लकारे)
(क) पिबिष्यति
(ख) पास्यतः
(ग) पास्यति
(घ) पिबिष्यसि

Answer

Answer: (ग) पास्यति


Question 7.
भोजः एकः प्रतापी राजा …………….. (√अस्-लङ्लकारे)
(क) अस्ति
(ख) अभवत्
(ग) आसीत्
(घ) भविष्यति

Answer

Answer: (ग) आसीत्


Question 8.
मोहनः नवमकक्षायाः छात्रः ……………… (अस् धातु-लट्लकारे)
(क) अस्ति
(ख) आसीत्
(ग) भविष्यति
(घ) अस्तु

Answer

Answer: (क) अस्ति


Question 9.
अहं कार्यरतः ………………. (अस्-लङ्लकारे)
(क) आस्व
(ख) आसम्
(ग) आस्व
(घ) आसी:

Answer

Answer: (ख) आसम्


Question 10.
श्वः रविवासरः ………………. (भू धातु-लुट्लकारे)
(क) आसीत्
(ख) अस्ति
(ग) भवेत्
(घ) भविष्यति

Answer

Answer: (घ) भविष्यति


कोष्ठकात् मूलधातुं गृहीत्वा तस्य उचितधातुरूपैः वाक्यानि पूरयत। (कोष्ठक से मूल धातु लेकर उसके उचित धातु रूपों से वाक्यों को पूरा कीजिए।)
Complete the sentences with the suitable verb-stems from the bracket.

(i) आवाम् स्वास्थौ ……………… (अस, विधिलिङ्)
(ii) सेवकाः भृशं प्रयत्न ………………. (कृ, लट्)
(iii) ते पुस्तकम् …………….. (पठ, लट्)
(iv) सः गुरुजनान् ……………… (सेव्, लुट)

Answer

Answer:
(i) स्याव
(ii) कुर्वन्ति
(iii) पठतः
(iv) सेविष्यते।


निम्न रेखाङ्कितानाम् क्रियाणाम् उचितं वचनं लिखत। (निम्न रेखांकित क्रियाओं के उचित वचन लिखिए।)
Write suitable number of underline verbs.

(i) वयं कुत्र स्मः?
(ii) त्वम् पठसि।
(iii) सः गुरुजनान् सेविष्यते।
(iv) यूयम् स्वकार्यं अकुरुत।

Answer

Answer:
(i) बहुवचनम्
(ii) एकवचनम्
(iii) एकवचनम्
(iv) बहुवचनम्


कोष्ठकात् मूलधातुं गृहीत्वा तस्य उचितधातु रूपै वाक्यानि पूरयत। (कोष्ठक से मूलधातु लेकर उसके उचित धातु रूपों से वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentences with the suitable verb-stems form the bracket.

Question 1.
सञ्जयः कस्मिन् विद्यालये …………? (पठ्-लङ्)
(क) अपठत्
(ख) पठति
(ग) पठिष्यति
(घ) पठतु

Answer

Answer: (क) अपठत्


Question 2.
धृतराष्ट्रस्य शतं पुत्राः …………….। (अस्-लङ)
(क) आसीत्
(ख) आस्ताम्
(ग) आसन्
(घ) आसी:

Answer

Answer: (ग) आसन्


Question 3.
त्वम् दुग्धं किमर्थं न ………….। (पा-विधिलिङ्)
(क) पिबेत
(ख) पिबेः
(ग) पिबेताम्
(घ) पिबेम्

Answer

Answer: (ख) पिबेः


Question 4.
बालकाः कोलाहलम् न …………….. (कृ-लोट्)
(क) कुर्वन्तु
(ख) कुरुतु
(ग) करोतु
(घ) कुर्युः

Answer

Answer: (क) कुर्वन्तु


Question 5.
युवाम् संस्कृतम् ……………। (पठ्-लोट)
(क) पठतु
(ख) पठेताम्
(ग) पठतम्
(घ) पठताम्

Answer

Answer: (ग) पठतम्


Question 6.
तौ माता-पितरौ प्रणाम …………….। (कृ-लोट)
(क) कुरुत
(ख) कुरुः
(ग) कुरुताम्
(घ) कुरुतः

Answer

Answer: (ग) कुरुताम्


Question 7.
त्वम् प्रतिदिनं फलरसं ………………। (पा-विधिलिङ्)
(क) पिबेः
(ख) पिबेत
(ग) पिबेसु
(घ) पिबताम्

Answer

Answer: (क) पिबेः


Question 8.
वयम् प्रातः व्यायाम …………….। (कृ-विधिलिङ्)
(क) कुर्यात
(ख) कुर्याः
(ग) कुर्याताम्
(घ) कुर्याम

Answer

Answer: (घ) कुर्याम


Question 9.
युवाम् स्वपाठान् ……………….। (पल्-विधिलिङ्)
(क) पढ़ेतम्
(ख) पठेताम्
(ग) पठेयुः
(घ) पठेत

Answer

Answer: (क) पढ़ेतम्


Question 10.
कार्यम् अधुना एव ……………..। (कृ-विधि)
(क) कुर्यात्
(ख) कुर्यात
(ग) कुर्युः
(घ) करवाणि

Answer

Answer: (क) कुर्यात्


Question 11.
चत्वारि दिनानि यावत् त्वं कुत्र ………..। (अस्-लङ्)
(क) आस्ताम्
(ख) आसीत्
(ग) आस्व
(घ) आसीः

Answer

Answer: (घ) आसीः


Question 12.
श्रवणः पितरं ……………..। (सेव्–लट)
(क) सेवामहे
(ख) सेवेथे
(ग) सेवते
(घ) सेवावहे

Answer

Answer: (ग) सेवते


Question 13.
अहं दुग्धं न ………………. (पा-लुट)
(क) पास्यसि
(ख) पास्यामि
(ग) पास्यतः
(घ) पास्यथ

Answer

Answer: (ख) पास्यामि


Question 14.
भारतं ग्रामाणां देशः …………….। (अस्-लट्)
(क) अस्ति
(ख) असि
(ग) अस्मि
(घ) सन्ति

Answer

Answer: (क) अस्ति


Question 15.
शिष्टाः बालकाः सदा अध्यापकान् ……………. (सेव-लट्)
(क) सेवथे
(ख) सेवन्ते
(ग) सेवसे
(घ) सेवावहे

Answer

Answer: (ख) सेवन्ते


स्थूलपदानि आधृत्य उचितं लकारं लिखत। (मोटे शब्दों को आधार मानकर उचित लकार लिखिए।)
Write original letter of the Underlined words.

Question 1.
त्वम् मम मित्रम् असि
(क) लोट
(ख) लट्
(ग) विधिलिङ्
(घ) लृट्।

Answer

Answer: (ख) लट्


Question 2.
बालकाः कोलाहलम् न कुर्वन्तु
(क) लोट
(ख) लृट्
(ग) लट्
(घ) विधिलिङ्

Answer

Answer: (ग) लट्


Question 3.
तौ जलं पिबतः
(क) लोट
(ख) विधिलिङ्
(ग) लट्
(घ) लुट

Answer

Answer: (ग) लट्


Question 4.
लोभं मा कुरुत
(क) विधिलिङ्
(ख) लोट
(ग) लट्
(घ) लङ्

Answer

Answer: (ख) लोट


Question 5.
बालकाः पठन्तु
(क) लोट
(ख) विधिलिङ्
(ग) लट
(घ) लुट

Answer

Answer: (क) लोट


निम्न स्थूलपदानां शुद्ध वचनम् अधस्तात् पदेभ्यः चित्वा लिखत। (निम्न मोटे छपे शब्दों के वचन नीचे लिखे पदों में से चुनकर लिखिए।)
Write original letter of the Underlined words.

Question 1.
त्वं रामायणम् अपठः
(क) द्विवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (ख) एकवचनम्


Question 2.
राष्ट्रसवको असाव
(क) द्विवचनम्
(ख) बहुवचनम्
(ग) एकवचनम्

Answer

Answer: (क) द्विवचनम्


Question 3.
कम् अध्यायम् पठसि
(क) द्विवचनम्
(ख) बहुवचनम्
(ग) एकवचनम्

Answer

Answer: (ग) एकवचनम्


Question 4.
भारते अशोकः नाम्ना नृपः आसीत्
(क) द्विवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) बहुवचनम्

Answer

Answer: (ख) एकवचनम्


Question 5.
‘निजकार्यं कुरु
(क) बहुवचनम्
(ख) एकवचनम्
(ग) द्विवचनम्

Answer

Answer: (ख) एकवचनम्


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar धातुरूपाणि with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit धातुरूपाणि MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: with Answers

अधोलिखितेभ्यः शुद्धं पदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत। (नीचे लिखे गए शब्दों में से उचित शब्द चुनकर रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with the suitable word choosing from the given words.

Question 1.
पश्य! पश्य! …………… परितः पुष्पाणि न सन्ति।
(क) विद्यालयः
(ख) विद्यालयम्
(ग) विद्यालयस्य
(घ) विद्यालयेन

Answer

Answer: (ख) विद्यालयम्


Question 2.
सज्जनाः ………….. सह चलन्ति।
(क) सज्जनैः
(ख) सज्जनान्
(ग) सज्जनानाम्
(घ) सज्जनात्

Answer

Answer: (क) सज्जनैः


Question 3.
सः पाठनकाले …………….
(क) कक्षायाः
(ख) कक्षायाम्
(ग) कक्षाम्
(घ) कक्षायै

Answer

Answer: (क) कक्षायाः


Question 4.
कक्षायाम् …………….. परितः छात्राः अतिष्ठन्।
(क) गुरुणा
(ख) गुरुम्
(ग) गुरोः
(घ) गुरौ

Answer

Answer: (ख) गुरुम्


Question 5.
सः पुरुषः ……………. बिभेति।
(क) शत्रोः
(ख) शत्रुम्
(ग) शत्रवे
(घ) शत्रुणा

Answer

Answer: (क) शत्रोः


Question 6.
…………………. पृष्ठतः कः?
(क) ग्रामम्
(ख) ग्रामस्य
(ग) ग्रामाय
(घ) ग्रामात्

Answer

Answer: (ख) ग्रामस्य


Question 7.
सः …………….. निपुणः।
(क) पठने
(ख) पठनाय
(ग) पठनेन
(घ) पठनस्य

Answer

Answer: (क) पठने


Question 8.
सम्प्रति ………………….. परितः के?
(क) मम
(ख) माम्
(ग) अहम्
(घ) मह्यम्

Answer

Answer: (ख) माम्


Question 9.
………………. बहिः उद्यानम् वर्तते।
(क) नगरस्य
(ख) नगरात्
(ग) नगरं
(घ) नगराय

Answer

Answer: (ख) नगरात्


Question 10.
अधुना ………………… नृत्यम् रोचते।
(क) बालिकाम्
(ख) बालिकायै
(ग) बालिकायाम्
(घ) बालिके

Answer

Answer: (ख) बालिकायै


Question 11.
सः ………………. सह गच्छति।
(क) बालिकायाः
(ख) बालिकया
(ग) बालिकाय
(घ) बालिकायै

Answer

Answer: (ख) बालिकया


Question 12.
सम्प्रति …………… विना न सफलता।
(क) परिश्रमात्
(ख) परिश्रमस्य
(ग) परिश्रमे।
(घ) परिश्रमैः

Answer

Answer: (क) परिश्रमात्


Question 13.
छात्राः कथयन्ति ……………….. नमः।
(क) अध्यापकम्
(ख) अध्यापकाय
(ग) अध्यापकेन
(घ) अध्यापकस्य

Answer

Answer: (ख) अध्यापकाय


Question 14.
अध्यापकः ………………. पुस्तकम् ददाति।
(क) छात्राय
(ख) छात्रम्
(ग) छात्रेण
(घ) छात्रात्

Answer

Answer: (क) छात्राय


Question 15.
माता ………………. क्रुप्यति।
(क) पुत्राय
(ख) पुत्रम्
(ग) पुत्रेण
(घ) पुत्रस्य

Answer

Answer: (क) पुत्राय


Question 16.
बालकः ……………… बिभेति।
(क) सिंहात्
(ख) सिंहस्य
(ग) सिंहम्
(घ) सिंहेन

Answer

Answer: (क) सिंहात्


Question 17.
छात्राः …………… सह भ्रमणाय गच्छन्ति।
(क) गुरोः
(ख) गुरुणा
(ग) गुरुम्
(घ) गुरवे

Answer

Answer: (ख) गुरुणा


Question 18.
तस्यै ……………… पठनम् रोचते।
(क) छात्रायै
(ख) छात्रस्य
(ग) छात्रायाः
(घ) छात्रायाम्

Answer

Answer: (क) छात्रायै


Question 19.
सीता …………… सह वनम् अगच्छत्।
(क) रामस्य
(ख) रामेण
(ग) रामाय
(घ) रामम्

Answer

Answer: (ख) रामेण


Question 20.
सम्भवतः अद्य …………… मोदकम् न रोचते।
(क) मम
(ख) मह्यम्
(ग) मत्
(घ) माम्

Answer

Answer: (ख) मह्यम्


Question 21.
सः …………….. निपुणः वर्तते।
(क) कार्यस्य
(ख) कार्ये
(ग) कार्यात्
(घ) कार्येण

Answer

Answer: (ख) कार्ये


Question 22.
अहं कथयामि-वरुण ……………. नमः।
(क) देवाय
(ख) देवम्
(ग) देवात्
(घ) देवेन

Answer

Answer: (क) देवाय


Question 23.
राजा ………………. गाम् यच्छति।
(क) ब्राह्मणाय
(ख) ब्राह्मणम्
(ग) ब्राह्मणः
(घ) ब्राह्मणात्

Answer

Answer: (क) ब्राह्मणाय


Question 24.
भिक्षुकः …………… बहिः देवालयः अस्ति।
(क) देवालयात्
(ख) देवालयम्
(ग) देवालयाय
(घ) देवालये

Answer

Answer: (क) देवालयात्


अधः संवादे कोष्ठकगतशब्देषु उचितविभक्तिं प्रयुज्य वाक्यानि पूरयत। (नीचे लिखे संवाद में कोष्ठक के शब्दों में उचित विभक्ति का प्रयोग करके वाक्यों को पूरा कीजिए।)
Complete the sentences by using the suitable inflexion of the words from the brackets in the following dialogue.

दीपकः – आम्! ……………….. (युष्मद्) सह अन्ये के गच्छन्ति?
प्रभा – मम कक्षायाः प्रायः सर्वे छात्राः। पश्य, आगछन्ति ते।
दीपकः – आचार्यः अपि आगतः।
सर्वे छात्राः – ………………. (आचार्य) नमः।
आचार्यः – नमस्ते नमस्ते! प्रसन्नाः भवत। बसयानम् ……………….. (ग्राम) बहिः …………… (चिकित्सालय) पुरतः स्थितम् अस्ति। सर्वे तत्र चलन्तु। बसयानम् इतः प्रातः 10.00 वादने प्रस्थास्यति।
दीपकः – प्रभे! अहम् अपि त्वया सह गच्छामि। आगच्छ चलावः।
रमेशः – त्वम् कस्मिन् विद्यालये पठसि?
सुरेशः – अहम् सर्वोदय विद्यालये पठामि।
रमेशः – कीदृशः तव विद्यालयः?
सुरेशः – मम ………………… (विद्यालय) परितः वृक्षाः सन्ति।
रमेशः – त्वम् विद्यालयं केन सह गच्छसि?
सुरेशः – अहम् विद्यालयं महेशेन सह गच्छामि।
रमेशः – परन्तु महेशः तु खञ्जः अस्ति।
सुरेशः – आम्। सः ………………. (दण्ड) चलति।
रमेशः – हे महेश! तव माता प्रातः काले किं करोति त्वम् च किं करोषि?
सुरेशः – मम माता प्रातःकाले ओ३म् । ……………… (गणेश) नमः इति मन्त्रेण पूजां करोति। अहम् स्वाध्यायं करोमि।
माला – रमेश! किं त्वमपि ………………… प्रति (कश्मीर) गमिष्यसि?
रमेशः – आम्। ………………… (युष्मद्)।
सह अन्ये के गमिष्यन्ति?
माला – मम कक्षायाः प्रायः सर्वे छात्राः सर्वाः छात्राश्च तत्र गमिष्यन्ति। पश्य, ते आगच्छन्ति।
रमेशः – आचार्यः अपि आगच्छति।
छात्राः – …………… (आचार्य) नमः।
आचार्यः – नमस्ते, नमस्ते! प्रसन्नाः भवत। बसयानं तु ……………….. (ग्राम) बहिः ……………….. (विद्यालय) पुरतः स्थितम् अस्ति। सर्वे तत्र चलन्तु। बसयानम् इतः प्रात: 10.00 वादने प्रस्थास्यति।

Answer

Answer:
त्वया, आचार्याय, ग्रामात्, चिकित्सालयस्य, विद्यालयं, दण्डेन, गणेशाय, कश्मीरं, त्वया, आचार्याय, ग्रामात्, विद्यालयस्य


कोष्ठकगतपदेषु उचितविभक्तिं प्रयुज्य वाक्यानि पूरयत। (कोष्ठक में आए हुए शब्दों में उचित विभक्ति को प्रयोग करके वाक्यों की पूर्ति कीजिए।)
Complete the sentences with the suitable inflexion of the words from the brackets.

1. (i) ………………… (उद्यान ) बहिः एकः जलाशयः अस्ति। (ii) तत्र विकसितानि कमलानि ……………….. (जन) रोचन्ते। (iii) ……………. (जलाशय) पुरतः एकः देवालयः अपि अस्ति। जनाः प्रतिदिनं तत्र गच्छन्ति। (iv) भो मित्र! पश्य, कीदृशः एषः सुन्दरः तडागः? ……………. (तडाग) परितः जम्बु-आमवृक्षाः सन्ति। (v) तडागे विकसितानि कमलानि ………… (अस्मद्) अतीव रोचन्ते। तडागे तरन्त्यः मीनाः बहु शोभन्ते।

Answer

Answer:
(i) उद्यानात्
(ii) जनेभ्यः
(iii) जलाशयस्य
(iv) तडागं
(v) अस्मभ्यम्


2. (i) इदम् एकम् उद्यानम् अस्ति। ……………. (उद्यान) परितः वृक्षाः सन्ति। (i) वृक्षः ……………. (लता) सह शोभते। (iii) ……….. (अस्मद्) पुष्पाणि रोचन्ते। (iv) वृक्षाः अपि ………… (पुष्प) ऋते न शोभन्ते। (v) …………. (उद्यान) बहिः देवालयः अपि अस्ति।

Answer

Answer:
(i) उद्यानम्
(ii) लताभिः
(iii) अस्मभ्यं
(iv) पुष्पेभ्यः
(v) उद्यानात्


मञ्जूषायाः उचितानि पदानि चित्वा अधोलिखितेषु अनुच्छेदेषु रिक्तस्थानानि पूरयन्तु। (मञ्जूषा से उचित पदों को चुनकर नीचे लिखे अनुच्छेदों में खाली स्थानों को भरिए।)
Fill in the blanks with the suitable words choosing from the given in box.

1. संसारे जनाः स्व-स्व (i) ……………. कुशलाः भवेयुः यतः आधुनिके काले (ii) ……………. विना कार्य न सरति। संसारं (iii) ………….. सुअवसराः प्रसृताः सन्ति। अतः जनाः (iv) ……………. न बिभेत्य स्वमार्गेषु निरन्तरं चलेयुः। (v) …………… पृष्ठतः एव सफलता आगच्छति। मञ्जूषा-परिश्रमात्, कार्येषु, परितः, श्रमस्य, श्रमात्।।

Answer

Answer:
(i) कार्येषु
(ii) परिश्रमात्
(iii) परितः
(iv) श्रमात्
(v) श्रमस्य


2. मम (i) ………….. उभयतः हरिताः वृक्षाः सन्ति, (ii) ………… बहिः एकं जलयन्त्रं वर्तते। सर्वे छात्राः शिक्षकेभ्यः कथयन्ति (iii) ………… नमः, ते सर्वे मित्रैः (iv) ………….. मिलित्वा वार्तालापं कुर्वन्ति। (v) …………… एकः अतीव निपुणः छात्रः अस्ति।
मञ्जूषा – सह, विद्यालयम्, तेषु, शिक्षकेभ्यः, तस्मात्।

Answer

Answer:
(i) विद्यालयम्
(ii) तस्मात्
(iii) शिक्षकेभ्यः
(iv) सह
(v) तेषु


अधोलिखितेष पदेष उचितं पदं चित्वा रिक्तस्थानानि परयत। (नीचे लिखे पदों में से उचित पद चुनकर रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with the suitable word choosing from the given words.

Question 1.
इयम् शान्तिसभा, अलम् ……………….
(क) कोलाहलेन
(ख) कोलाहलात्
(ग) कोलाहलाय
(घ) कोलाहलात्

Answer

Answer: (क) कोलाहलेन


Question 2.
……………. नमः।
(क) शिवम्
(ख) शिवाय
(ग) शिवात्
(घ) शिवेन

Answer

Answer: (ख) शिवाय


Question 3.
…………….. परितः अग्नि: ज्वलति।
(क) भवनम्
(ख) भवनस्य
(ग) भवनेन
(घ) भवनात्

Answer

Answer: (क) भवनम्


Question 4.
…………….. बहिः वाटिका अस्ति।
(क) गृहात्
(ख) गृहस्य
(ग) गृहम्
(घ) गृहेण

Answer

Answer: (क) गृहात्


Question 5.
…………….. बहिः रक्षक: तिष्ठति।
(क) गृहस्य
(ख) गृहात्
(ग) गृहम्
(घ) गृहेणे

Answer

Answer: (ख) गृहात्


Question 6.
धनिकः ……………. धनं यच्छति।
(क) याचकम्
(ख) याचकाय
(ग) याचकात्
(घ) याचकस्य

Answer

Answer: (ख) याचकाय


Question 7.
सः …………… बिभेति।
(क) सर्पस्य
(ख) सर्पात्
(ग) सर्पम्
(घ) सर्पण

Answer

Answer: (ख) सर्पात्


Question 8.
……………….. परितः आम्रवृक्षाः सन्ति।
(क) तडागम्
(ख) तडागेन
(ग) तडागे
(घ) तडागाय

Answer

Answer: (क) तडागम्


Question 9.
……………… नमः।
(क) शिवम्
(ख) शिवाय
(ग) शिवात्
(घ) शिवस्य

Answer

Answer: (ख) शिवाय


अधोलिखितेभ्यः शुद्धं पदं चित्वा रिक्तस्थानानि पूरयत। (नीचे दिए गए शब्दों में से उचित शब्द चुनकर रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with the suitable word choosing from the given words.

Question 1.
अलम् ……………………..
(क) कोलाहलं
(ख) कोलाहलेन
(ग) कोलाहलात्
(घ) कोलाहलस्य

Answer

Answer: (ख) कोलाहलेन


Question 2.
धिक् ………………।
(क) असत्यवादिने
(ख) असत्यवादिनम्
(ग) असत्यवादिन्
(घ) असत्यवादी

Answer

Answer: (ख) असत्यवादिनम्


Question 3.
तस्मै …………….. मिष्ठान्नं रोचते।
(क) बालकं
(ख) बालकाय
(ग) बालकस्य
(घ) बालके

Answer

Answer: (ख) बालकाय


Question 4.
सः बालक: ………………. समया उपतिष्ठति।
(क) पुस्तकस्य
(ख) पुस्तकम्
(ग) पुस्तकेन
(घ) पुस्तकात्

Answer

Answer: (ख) पुस्तकम्


Question 5.
माता ……………. स्निह्यति।
(क) पुत्रे
(ख) पुत्रम्
(ग) पुत्रेण
(घ) पुत्रात्

Answer

Answer: (क) पुत्रे


Question 6.
अध्यापकः ……………… विश्वसिति।
(क) छात्रम्
(ख) छात्रे
(ग) छात्रेण
(घ) छात्रात्

Answer

Answer: (ख) छात्रे


Question 7.
संसारे ……………… विना न ज्ञानम्।
(क) गुरुणा.
(ख) गुरौ
(ग) गुरोः
(घ) गुरवे

Answer

Answer: (ग) गुरोः


Question 8.
मृगः …………. प्रति धावति।
(क) ग्रामम्
(ख) ग्रामात्
(ग) ग्रामाय
(घ) ग्रामस्य

Answer

Answer: (क) ग्रामम्


Question 9.
सा …………… कुशला अस्ति।
(क) नृत्यम्
(ख) नृत्ये
(ग) नृत्येण
(घ) नृत्यस्य

Answer

Answer: (ख) नृत्ये


Question 10.
धिक् …………….. यः सीताम् अहरत्।
(क) रावणम्
(ख) रावणेन
(ग) रावणाय
(घ) रावणः

Answer

Answer: (क) रावणम्


Question 11.
अध्यापकः ……………. कुप्यति।
(क) छात्राय
(ख) छात्रम्
(ग) छात्रेण
(घ) छात्रस्य

Answer

Answer: (क) छात्राय


Question 12.
अलम् अति ……………..
(क) वदनात्
(ख) वदनेन
(ग) वदनाय
(घ) वदनम्

Answer

Answer: (ख) वदनेन


Question 13.
अध्यापकः …………… प्रति अकथयत्।
(क) देवम्
(ख) देवेन
(ग) देवाय
(घ) देवात्

Answer

Answer: (क) देवम्


Question 14.
अलम् वृथा ……………….
(क) रोदनेन
(ख) रोदनात्
(ग) रोदनाय
(घ) रोदनात्

Answer

Answer: (क) रोदनेन


Question 15.
तं …………… समया सुन्दरम् उद्यानं वर्तते।
(क) विद्यालयात्
(ख) विद्यालयम्
(ग) विद्यालयस्य
(घ) विद्यालये

Answer

Answer: (ख) विद्यालयम्


Question 16.
बालः ……………… निकषा गच्छति।
(क) मातुः
(ख) मातरम्
(ग) माता
(घ) मात्रा

Answer

Answer: (ख) मातरम्


Question 17.
कुत्र …………….. विना जीवनम्?
(क) वायुना
(ख) वायोर
(ग) वायवे
(घ) वायौ

Answer

Answer: (क) वायुना


Question 18.
…………….. विना न जीवनम्।
(क) विद्यायाः
(ख) विद्यायै
(ग) विद्याम्
(घ) विद्यया

Answer

Answer: (ग) विद्याम्


Question 19.
त्वं …………… निकषा गच्छसि?
(क) कस्य
(ख) कम्
(ग) किम्
(घ) केन

Answer

Answer: (ख) कम्


Question 20.
…………….. विना जीवानां जीवनम् वृथा अस्ति।
(क) जलस्य
(ख) जलम्
(ग) जलेन
(घ) जलाय

Answer

Answer: (ख) जलम्


Question 21.
धिक् तान् ……………… ।
(क) राक्षसाः
(ख) राक्षसान्
(ग) राक्षसेभ्यः
(घ) राक्षसैः

Answer

Answer: (ख) राक्षसान्


Question 22.
अध्यापकः ……………… स्निह्यति।
(क) छात्राय
(ख) छात्रे
(ग) छात्रेण
(घ) छात्रम्

Answer

Answer: (ख) छात्रे


Question 23.
धिक् एतान् ……………….. ।
(क) जाल्मेभ्यः
(ख) जाल्मान्
(ग) जाल्मैः
(घ) जाल्मानाम्

Answer

Answer: (ख) जाल्मान्


Question 24.
अलम् अनेन …………………
(क) कथनम्
(ख) कथनेन
(ग) कथनाय
(घ) कथने

Answer

Answer: (ख) कथनेन


Question 25.
त्वम् अधुना …………….. विना कथं पठिष्यसि?
(क) पुस्तकस्य
(ख) पुस्तकम्
(ग) पुस्तके
(घ) पुस्तकाय

Answer

Answer: (ख) पुस्तकम्


अधः संवादे कोष्ठकगतशब्देषु उचितविभक्तिं प्रयुज्य वाक्यानि पूरयत। (नीचे लिखे संवाद में कोष्ठक के शब्दों में उचित विभक्ति का प्रयोग करके वाक्यों को पूरा कीजिए।)
Complete the sentences by using the suitable inflexion of the words from the brackets in the following dialogue.

(i) प्रभा – दीपक! किम् त्वमपि …………… (हरिद्वार) प्रति चलसि?
(ii) रमेशः – अतिशोभनम् ………….. (स्वाध्याय) मा प्रमदितव्यम्।
(सहसा अध्यापकः आगच्छति वदति च अलम् …………… (वार्तालाप)
(iii) माला – रमेश! किं त्वमपि ……………. (कश्मीर) प्रति चलसि?

Answer

Answer:
(i) हरिद्वारं
(ii) स्वाध्यायात्, वार्तालापेन
(iii) कश्मीर।


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit कारक उपपद विभक्ति प्रयोगा: MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

प्रत्ययाः MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, प्रत्ययाः Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar प्रत्ययाःwith Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar प्रत्ययाः with Answers

निम्नलिखितान् स्थूलपदेषु प्रत्यान् विभज्य शुद्धं पदं चिनुत। (निम्नलिखित मोटे पद में दिए गए प्रत्ययों का विभाजन करके शुद्ध पद को चुनकर लिखिए।)
Choose the right Underlined words after separating the suffixes.

Question 1.
कार्यं समाप्य पठ।
(क) सम् + आप् + ल्यप्
(ख) सं + आप् + ल्यप्
(ग) सम् + आप + ल्यप्
(घ) सम + आप + ल्यप्

Answer

Answer: (क) सम् + आप् + ल्यप्


Question 2.
सर्वं विज्ञाय रामः अवदत्।
(क) विज्ञा + य
(ख) वि + ज्ञा + ल्यप्
(ग) विज्ञा + ल्यप्
(घ) विज्ञा + ल्यप

Answer

Answer: (ख) वि + ज्ञा + ल्यप्


Question 3.
गृहम् आगत्य तस्य सेवायां तत्परा अभवत्।
(क) आ + गम् + ल्यप्
(ख) आ + गम + ल्यप्
(ग) आगत् + य
(घ) आग्म् + त्यप्

Answer

Answer: (क) आ + गम् + ल्यप्


Question 4.
किम् नत्वा तत्र गमिष्यति?
(क) नम् + कत्वा
(ख) नम् + त्वा
(ग) नम + कत्वा
(घ) नम् + क्त्वा

Answer

Answer: (घ) नम् + क्त्वा


Question 5.
सर्वे मिलित्वा प्रयत्नं कुर्वन्ति।
(क) मिल् + क्त्वा
(ख) मिल् + त्वा
(ग) मिलि + त्वा
(घ) मिलि + कत्वा

Answer

Answer: (क) मिल् + क्त्वा


Question 6.
रामं दृष्ट्वा सीता अवदत्।
(क) दृश् + कत्वा
(ख) दृश् + क्त्वा
(ग) दृश् + क्तवा
(घ) दृश + कत्वा

Answer

Answer: (ख) दृश् + क्त्वा


Question 7.
निपुणम् निरीक्ष्य पठति।
(क) निरी + क्ष्य
(ख) निरी + ईक्ष्य
(ग) निर् + ईक्ष् + ल्यप्
(घ) निरी + ल्यप्

Answer

Answer: (ग) निर् + ईक्ष् + ल्यप्


Question 8.
रामः प्रत्यागत्य तत्र गमिष्यति।।
(क) प्रति + आ+गम्+ल्यप्
(ख) प्रत्या + गम् + ल्यप्
(ग) प्रत्या + गत्य
(घ) प्रति + आ + गत् + ल्यप्

Answer

Answer: (क) प्रति + आ+गम्+ल्यप्


Question 9.
स्वदेशम् परित्यज्य कुत्र प्रस्थितः?
(क) परि + त्यज + ल्यप्
(ख) परि + त्यज् + ल्यप्
(ग) परि + त्यज + ल्यप
(घ) परित्यज + य्

Answer

Answer: (ख) परि + त्यज् + ल्यप्


Question 10.
बालं विलोक्य कुक्कुरः अभाषत्।
(क) वि + लोक् + ल्यप्
(ख) वि + लोग् + ल्यप्
(ग) विलोक् + य
(घ) विलोक + ल्यप्

Answer

Answer: (क) वि + लोक् + ल्यप्


Question 11.
सा अभिवाद्य अगच्छत्।
(क) अभि + वद् + ल्यप्
(ख) अभि + वाद् + ल्यप्
(ग) अभि + वद् + णिच् + ल्यप्
(घ) अभि + वद् + लयप्

Answer

Answer: (ग) अभि + वद् + णिच् + ल्यप्


Question 12.
जीवम् अन्वेष्टुम् आगच्छत्।
(क) अन + वेष्ट + तुम्
(ख) अनु + इष् + तुमुन्
(ग) अनू + ईष् + तुमुन्
(घ) अन्विषु + तुम्

Answer

Answer: (ख) अनु + इष् + तुमुन्


Question 13.
एवं विचार्य प्रतापः अवदत्।
(क) वि + चार् + ल्यप्
(ख) विचर + ल्यप्
(ग) वि + चर् + ल्यप्
(घ) वि + चर् + णिच् + ल्यप्

Answer

Answer: (घ) वि + चर् + णिच् + ल्यप्


Question 14.
कूपात् जलं पीत्वा आगच्छति।
(क) पी + क्त्वा
(ख) पा + क्त्वा
(ग) पी + त्वा
(घ) पा + त्वा

Answer

Answer: (ख) पा + क्त्वा


Question 15.
सः जीवनम् धर्मरक्षायै समर्पितवान्
(क) सम् + अर्प + क्तवतु
(ख) सम् + अप् + क्तवतु
(ग) समर्प + वान्
(घ) समर्प + तवान्

Answer

Answer: (ख) सम् + अप् + क्तवतु


Question 16.
पुष्पम् समाघ्राय प्रसन्नः अस्ति।
(क) सम् + आ + घ्रा + ल्यप्
(ख) समा + घ्रा + या
(ग) समाघ्रा + य
(घ) समा + घ्रा + ल्यप्

Answer

Answer: (क) सम् + आ + घ्रा + ल्यप्


Question 17.
सः जलम् पातुम् कूपम् गच्छति।
(क) पा + तुम्
(ख) पा + तुमुन्
(ग) पी + तुम्
(घ) पी + तुमुन्

Answer

Answer: (ख) पा + तुमुन्


Question 18.
शब्दम् श्रुत्वा गजः अधावत्।
(क) श्रू + कत्वा
(ख) श्रू + कतवा
(ग) श्रु + क्त्वा
(घ) श्री + क्त्वा

Answer

Answer: (ग) श्रु + क्त्वा


Question 19.
सः चरणयोः पतित्वा क्षमाम् अयाचत्।
(क) पत् + क्त्वा
(ख) पत + त्वा
(ग) पत् + कतवा
(घ) पत् + कत्वा

Answer

Answer: (क) पत् + क्त्वा


Question 20.
कुशलवार्ता पृष्ट्वा उपविशति।
(क) प्रच्छ + त्वा
(ख) प्रच्छ् + क्त्वा
(ग) पृष् + कत्वा
(घ) पृष् + क्तवा

Answer

Answer: (ख) प्रच्छ् + क्त्वा


Question 21.
निश्चयम् कृत्वा तम् अकथयत्।
(क) कृ + क्त्वा
(ख) कृ + त्वा
(ग) कृ + कत्वा
(घ) कृ + कतवा

Answer

Answer: (क) कृ + क्त्वा


निम्नलिखितान प्रकृतिप्रत्ययान् योजयित्वा शुद्धं पदं चिनुत। (निम्नलिखित प्रकृति-प्रत्ययों को जोड़कर शुद्ध पद चुनिए)
Choose the right word after joining the suffixes.

Question 1.
सन्धिम् प्र + कल्प् + ल्यप् बहिः आगच्छ।
(क) प्रकल्प्य
(ख) प्रकप्य
(ग) प्रकल्पय
(घ) प्रकल्पाय

Answer

Answer: (क) प्रकल्प्य


Question 2.
धनं प्र + आप् + ल्यप् धनिकः प्रसीदति।
(क) प्रापय
(ख) प्रापाय
(ग) प्राप्य
(घ) प्राप्या

Answer

Answer: (ग) प्राप्य


Question 3.
वयम् भोजनं खाद् + तुमुन् तत्पराः स्मः।
(क) खादितम्
(ख) खादितुम्
(ग) खादतुम्
(घ) खादिताम्

Answer

Answer: (ख) खादितुम्


Question 4.
एवं निस् + चित् + ल्यप् रमा अगच्छत्।।
(क) निश्चित्य
(ख) निः चित्य
(ग) निर्चित्य
(घ) निस्चित्य

Answer

Answer: (क) निश्चित्य


Question 5.
स: दानं दा + तुमुन् हरिद्वारम् गच्छति।
(क) दातुम्
(ख) दतुम्
(ग) दातु
(घ) दातुः

Answer

Answer: (क) दातुम्


Question 6.
मांसम् उत् + कृ + ल्यप् श्येनाय ददौ।
(क) उतकृत्य
(ख) उतकृतय
(ग) उत्कृत्य
(घ) उद्कृत्य

Answer

Answer: (ग) उत्कृत्य


Question 7.
इति वच् + क्त्वा सः मौनम् अधारयत्।
(क) वक्त्वा
(ख) वदित्वम्
(ग) उचित्वा
(घ) उक्त्वा

Answer

Answer: (घ) उक्त्वा


Question 8.
विद्वान् भू + क्त्वा सः प्रासीदत्।
(क) भूत्वा
(ख) भुत्वा
(ग) भूतवा
(घ) भुतवा

Answer

Answer: (क) भूत्वा


Question 9.
आलस्यं वि + हि + ल्यप् उद्यमम् कुरु।
(क) वितीय
(ख) विहिय
(ग) विहाय
(घ) विहय

Answer

Answer: (ग) विहाय


Question 10.
आत्मा जीर्ण शरीरम् वि + हि + ल्यप् नवीनं देहं संयाति।
(क) विहिय
(ख) विहीय
(ग) विहय
(घ) विहाय

Answer

Answer: (घ) विहाय


Question 11.
देवम् नम् + तुमुन् कुत्र गमिष्यसि?
(क) नमितुम्
(ख) नमतुम्
(ग) नम्तुम्
(घ) नन्तुम्

Answer

Answer: (घ) नन्तुम्


Question 12.
वि + भज् + ल्यप् एव अत्र आगच्छ।
(क) विभज्य
(ख) विभक्त्य
(ग) विभाज्य
(घ) विभजय

Answer

Answer: (क) विभज्य


Question 13.
शत्रुम् जि + क्त्वा प्रसन्नः भव।
(क) जित्वा
(ख) जीत्वा
(ग) जितवा
(घ) जीतवा

Answer

Answer: (क) जित्वा


Question 14.
पाठम् अधि + इ + ल्यप् शयनम् कुरु।
(क) अधित्य
(ख) अधीत्वा
(ग) अधीय
(घ) अधीत्य

Answer

Answer: (घ) अधीत्य


Question 15.
त्वं शुच् + तुमुन् न अर्हसि।
(क) शोचतुम्
(ख) शुचतुम्
(ग) शोचितुम्
(घ) शुचितम्

Answer

Answer: (ग) शोचितुम्


Question 16.
सः प्र + विश् + ल्यप् अवदत्।
(क) प्रविष्य
(ख) प्रविस्य
(ग) प्रविश्य
(घ) प्रविश्ट

Answer

Answer: (ग) प्रविश्य


अधोलिखितेषु प्रकृतिं प्रत्ययं संयोज्य लिखत। (नीचे लिखे प्रकृति-प्रत्ययों को जोड़कर लिखिए।)
Write after joining the words and suffixes.

1. दृश् + क्त्वा = …………………
2. क्षिप् + क्त्वा = …………………
3. आ + गम् + ल्यप् = …………………
4. सम् + पठ् + ल्यप् = …………………
5. चि + तुमुन् = …………………
6. युध् + तुमुन् = …………………
7. गम् + क्त्वा = …………………
8. त्यज् + क्त्वा = …………………
9. प्र + दा + ल्यप् = …………………
10. सम् + भू + ल्यप् = …………………
11. स्नै + तुमुन् = …………………

Answer

Answer:
1. दृष्ट्वा
2. क्षिप्त्वा
3. आगम्य
4. संपठ्य
5. चेतुम्
6. योद्धम्
7. गत्वा
8. त्यक्त्वा
9. प्रदाय
10. संभूय
11. स्नातुम्।


अधोलिखितानां पदानां प्रकृतिं प्रत्ययं च पृथक्-पृथक् लिखत। (नीचे लिखे पदों के प्रकृति और प्रत्यय पदों को अलग-अलग लिखिए।)
Write after separating the words and suffixes from the given words.

1. स्नातुम् = ……………… + तुमुन्
2. क्रोद्धम् = …………… + तुमुन्
3. परित्यज्य = परि + ……………
4. उपगम्य = ……………. + ल्यप्
5. भूत्वा = ……………. + क्त्वा
6. चलित्वा = चल् + ……………..

Answer

Answer:
1. स्नै
2. क्रुध्
3. त्यज् + ल्यप्
4. उप + गम्
5. भू
6. क्त्वा।


‘क’ स्तम्भे विशेषणानि ‘ख’ स्तम्भे विशेष्यानि सन्ति तेषां उचित मेलनं कुरुत।

प्रत्ययाः MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit 1

Answer

Answer:
प्रत्ययाः MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit 2


कोष्ठके दत्तानां धातुनां शानच्-प्रत्ययान्त-रूपेण रिक्तस्थानानि पूरयत।
यथा-वन्दमानः स आशिषं लभते (वन्द्)

(i) शनैः ……………………. सा वैभवं प्राप्नोति। (वृध/वर्ध)
(ii) ……………. नक्षत्रैः आकाशः भासतेः। (प्र + काश्)
(iii) कष्टानि ………………. वीराः कीर्ति लभन्ते। (सह)
(iv) ………………… वृक्षेभ्यः पुष्पाणि पतन्ति। (कम्प्)
(v) ……………………. जनाः साफल्यम् आप्नुवन्ति। (प्र + यत्)

Answer

Answer:
(i) वर्धमाना
(ii) प्रकाशमानैः
(iii) सहमानाः
(iv) कम्पमानेभ्यः
(v) प्रयतमानाः


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar प्रत्ययाः with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit प्रत्ययाः MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

सङ्ख्या MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, सङ्ख्या Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सङ्ख्या with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सङ्ख्या with Answers

प्रदत्तेषु उत्तरेषु यत् उत्तरम् शुद्धम् अस्ति तत् अधस्तात् मञ्जूषायाः पदेभ्यः चीयताम्। (दिए गए उत्तरों में से जो उत्तर शुद्ध है उसे नीचे के मंजूषा शब्दों से चुनिए।)
Choose the appropriate answer from the options given below.

Question 1.
(83) अस्य संस्कृते शुद्धम् रूपम् ……………. अस्ति।
(क) त्रिशीतिः
(ख) त्र्यशीतिः
(ग) त्रिणशीतिः
(घ) त्रयाशीतिः

Answer

Answer: (ख) त्र्यशीतिः


Question 2.
वयम् (7) ……….. स्मः।
(क) सप्त
(ख) सप्ताः
(ग) सप्तानि
(घ) सप्तः

Answer

Answer: (क) सप्त


Question 3.
…………….. (4) नायिकाः नृत्यन्ति।
(क) चत्वारि
(ख) चत्वारः
(ग) चतस्रः
(घ) चतुराः

Answer

Answer: (ग) चतस्रः


Question 4.
मम समीपे …………….. (19) रुप्यकाणि सन्ति।
(क) एकोनविंशतिः
(ख) एकोनविशंति
(ग) एकोनविंशम्
(घ) एकोनाविंशतिः

Answer

Answer: (क) एकोनविंशतिः


Question 5.
(54) अस्य संस्कृते शुद्धरूपम् ……………. अस्ति।
(क) चतुश्पञ्चाशत्
(ख) चतुष्पंचाशत्
(ग) चतुःपञ्चाशत्
(घ) चतुस्पञ्चाशत्

Answer

Answer: (ग) चतुःपञ्चाशत्


Question 6.
……………. (2) पुस्तके आनय।।
(क) द्वौ
(ख) द्वे
(ग) द्वि
(घ) द्वा

Answer

Answer: (ख) द्वे


Question 7.
………………. (3) ललनाः आनयन्ति।
(क) त्रीणि
(ख) त्रि
(ग) त्रयः
(घ) तिस्रः

Answer

Answer: (घ) तिस्रः


Question 8.
भासेन ………….. (14) नाटकानि रचितानि।
(क) चतुर्दशम्
(ख) चतुर्दश
(ग) चतुर्दशानि
(घ) चतुर्दशाः

Answer

Answer: (ख) चतुर्दश


Question 9.
(56) अस्य संस्कृते शुद्धम् रूपम् …….. भवति।
(क) षट्पञ्चाशत्
(ख) षटपञ्चाशत्।
(ग) षण्पंचाशत्
(घ) षड्पञ्चाशत्

Answer

Answer: (क) षट्पञ्चाशत्


Question 10.
(99) अस्य शुद्धम् रूपम् …………… अस्ति।
(क) नवणवतिः
(ख) नवानवतिः
(ग) नवौनवतिः
(घ) नवनवतिः

Answer

Answer: (घ) नवनवतिः


Question 11.
(66) अस्य संस्कृते शुद्धम् रूपम् …………….. वर्तते।
(क) षट्षष्टि
(ख) षटाषष्टी:
(ग) षट्षष्टिः
(घ) षड्षष्टिः

Answer

Answer: (ग) षट्षष्टिः


Question 12.
वृक्षात् …………. (4) पत्राणि पतन्ति।
(क) चत्वारः
(ख) चत्वारि
(ग) चतस्रः
(घ) चतुरः

Answer

Answer: (ख) चत्वारि


Question 13.
नव नव च ……………… (18) भवन्ति।
(क) अष्टादशम्
(ख) अष्टदशः
(ग) अष्टादश
(घ) अष्टादशाः

Answer

Answer: (ग) अष्टादश


Question 14.
मह्यमपि ………… (1) पेयम् दीयताम्।
(क) एका
(ख) एकम्
(ग) एकः
(घ) एकाम्

Answer

Answer: (ख) एकम्


Question 15.
त्वम् ………………. (1) लेखम लिख।
(क) एकः
(ख) एक
(ग) एकम्
(घ) एका

Answer

Answer: (ग) एकम्


Question 16.
राजपथे …………….. (4) वाहनानि सन्ति।
(क) चत्वारि
(ख) चत्वारः
(ग) चतस्रः
(घ) चतुरः

Answer

Answer: (क) चत्वारि


Question 17.
त्वं मह्यम् …………….. (3) पुस्तकानि आनय।
(क) त्रयः
(ख) त्रि
(ग) त्रयम्
(घ) त्रीणि

Answer

Answer: (घ) त्रीणि


Question 18.
(71) अस्य संस्कृते शुद्धम् रूपम् …………… भवति।
(क) एकासप्ततिः
(ख) एकसप्ततिः
(ग) एकासप्तति
(घ) एकसप्तयः।

Answer

Answer: (ख) एकसप्ततिः


Question 19.
कुमारस्य ………….. (6) मुखानि सन्ति।
(क) षड्म्
(ख) षट्
(ग) षडानि
(घ) षड्

Answer

Answer: (घ) षड्


Question 20.
……………… (17) अजाः चरन्ति।।
(क) सप्तदशाः
(ख) सप्तदश
(ग) सप्तदशः
(घ) सप्तदशम्

Answer

Answer: (ख) सप्तदश


Question 21.
……………. (94) पुस्तकानि सन्ति।
(क) चतुर्णवतिः
(ख) चतुर्नवति
(ग) चतुर्नवतिः
(घ) चर्तुनवति

Answer

Answer: (क) चतुर्णवतिः


Question 22.
अस्याम् कक्षायाम्। ……………… (60) छात्राः पठन्ति।
(क) षष्टिः
(ख) षष्टी
(ग) सष्टिः
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (क) षष्टिः


Question 23.
तत्र …………. (40) जनाः तिष्ठन्ति।
(क) चत्वारिंशत्
(ख) चत्वारिंसत्
(ग) चत्वारिषत्
(घ) चतवारींशत्

Answer

Answer: (क) चत्वारिंशत्


Question 24.
पुस्तकालये …………. (3) मित्राणि पठन्ति।
(क) त्रयः
(ख) त्रीणि
(ग) तित्र
(घ) त्रि

Answer

Answer: (ख) त्रीणि


Question 25.
वेदाः ……………. (4) सन्ति।
(क) चत्वारि
(ख) चत्वारः
(ग) चतुरः
(घ) चतस्त्रः

Answer

Answer: (ख) चत्वारः


Question 26.
……………… (2) महिले फलानि आनयतः।
(क) द्वे
(ख) द्वौ
(ग) द्वा
(घ) द्वयोः

Answer

Answer: (क) द्वे


Question 27.
अश्वस्य’ ………… (4) पादाः सन्ति।
(क) चत्वारा:
(ख) चतस्रः
(ग) चत्वारः
(घ) चत्वारि

Answer

Answer: (ग) चत्वारः


Question 28.
सप्ताहे …………….. (7) दिवसाः भवन्ति।
(क) सप्तः
(ख) सप्त
(ग) सप्तम्
(घ) सप्ताः

Answer

Answer: (ख) सप्त


Question 29.
क्रीडाक्षेत्रे ………… (3) मित्राणि क्रीडन्ति।
(क) त्रयः
(ख) तिस्रः
(ग) त्रि
(घ) त्रीणि

Answer

Answer: (घ) त्रीणि


Question 30.
नरस्य हस्तौ …………. (2) भवतः।
(क) द्वे
(ख) द्वौ
(ग) द्वि
(घ) द्वयोः

Answer

Answer: (ख) द्वौ


Question 31.
पुरुषार्थाः ………………. (4) सन्ति।
(क) चतस्रः
(ख) चत्वाराः
(ग) चत्वारः
(घ) चत्वारि

Answer

Answer: (ग) चत्वारः


Question 32.
वित्तस्य ……………….. (3) गतयः भवन्ति।
(क) त्रयः
(ख) तिस्त्रः
(ग) त्रीणि
(घ) त्रि

Answer

Answer: (ख) तिस्त्रः


Question 33.
ब्रह्मणः आयुः ……………….. (100) वर्षाणि।
(क) शत
(ख) शतानि
(ग) शतम्
(घ) शताः

Answer

Answer: (ग) शतम्


Question 34.
हस्ते ………………. (5) अङ्कल्यः भवन्ति।
(क) पञ्चं
(ख) पञ्चाः
(ग) पञ्चमं
(घ) पञ्च

Answer

Answer: (घ) पञ्च


Question 35.
तस्मिन् उद्याने ………. (3) बालिकाः क्रीडन्ति।
(क) तिस्रः
(ख) त्रीणि
(ग) त्रयः
(घ) त्रि

Answer

Answer: (क) तिस्रः


Question 36.
अत्र ……………. (2) वृक्षौ स्तः।।
(क) द्वे
(ख) द्वौ
(ग) द्वि
(घ) द्वा

Answer

Answer: (ख) द्वौ


Question 37.
……………. (4) बालकाः पठन्ति।
(क) चत्वारः
(ख) चतस्रः
(ग) चतुर्
(घ) चत्वारि

Answer

Answer: (क) चत्वारः


Question 38.
अस्मिन् वृक्षे ……………. (4) आम्राणि सन्ति।
(क) चत्वारि
(ख) चत्वारः
(ग) चतस्रः
(घ) चतुराणि

Answer

Answer: (क) चत्वारि


Question 39.
मम स्यूते सामान्यज्ञानस्य अपि ……………….. (1) पुस्तकम् अस्ति।
(क) एकः
(ख) एक
(ग) एका
(घ) एकम्

Answer

Answer: (घ) एकम्


Question 40.
तत्र ………………. (3) बालिकाः क्रीडन्ति।
(क) तिस्रः
(ख) त्रीणि
(ग) त्रयः
(घ) त्रयाः

Answer

Answer: (क) तिस्रः


Question 41.
अत्र ………………. (2) फले स्तः।
(क) द्वौ
(ख) द्वे
(ग) द्वि
(घ) द्वयोः

Answer

Answer: (ख) द्वे


Question 42.
मुखे ………………. (2) नयने स्तः।
(क) द्वौ
(ख) द्वे
(ग) द्वि
(घ) द्वा

Answer

Answer: (ख) द्वे


Question 43.
तत्र उद्याने …………… (3) बालाः भ्रमन्ति।
(क) तिस्रः
(ख) त्रयः
(ग) त्रीणि
(घ) त्रि

Answer

Answer: (ख) त्रयः


Question 44.
उद्याने ……………. (1) आम्रवृक्षः अस्ति।
(क) एकं
(ख) एका
(ग) एकां
(घ) एकः

Answer

Answer: (घ) एकः


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सङ्ख्याwith Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit सङ्ख्या MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

शब्दरूपाणि MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, शब्दरूपाणि Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar शब्दरूपाणि with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar शब्दरूपाणि with Answers

अधोलिखितान् उचितविभक्तिपदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे उचित विभक्तियुक्त शब्द चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence choose with suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
…………… प्रकाशेन अन्धकार: नश्यति।
(क) भानुम्
(ख) भानवे
(ग) भानोः
(घ) भान्वोः

Answer

Answer: (ग) भानोः


Question 2.
गुरुः ………….. आशीर्वादं यच्छति।
(क) छात्रान्
(ख) छात्रेभ्यः
(ग) छात्राः
(घ) छात्रम्

Answer

Answer: (ख) छात्रेभ्यः


Question 3.
…………….. अनुजः नवमकक्षायां पठति।
(क) माम्
(ख) मम
(ग) मत्
(घ) मह्यम्

Answer

Answer: (ख) मम


Question 4.
…………… आज्ञा हि अविचारणीया।
(क) गुरुभिः
(ख) गुरूणाम्
(ग) गुरुभ्यः
(घ) गुरवः

Answer

Answer: (ख) गुरूणाम्


Question 5.
……………… शोभते नरः।
(क) विद्यया
(ख) विद्यायाः
(ग) विद्यायै
(घ) विद्यायाम्

Answer

Answer: (क) विद्यया


Question 6.
अहम् ………… निमन्त्रणपत्रं दास्यामि।
(क) युष्मभ्यम्
(ख) त्वाम्
(ग) त्वया
(घ) त्वयि

Answer

Answer: (क) युष्मभ्यम्


अधोलिखितवाक्येषु उचितविभक्तियुक्तपदैः रिक्तस्थानपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे वाक्यों में उचित विभक्तियुक्त शब्दों से खाली स्थानों को भरिए।)
Fill in the blanks with suitable inflexion of the words in the following sentences.

Question 1.
अद्य ………….. जन्मदिनम् अस्ति।
(क) माम्
(ख) मम
(ग) अहम्
(घ) मह्यम्

Answer

Answer: (ख) मम


Question 2.
अहम् …………….. आम्रवृक्षम् आरोपयामि।
(क) वाटिकायाम्
(ख) वाटिकाम्
(ग) वाटिका
(घ) वाटिकानाम्

Answer

Answer: (क) वाटिकायाम्


Question 3.
……………… विद्यया शोभते।
(क) नरः
(ख) नरस्य
(ग) नरम्
(घ) नरेषु

Answer

Answer: (क) नरः


Question 4.
अहम्। ………….. निमन्त्रणपत्रं दास्यामि।
(क) तुभ्यम्
(ख) त्वाम्
(ग) त्वया
(घ) तव

Answer

Answer: (क) तुभ्यम्


अधोलिखिते कोष्ठकेप्रदत्त निर्देशानुसारं समुचितविभक्तिपदेन रिक्तस्थानानि पूरयत। (कोष्ठक में दिए गए निर्देश के अनुसार उचित विभक्तियुक्त शब्द से रिक्त स्थान की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with suitable inflexion of the words as directed in the brackets.

Question 1.
…………… सह त्वम् विद्यालयं गच्छसि? (किम्-तृतीया)

Answer

Answer: केन


Question 2.
वृक्षाणाम् सुरक्षा ……………… परमं कर्त्तव्यम्। (अस्मद्-षष्ठी)

Answer

Answer: अस्माकं


Question 3.
जननी जन्मभूमिश्च ……………. अपि गरीयसी। (स्वर्ग-पंचमी)

Answer

Answer: स्वर्गात्


Question 4.
…………. गंगा सर्वश्रेष्ठा। (नदी-सप्तमी)

Answer

Answer: नदीषु


Question 5.
चन्द्रमा ………………. प्रकाशं लभते। (भानु-पंचमी)

Answer

Answer: भानोः


अधोलिखितेभ्यः पदेभ्यः उचितविभक्तियुक्तं पदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे पदों से उचित विभक्तियुक्त शब्द को चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence after choosing the suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
………….. (ग्राम) बहि: जलाशयः अस्ति।
(क) ग्रामात्
(ख) ग्रामस्य
(ग) ग्रामम्
(घ) ग्रामाय

Answer

Answer: (क) ग्रामात्


Question 2.
…………………. (कृष्ण) परितः गोपाः सन्ति।
(क) कृष्णस्य
(ख) कृष्णम्
(ग) कृष्णात्
(घ) कृष्णाय

Answer

Answer: (ख) कृष्णम्


Question 3.
……………… (श्रीगणेश) नमः।
(क) श्रीगणेशम्
(ख) श्रीगणेशेण
(ग) श्रीगणेशाय
(घ) श्री गणेशस्य

Answer

Answer: (ग) श्रीगणेशाय


Question 4.
………….. (बालक) दुग्धं रोचते।
(क) बालकम्
(ख) बालकाय
(ग) बालकेन
(घ) बालकस्य

Answer

Answer: (ख) बालकाय


Question 5.
दष्टे …………….. (मित्र) मा विश्वसेत्।
(क) मित्रे
(ख) मित्रम्
(ग) मित्रस्य
(घ) मित्रेण

Answer

Answer: (क) मित्रे


Question 6.
………………. क: गमिष्यति? (शोभायात्रा)
(क) शोभायात्राम्
(ख) शोभायात्राः
(ग) शोभायात्रायाम्
(घ) शोभायात्रया

Answer

Answer: (ग) शोभायात्रायाम्


Question 7.
रोगी …………….. सह औषधं खादति। (मधु)
(क) मधुनः
(ख) मधुम्
(ग) मधुना
(घ) मधुनोः

Answer

Answer: (ग) मधुना


अधोलिखितान् उचितविभक्तियुक्तं पदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे उचित विभक्तियुक्त शब्द को चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence after choosing the suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
मृगाः ………….. सह चरन्ति।
(क) मृगैः
(ख) मृगात्
(ग) मृगस्य
(घ) मृगान्

Answer

Answer: (क) मृगैः


Question 2.
……………… गृहं कुत्र अस्ति?
(क) त्वाम्
(ख) तव
(ग) त्वम्
(घ) त्वयि

Answer

Answer: (ख) तव


Question 3.
…………….. अत्र आगच्छ।
(क) त्वाम्
(ख) त्वम्
(ग) तुभ्यम्
(घ) तव

Answer

Answer: (ख) त्वम्


Question 4.
……………. शोभां पश्य।
(क) शाखायाः
(ख) शाखाम्
(ग) शाखायाम्
(घ) शाखया

Answer

Answer: (क) शाखायाः


Question 5.
सर्वत्र ……………….. प्रकाशः अस्ति।
(क) भानोः
(ख) भानुस्य
(ग) भान्वोः
(घ) भानूनाम्

Answer

Answer: (क) भानोः


Question 6.
तत्र ………… पाठयतः।
(क) शिक्षकः
(ख) शिक्षको
(ग) शिक्षकाः
(घ) शिक्षकान्

Answer

Answer: (ख) शिक्षको


अधोलिखितान् स्थूलपदानां उचितां विभक्तिं चित्वा लिखत। (नीचे लिखे मोटे पदों की उचित विभक्ति को चुनकर लिखिए।)
Write the correct form of inflexion of the bold words from the options given below.

Question 1.
वानरः वृक्षात् पतति।
(क) तृतीया
(ख) पंचमी
(ग) षष्ठी
(घ) प्रथमा

Answer

Answer: (ख) पंचमी


Question 2.
हे लते ! इह आगच्छत्।
(क) सम्बोधन
(ख) प्रथमा
(ग) तृतीया
(घ) चतुर्थी

Answer

Answer: (क) सम्बोधन


Question 3.
त्वं केषाम् महापुरूषाणां नामनि जानासि?
(क) पंचमी
(ख) तृतीया
(ग) द्वितीया
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (घ) षष्ठी


Question 4.
शीलं नरस्य परं भूषणम्।
(क) तृतीया
(ख) षष्ठी
(ग) पंचमी
(घ) प्रथमा

Answer

Answer: (ख) षष्ठी


Question 5.
यः परेभ्यः सर्वमर्पयति तस्मै तरवे नमः।
(क) चतुर्थी
(ख) द्वितीया
(ग) प्रथमा
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (क) चतुर्थी


Question 6.
श्रीकृष्णेन सह सुदामा अपि आश्रमे पठति स्म।
(क) द्वितीया
(ख) प्रथमा
(ग) षष्ठी
(घ) तृतीया

Answer

Answer: (घ) तृतीया


Question 7.
छात्रः पुस्तकम् विना विद्यालयं न आगच्छतु।
(क) प्रथमा
(ख) तृतीया
(ग) द्वितीया
(घ) षष्ठी

Answer

Answer: (ग) द्वितीया


अधोलिखितान् उचितविभक्तिपदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे उचित विभक्तियुक्त शब्द चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence choose with suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
एते ……………… सन्ति।
(क) विद्वान्
(ख) विदुषः
(ग) विद्वांसः
(घ) विद्वानाः

Answer

Answer: (ग) विद्वांसः


Question 2.
……….. तान् प्रणमन्तु।
(क) भवान्
(ख) भवन्तम्
(ग) भवन्तः
(घ) भवनाः

Answer

Answer: (ग) भवन्तः


Question 3.
भो आचार्य! अत्र …………….. बालिकाः लिखन्ति।
(क) त्रयः
(ख) त्रीणि
(ग) तिस्रः
(घ) त्रयाः

Answer

Answer: (ग) तिस्रः


Question 4.
……………. किं नाम?
(क) भवतः
(ख) भवान्
(ग) भवति
(घ) भवते

Answer

Answer: (क) भवतः


Question 5.
……………. सर्वत्र आदरः भवति।
(क) विद्वांसः
(ख) विदुषाम्
(ग) विद्वद्भ्यः
(घ) विद्वद्भिः

Answer

Answer: (ख) विदुषाम्


Question 6.
विद्यालये मया …………… वृक्षाः आरोपिताः।
(क) चत्वारि
(ख) चत्वारः
(ग) चतस्रः
(घ) चत्वाराः

Answer

Answer: (ख) चत्वारः


अधोलिखितवाक्येषु उचितविभक्तियुक्तपदैः रिक्तस्थानपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे वाक्यों में उचित विभक्तियुक्त शब्दों से खाली स्थानों को भरिए।)
Fill in the blanks with suitable inflexion of the words in the following sentences.

Question 1.
सायं यज्ञः ततः …………… प्रवचनं भविष्यति। (विद्वस्)

Answer

Answer: विदुषाम्


Question 2.
रात्रौ प्रीतिभोजे ………….. शिक्षिकाः अपि आगमिष्यन्ति। (चतुर्)

Answer

Answer: चतस्रः


Question 3.
अहम् अद्य चिन्तयामि यत् ……………. प्रतिकूलानि न समाचरेत्। (आत्मन्)

Answer

Answer: आत्मनः


Question 4.
……………. कथं शोभते? (भवत्)

Answer

Answer: भवान्


Question 5.
………….. सर्वत्र आदरः भवति। (विद्वस्)

Answer

Answer: विदुषाम्


Question 6.
विद्यालये मया ………….. वृक्षाः आरोपिताः। (चतुर्)

Answer

Answer: चत्वारः


अधोलिखिते कोष्ठकेप्रदत्त निर्देशानुसारं समुचितविभक्तिपदेन रिक्तस्थानानि पूरयत। (नीचे लिखे कोष्ठक में गए निर्देश के अनुसार उचित विभक्तियुक्त शब्द से रिक्त स्थान की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with suitable inflexion of the words as directed in the brackets.

Question 1.
………….. सभायां प्रवचनं कुर्वन्ति। (विद्वस्-प्रथमा)
(क) विद्वान्
(ख) विदुषः
(ग) विद्वांसः
(घ) विदुषे

Answer

Answer: (ग) विद्वांसः


Question 2.
………… किं नाम? (भवत्-षष्ठी)
(क) भवते
(ख) भवतः
(ग) भवन्तं
(घ) भवत्सु

Answer

Answer: (ख) भवतः


Question 3.
आम्रवृक्षे. ………….. वानरौ तिष्ठतः। (द्वि-प्रथमा)
(क) द्वे
(ख) द्वौ
(ग) द्वाभ्यान्
(घ) द्वयोः

Answer

Answer: (ख) द्वौ


Question 4.
राजा दशरथस्य …………… पुत्राः आसन्। (चतुर्-प्रथमा)
(क) चत्वारः
(ख) चतुरः
(ग) चतुराः
(घ) चत्वारि

Answer

Answer: (क) चत्वारः


Question 5.
प्रतिकूलानि परेषां न समाचरेत्। (आत्मन्-षष्ठी)
(क) आत्मा
(ख) आत्मनाम्
(ग) आत्मनः
(घ) आत्मनि

Answer

Answer: (ग) आत्मनः


अधोलिखितेभ्यः पदेभ्यः उचितविभक्तियुक्तं पदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे पदों से उचित विभक्तियुक्त शब्द को चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence after choosing the suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
हस्ते …………… अंगुल्यः भवन्ति। (पञ्चन्)
(क) पञ्चाः
(ख) पञ्चः
(ग) पञ्च
(घ) पञ्चभिः

Answer

Answer: (ग) पञ्च


Question 2.
………………. सर्वत्र पूज्यते। (विद्वस्)
(क) विद्वान्
(ख) विद्वांसः
(ग) विदुषाः
(घ) विदुषः

Answer

Answer: (क) विद्वान्


अधोलिखितान् उचितविभक्तियुक्तं पदं चित्वा वाक्यपूर्तिः क्रियताम्। (नीचे लिखे उचित विभक्तियुक्त शब्द को चुनकर वाक्य को पूरा कीजिए।)
Complete the sentence after choosing the suitable inflexion of the words given below.

Question 1.
……………. पुत्रः वनं गच्छति।
(क) राज्ञः
(ख) राजस्य
(ग) राज्ञि
(घ) राज्ञे

Answer

Answer: (क) राज्ञः


Question 2.
वृक्षे ………….. चटका: कूजन्ति।
(क) चत्वारः
(ख) चतस्रः
(ग) चत्वाराः
(घ) चतुराः

Answer

Answer: (क) चत्वारः


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar शब्दरूपाणि with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit शब्दरूपाणि MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

सन्धिः MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 9 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, सन्धिः Class 9 MCQs Questions with Answers. You can download NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers

अधोलिखितेषु स्थूलपदेषु सन्धि अधौदतैः पदैः अवचित्य लिखत (निम्नलिखित स्थूल पदों की सन्धि दिए गए पदों में से चुनकर लिखिए।)
Choose the correct join bold words from the given options.

Question 1.
द्रोणाचार्यः प्रीतः भूत्वा कं ब्रह्म + अत्रम् अशिक्षत्?
(क) ब्रह्मअस्त्रम्
(ख) ब्रह्मास्त्रम्
(ग) बास्त्रम्
(घ) बह्मास्त्रम्

Answer

Answer: (ख) ब्रह्मास्त्रम्


Question 2.
अये! किमयंः देव + आलयः?
(क) देआलय
(ख) दैवआलय।
(ग) देवालयः
(घ) दैआलय

Answer

Answer: (ग) देवालयः


Question 3.
चक्रस्य प्रति + एकम् अरमपि उत्कीर्णम्।
(क) प्रतीकम्
(ख) प्रतिकम्
(ग) प्रत्यिकम्
(घ) प्रत्येकम्

Answer

Answer: (घ) प्रत्येकम्


Question 4.
न + एव! तर्ति शृणुत ध्यानेन।
(क) नेव
(ख) नैव
(ग) नएव
(घ) एंव

Answer

Answer: (ख) नैव


Question 5.
चदुर्दश मनु + अन्तराणाम् समूह कल्पः।
(क) मनोन्तराणाम्
(ख) मन्वन्तराणाम्
(ग) मनवन्तराणाम्
(घ) मनुअन्तरणाम्

Answer

Answer: (घ) मनुअन्तरणाम्


Question 6.
तदा + एव समारोहारम्भे कश्चन विद्वान् सङ्कल्पवाचन करोति।
(क) तदाव
(ख) तदेव
(ग) तदैव
(घ) तदव

Answer

Answer: (ग) तदैव


Question 7.
राज्ञः नेत्रदान + अर्थम् निश्चयं ज्ञात्वा अमात्याः विषण्णाः भूत्वा अवदन्।
(क) नेत्रदानार्थम्
(ख) नेत्रदानर्थम्।
(ग) नेत्रदाअर्थम्
(घ) नेत्रदानार्थम्

Answer

Answer: (घ) नेत्रदानार्थम्


Question 8.
यथा + उचितम् क्रियताम्।
(क) यथाचितम्
(ख) यथोचितम्
(ग) यथोचीतम्
(घ) यथुचितम्

Answer

Answer: (ख) यथोचितम्


अधोलिखितेषु रेखाङ्किकतपदेषु सन्धिच्छेदं अधोलिखितैः शुद्धपदैः चित्वा लिखत (निम्नलिखित रेखांकित पदों का सन्धि-विच्छेद नीचे लिखे पदों में से शुद्ध पद चुनकर लिखिए।)
Choose the correct answer words from the given options.

Question 1.
राजवैद्यः प्रोवाच।
(क) प्र + ओवाच
(ख) प्रो + वाच
(ग) प्र + उवाच
(घ) प्राव + वाच

Answer

Answer: (ग) प्र + उवाच


Question 2.
स बाल्यात् एव वृद्धोपसेवी, विनयशीलः शास्त्रपारङ्गतः च आसीत्।।
(क) वृद्धा + अपसेवी
(ख) वृद्ध + उपसेवी
(ग) वृद्धा + सेवी
(घ) वृद्धाय + सेवी

Answer

Answer: (ख) वृद्ध + उपसेवी


Question 3.
तस्य उपदेशस्यैव एकम् अंशम् अद्य वयं पठामः किल।
(क) उपदेश + अस्यैव
(ख) उपदेश्य + ऐव
(ग) उपदेशस्य + एव
(घ) उप + देशस्य

Answer

Answer: (ग) उपदेशस्य + एव


Question 4.
प्रत्यक्षं किं प्रमाणम्?
(क) प्रति + अक्ष
(ख) प्रति + यक्ष
(ग) प्रति + अक्षम्
(घ) प्र + अत्यक्षम्

Answer

Answer: (ग) प्रति + अक्षम्


Question 5.
अत्र अनेके प्रमुखोत्सवाः।
(क) प्रमुख + उत्सवाः
(ख) प्रमुख + उत्सवः
(ग) प्रमुख + अतिशय
(घ) प्रमुख + ओत्सवाः

Answer

Answer: (क) प्रमुख + उत्सवाः


अधोलिखितेषु स्थूलपदेषु सन्धिविच्छेदम् अथवा सन्धि कृत्वा लिखत (नीचे लिखे स्थूल शब्दों का सन्धि-विच्छेद अथवा सन्धि लिखिए।)
Join or Separate the given underlined words and write.

(i) लते! पश्य, सूर्य + उदयः भवति।
(ii) मातृ + आज्ञा सर्वदा पालनीया।
(iii) अहम् वनोत्सव द्रष्टुम् गच्छामि।
(iv) त्वमपि देवालयम् गच्छ।
(v) अद्य + अवकाशः अस्ति।
(vi) अहम् + वाटिकां गमिष्यामि।
(vii) रमेश: छात्राणाम् नायकः अस्ति।
(viii) तत्र + एव मम मित्रम् आगमिष्यति।
(ix) अम्ब! अद्याहम् मित्रेण सह शुक्रतालम् गतवान्।
(x) तरुच्छायां सुघना अस्ति।
(xi) राष्ट्रपते भो + अनम् द्रष्टुम् गमिष्यति।
(xii) सहसा + एव वृष्टिः आगता।
(xiii) पर + उपदेशे पाण्डित्यं सर्वेषां सुकरं नृणाम्।
(xiv) विद्यालये वार्षिकोत्सवः अस्ति।
(xv) गणेशः शंकरः सुतः अस्ति।
(xvi) केऽपि जनाः केवलं सुखम् इच्छन्ति परं।
(xvii) इदं एव भवति
(xviii) विशालौ पर्वताविव
(xix) सह नाववतु
(xx) नाहं स्वर्ग कामये।
(xxi) सः विशालं भवनम् दृष्ट्वाविस्मितः अभवत्।
(xxii) मुनीन्द्राः वने वसन्ति।
(xxiii) अस्माकं कक्षाया नायकः अतिस्निग्धः अस्ति।
(xxiv) द्वावेव मुनी आसने तिष्ठतः।
(xxv) त्वम् इन्द्रियाण्मादौ नियम्य कामं जहि।
(xxvi) त्वाम् अत्र प्राप्य अतीव प्रसन्न + अस्मि।
(xxvii) सा प्रातः देव + आलयं गच्छति।
(xxviii) कामात् क्रोधाऽभिजायते।।
(xxix) अनिच्छन् अपि वाघैय! बलादिव नियोजितः।
(xxx) सर्वथा जागरूकोऽहं छात्राणां कृते आदर्शः।
(xxxi) सः चिन्निरर्थकं नीतिः।

Answer

Answer:
(i) सूर्योदयः
(ii) मात्राज्ञा
(iii) वन + उत्सव
(iv) देव + आलयम्
(v) अद्यावकाशः
(vi) अहंवाटिका
(vii) नै + अकः
(viii) तत्रैव
(ix) अद्य + अहम्
(x) तरु + छाया
(xi) भवनम्
(xii) सहसैव
(xiii) परोपदेशे
(xiv) वार्षिक + उत्सवः
(xv) गण + ईशः
(xvi) के + अपि
(xvii) भो + इति
(xviii) पर्वतौ + इवं
(xix) नौ + अपतु
(xx) न + अहम्
(xxi) भौ + अनम्
(xxii) मुनि + इन्द्राः
(xxiii) नै + अकः
(xxiv) द्वौ + एव
(xxv) इन्द्रियाणि + आदौ
(xxvi) प्रसन्नोऽस्मि
(xxvii) देवालयं
(xxviii) क्रोधो + अभिजायते
(xxix) बलात् + इव
(xxx) जागरूको + अहं
(xxxi) चेत् + निरर्थकं


शुद्धं सन्धिपदं (✓) इति चिह्नन अङ्कयत
(शुद्ध सन्धि पद को (✓) चिह्न से अंकित कीजिए)

(i) पितृ + इच्छा = पित्रेच्छा ( ) / पित्रिच्छा ( )
(ii) महा + ऋषिः = महर्षिः ( ) / महार्षिः। ( )
(iii) देव + इन्द्रः = देविन्द्रः ( ) / देवेन्द्रः ( )
(iv) पर + उपकारः = परोपकारः ( ) / परूपकारः ( )
(v) कवि + ईश्वरः = कवेश्वरः ( ) / कवीश्वरः ( )
(vi) अपि + एवम् = अप्येवम् ( ) / अप्यैवम्। ( )
(vii) मधु + अत्र = मधूत्र ( ) / मध्वत्र ( )

Answer

Answer:
(i) पितृ + इच्छा = पित्रेच्छा / पित्रिच्छा (✓)
(ii) महा + ऋषिः = महर्षिः (✓) महार्षिः।
(iii) देव + इन्द्रः = देविन्द्रः / देवेन्द्रः (✓)
(iv) पर + उपकारः = परोपकारः (✓) / परूपकारः।
(v) कवि + ईश्वरः = कवेश्वरः / कवीश्वरः (✓)
(vi) अपि + एवम् = अप्येवम् (✓) / अप्यैवम्।
(vii) मधु + अत्र = मधूत्र / मध्वत्र (✓)


अधोलिखितेषु वाक्येषु स्थूलाक्षरपदेषु सन्धिं कृत्वा लिखत।

(i) अहम् + वाटिका गमिष्यामि।
(ii) सः + अपि महा सहगमिष्यति।
(iii) तेन सह श्यामः + अपि अस्ति।
(iv) मुखात् + अमृतं वचः श्रोतुं जनाः आगच्छन्ति।
(v) तेन सह जगत् + ईश अपि अस्ति।
(vi) त्वाम् अत्र प्राप्य अहम् अतीव प्रसन्न + अस्मि।
(vii) सुधे! कथं त्वं विलम्बात् + आगतः।
(viii) भवेत् अत्र नित्यं प्रभो + अनुग्रहः ते।
(ix) प्रभो + अत्र स्वानुग्रहं करोतु।
(x) हे प्रभो! मह्यं सत् + मतिं देहि।
(xi) केचन जनाः विद्याम् इच्छन्ति केचन धनम् + च।
(xii) सन्तोषः एव सत् + निधानम्।

Answer

Answer:
(i) अहंवाटिकां।
(ii) सोऽपि।
(iii) श्यामोऽपि।
(iv) मुखादमृत।
(v) जगदीशः
(vi) प्रसन्नोऽस्मि।
(vii) विलम्बादागता।
(viii) प्रभोऽनुग्रहः।
(ix) प्रभोऽत्र।
(x) सन्मतिम्।
(xi) धनञ्च अथवा धनं च।
(xii) सन्निधानम्।


उदाहरणानुसारम् सन्धिं कुरुत। (उदाहरण के अनुसार सन्धि करें)

सन्धिः MCQ Questions with Answers Class 9 Sanskrit 1

Answer

Answer:
(iii) ए + अ = पुस्तकेऽत्र
(iv) ए + अ = देशेऽभावः
(v) ओ + अ = विज़्णोऽत्र
(vi) ओ + अ = विभोऽस्मान्
(vii) ए + अ = सेवेतेऽधुना
(viii) ए + अ = मोदेऽहम्
(ix) ए + अ = लज्जतेऽयम्


उदाहरणम् अनुसृत्य सन्धि-विच्छेदः क्रियताम्। (उदाहरण के अनुसार सन्धि-विच्छेद करें)

यथा- केऽपि = के + अपि
(i) गृहेऽपि = ……………….
(ii) साधोऽत्र = ……………….
(iii) प्रभोऽनुग्रहः = ……………….
(iv) त्यागेऽपि = ……………….
(v) परिणामेऽमृतम् = ……………….
(vi) सर्वेऽस्मिन् = ……………….

Answer

Answer:
(i) गृहे+अपि
(ii) साधो+अत्र
(iii) प्रभो+ अनुग्रह:
(iv) त्यागे+अपि
(v) परिणामे+अमृतम्
(vi) सर्वे+अस्मिन्


स्थूलपदेषु सन्धिच्छेदम् दत्तेभ्यः विकल्पेभ्यः शुद्धं चित्त्वा उत्तरपुस्तिकायां लिखत (स्थूल पदों में सन्धिच्छेदयुक्त पद को दिए गए विकल्पों में से शुद्ध चुनकर उत्तर-पुस्तिका में लिखिए।)
Separate bold words and choose the appropriate answer from the options given below and write the answer in the answer sheet.

Question 1.
पश्य पश्य तत् रमणीयं भवनम्।
(क) भव + अनम्
(ख) भौ + अनम्
(ग) भू + अनम्
(घ) भो + अनम्।

Answer

Answer: (घ) भो + अनम्।


Question 2.
विशालौ पर्वताविव।
(क) पर्वतौ + इव
(ख) पर्वतो + इव
(ग) पर्वताः + विव
(घ) पर्वत + आविव।

Answer

Answer: (क) पर्वतौ + इव


Question 3.
राज्ञः स्वेषु गात्रेष्वपि निरासक्तिं विज्ञाय ब्रह्माण्डं व्याकुलम् अभवत्।।
(क) गात्रे + ष्वपि
(ख) गात्रेष् + वपि
(ग) गात्रेः + वपि
(घ) गात्रेषु + अपि।

Answer

Answer: (घ) गात्रेषु + अपि।


Question 4.
त्वमिन्द्रियाण्यादौ नियम्य।
(क) इन्द्रियाणी + आदौ
(ख) इन्द्रियाणि + आदौ
(ग) इन्द्रियाणी + यादौ
(घ) इन्द्रियाण्य + आदौ।

Answer

Answer: (ख) इन्द्रियाणि + आदौ


Question 5.
त्वम् तथैव कार्यं कुरु।
(क) तथ + एव
(ख) तथा+एव
(ग) तथा ऐव
(घ) तथा + ऐव।

Answer

Answer: (ख) तथा+एव


Question 6.
नाहं स्वर्गं कामये।
(क) न + आहं।
(ख) न + अहं
(ग) ना + हं
(घ) ना + आहे।

Answer

Answer: (ख) न + अहं


Question 7.
मुनीन्द्राः वने वसन्ति।
(क) मुनि + ईन्द्राः
(ख) मुनी + इन्द्राः
(ग) मुनि + इन्द्रः
(घ) मुनि + इन्द्राः।

Answer

Answer: (घ) मुनि + इन्द्राः।


Question 8.
अहो सत्त्वहितैषिता!
(क) सत्त्वहित + एषिता
(ख) सत्त्वहित + ऐषिता
(ग) सत्त्वहित + इषिता
(घ) सत्त्वहित + ईषिता।

Answer

Answer: (क) सत्त्वहित + एषिता


Question 9.
गुरूपदेशेन इव मम चक्षुषी समुन्मीलिते।
(क) गुरु + उपदेशेन
(ख) गुरु + ऊपदेशेन
(ग) गुरु + ओपदेशेन
(घ) गुरु + पदेशेन।

Answer

Answer: (क) गुरु + उपदेशेन


Question 10.
सुप्तोत्थितः प्रछन्नभाग्यः अवदत्।
(क) सुप्त + ओत्थितः
(ख) सुप्तो + त्थिताः
(ग) सुप्त + उत्थितः
(घ) सुप्ता + उत्थिताः।

Answer

Answer: (ग) सुप्त + उत्थितः


Question 11.
पापिनाम् च सदैव दुःखं भवति।।
(क) सद् + ऐव
(ख) सदा + एव
(ग) सत् + एव
(घ) सत् + ऐव।

Answer

Answer: (ख) सदा + एव


Question 12.
यथोचितं क्रियताम् इति नृपः अवदत्।
(क) यथा + ओचितम्
(ख) यथ + ओचितम्
(ग) यथा + औचितम्
(घ) यथा + उचितम्।

Answer

Answer: (घ) यथा + उचितम्।


Question 13.
आगच्छतु + अत्र मोहन!
(क) आगच्छत्वत्र
(ख) आगच्छत्वात्र
(ग) आगच्छतुऽत्र
(घ) आगच्छतु अत्र।

Answer

Answer: (क) आगच्छत्वत्र


Question 14.
उभौ + एव तत्र आगमिष्यतः।
(क) उभावैव
(ख) उभौवेव
(ग) उभावेव
(घ) उभौवैव।

Answer

Answer: (ग) उभावेव


Question 15.
आश्रमे उभौ + अपि अतिथी तिष्ठतः।
(क) उभवपि
(ख) उभवापि
(ग) उभावपि
(घ) उभौअपि।

Answer

Answer: (ग) उभावपि


Question 16.
यः इच्छति + आत्मनः श्रेयः।
(क) इच्छत्यत्मनः
(ख) इच्छत्यात्मनः
(ग) इच्छतिआत्मनः
(घ) इच्छत्यात्मानः।

Answer

Answer: (ख) इच्छत्यात्मनः


Question 17.
यद्यपि सः पाठं पठति तथा + अपि स्मरणं न भवति।
(क) तथपि
(ख) तथाऽपि
(ग) तथापि
(घ) तथाअपि।

Answer

Answer: (ग) तथापि


Question 18.
हित + उपदेश: नारायणपण्डितस्य कृतिः।
(क) हितोपदेशः
(ख) हितापदेशः
(ग) हितपोदेशः
(घ) हितुपदेशः।

Answer

Answer: (क) हितोपदेशः


Question 19.
याचक: अभि + इच्छितानि वस्तूनि प्राप्य सन्तुष्टः अभवत्।
(क) अभीच्छतानि
(ख) अभीच्छितानि
(ग) अभिच्छतानि
(घ) अभिच्छितानि।

Answer

Answer: (ख) अभीच्छितानि


Question 20.
अभि + इष्टानि वस्तूनि प्राप्य सन्तुष्टः अभवत्।
(क) अभीष्टानि
(ख) अभिष्टानि
(ग) अभ्यिष्टानि
(घ) अभ्युष्टानि।

Answer

Answer: (क) अभीष्टानि


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 9 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 9 Sanskrit सन्धिः MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

सन्धिः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 10 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, सन्धिः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit. You can download NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers

स्थूलपदेषु सन्धिच्छेदम् दत्तेभ्यः विकल्पेभ्यः शुद्ध चित्त्वा उत्तरपुस्तिकायां लिखत। (स्थूल पदों में सन्धिच्छेदयुक्त पद को दिए गए विकल्पों में से शुद्ध चुनकर उत्तर-पुस्तिका में लिखिए।)
Separate bold words and choose the appropriate answer from the options given below and write the answer in the answer sheet.

Question 1.
हरिश्चलति विद्यालयं प्रति।
(क) हरिश् + चलति
(ख) हरिस् + चलति
(ग) हरिः + चलति
(घ) हरिर् + चलति।

Answer

Answer: (ग) हरिः + चलति


Question 2.
पश्य पश्य तत् रमणीयं भवनम्।
(क) भव + अनम्
(ख) भौ + अनम्
(ग) भू + अनम्
(घ) भो + अनम्।

Answer

Answer: (घ) भो + अनम्।


Question 3.
विशालौ पर्वताविव।
(क) पर्वतौ + इव
(ख) पर्वतो + इव
(ग) पर्वताः + विव
(घ) पर्वत + आविव।

Answer

Answer: (क) पर्वतौ + इव


Question 4.
कपिः इतस्ततः भ्रमतः।
(क) इत + ततः
(ख) इतस् + ततः
(ग) इतः + ततः
(घ) इतर् + ततः।

Answer

Answer: (ग) इतः + ततः


Question 5.
स विशालं भवनम् दृष्ट्वा विस्मितः अभवत्।
(क) सा + विशालं
(ख) सः + विशालं
(ग) साः + विशालं
(घ) स + विशालं।

Answer

Answer: (ख) सः + विशालं


Question 6.
राज्ञः स्वेषु गात्रेष्वपि निरासक्तिं विज्ञाय ब्रह्माण्डं व्याकुलम् अभवत्।
(क) गात्रे + ष्वपि
(ख) गात्रेष् + वपि
(ग) गात्रेः + वपि
(घ) गात्रेषु + अपि।

Answer

Answer: (घ) गात्रेषु + अपि।


Question 7.
कः स्यात् पापतरस्ततः?
(क) पापतरः + ततः
(ख) पापतर + ततः
(ग) पापतरस् + ततः
(घ) पापतरच् + ततः।

Answer

Answer: (क) पापतरः + ततः


Question 8.
अहं देवेन्द्रस्त्वत्समीपम् उपागतः अस्मि।
(क) देवेन्द्रः + त्वत्समीपम्
(ग) देवेन्द्रत् + त्वत्समीपम्
(ख) देवेन्द्र + त्वत्समीपम्
(घ) देवन्द्रां + त्वत्समीपम्।

Answer

Answer: (क) देवेन्द्रः + त्वत्समीपम्


Question 9.
त्वम् इन्द्रियाण्यादौ नियम्य एनं प्रजहि।
(क) एनम् + प्रजहि
(ख) एनन् + प्रजहि
(ग) एनत् + प्रजहि
(घ) एनद् + प्रजहि।

Answer

Answer: (क) एनम् + प्रजहि


Question 10.
कामात् क्रोधोऽभिजायते।
(क) क्रोधो + भिजायते
(ख) क्रोधो + अभिजायते
(ग) क्रोधः + भिजायते
(घ) क्रोधोर् + अभिजायते।

Answer

Answer: (ख) क्रोधो + अभिजायते


Question 11.
अनिच्छन् अपि वार्ष्णेय ! बलादिव नियोजितः।
(क) बला + दिव
(ख) बल + आदिव
(ग) बलात् + इव
(घ) बलात् + दिव।

Answer

Answer: (ग) बलात् + इव


Question 12.
सर्वथा जागरूकोऽहं छात्राणां कृते आदर्शः।
(क) जागरूको + अहं
(ख) जागरूको + हं
(ग) जागरूक : + हं
(घ) जागरू + कोऽहं।

Answer

Answer: (ख) जागरूको + हं


Question 13.
सः चेन्निरर्थकं नीतः।
(क) चेन् + निरर्थकं
(ख) चेत् + निरार्थाकं
(ग) चेत् + निरर्थकं
(घ) चे + निरर्थकं।

Answer

Answer: (ग) चेत् + निरर्थकं


Question 14.
मम जनकस्तु प्रतिदिनम् अस्य पाठं करोति।।
(क) जनकः + तु
(ख) जनक : + अस्तु
(ग) जनक + अस्तु
(घ) जनकस् + तु।

Answer

Answer: (क) जनकः + तु


Question 15.
परुषां वाचं योऽभ्युदीरयेत्।
(क) यः + अभि + उदीरयेत्
(ख) यः + अभी + उदीरयेत्
(ग) यः + अभ्यु + दीरयेत्
(घ) यो + अभी + ऊदीरयेत्।

Answer

Answer: (क) यः + अभि + उदीरयेत्


Question 16.
पाण्डवास्त्वं च राष्ट्रं च सदा संरक्ष्यमेव हि।
(क) पाण्डवाः + त्वं
(ख) पाण्डवास् + त्वं
(ग) पाण्डवास् + वं
(घ) पाण्डवाः + स्त्वं।

Answer

Answer: (क) पाण्डवाः + त्वं


Question 17.
सकलं जगद् ध्वस्तं भविष्यति।
(क) सकलम् + जगद्
(ख) सकलन् + जगद्
(ग) सकलङ् + जगद्
(घ) सकलञ् + जगद्।

Answer

Answer: (क) सकलम् + जगद्


Question 18.
त्वमिन्द्रियाण्यादौ नियम्य।
(क) इन्द्रियाणी + आदौ
(ख) इन्द्रियाणि + आदौ
(ग) इन्द्रियाणी + यादौ
(घ) इन्द्रियाण्य + आदौ।

Answer

Answer: (ख) इन्द्रियाणि + आदौ


Question 19.
त्वम् तथैव कार्यं कुरु।
(क) तथ + एव
(ख) तथा+एव
(ग) तथा+ऐव
(घ) तथा + वैव।

Answer

Answer: (ख) तथा+एव


Question 20.
अहङ्कारः न करणीयः।
(क) अहक् + कारः
(ख) अहङ् + कारः
(ग) अहम् कारः
(घ) अहन् + कारः।

Answer

Answer: (ग) अहम् कारः


Question 21.
स्वच्छन्दं वातावरणं सर्वेभ्यः एव रोचते।
(क) स्व + छन्दं
(ख) स्वत् + छन्दं
(ग) स्वः + छन्दं
(घ) स्वद् + छन्द।

Answer

Answer: (क) स्व + छन्दं


Question 22.
पश्य एतच्चित्रम्।
(क) एतत् + चित्रम्
(ख) एतच् + चित्रम्
(ग) एतद् + चित्रम्
(घ) एतन् + चित्रम्।

Answer

Answer: (क) एतत् + चित्रम्


Question 23.
नाहं स्वर्ग कामये।
(क) न + आहं
(ख) न + अहं
(ग) ना + हं
(घ) ना + आहे।

Answer

Answer: (ख) न + अहं


Question 24.
प्रच्छन्नम् कृतं पापम् इव भवति।।
(क) प्र + शन्नम्
(ख) प्र + च्छन्नम्
(ग) प्र + छन्नम्
(घ) प्रद् + छन्नम्।

Answer

Answer: (ग) प्र + छन्नम्


Question 25.
मुनीन्द्राः वने वसन्ति।
(क) मुनि + ईन्द्राः
(ख) मुनी + इन्द्राः
(ग) मुनि + इन्द्रः
(घ) मुनि + इन्द्राः।

Answer

Answer: (घ) मुनि + इन्द्राः।


Question 26.
अहो सत्त्वहितैषिता!
(क) सत्त्वहित + एषिता
(ख) सत्त्वहित + ऐषिता
(ग) सत्त्वहित + इषिता
(घ) सत्त्वहित + ईषिता।

Answer

Answer: (क) सत्त्वहित + एषिता


Question 27.
वाक्पटुधैर्यवान् मन्त्री परैर्न परिभूयते।
(क) परैर् + न
(ख) परैः + न
(ग) परैस् + न
(घ) परैश् + न।

Answer

Answer: (ख) परैः + न


Question 28.
अहं तस्य निग्रहं वायोरिव सुदुष्करं मन्ये।
(क) वायोः + इव
(ख) वायोर् + इव
(ग) वायोस् + इव
(घ) वायो + रिव।

Answer

Answer: (क) वायोः + इव


Question 29.
गुरूपदेशेन इव मम चक्षुषी समुन्मीलिते।
(क) गुरु + उपदेशेन
(ख) गुरु + ऊपदेशेन
(ग) गुरु + ओपदेशेन
(घ) गुरु + पदेशेन।

Answer

Answer: (क) गुरु + उपदेशेन


Question 30.
तच्छ्रुत्वा तेषु एक: बालकः उवाच-अयि भोः।
(क) तच् + छुत्वा
(ख) तत् + श्रुत्वा
(ग) तद् + श्रुत्वा
(घ) तम् + श्रुत्वा।

Answer

Answer: (ख) तत् + श्रुत्वा


Question 31.
सुप्तोत्थितः प्रछन्नभाग्यः अवदत्।
(क) सुप्त + ओत्थितः
(ख) सुप्तो + त्थिताः
(ग) सुप्त + उत्थितः
(घ) सुप्ता + उत्थिताः।

Answer

Answer: (ग) सुप्त + उत्थितः


Question 32.
पापिनाम् च सदैव दुःखं भवति।
(क) सद् + ऐव
(ख) सदा + एव
(ग) सत् + एव
(घ) सत् + ऐव।

Answer

Answer: (ख) सदा + एव


Question 33.
सर्वदा सर्वदाऽस्माकं सन्निधिं सन्निधिं क्रियात्।
(क) सर्वदा + स्माकं
(ख) सर्वद + आस्माकं
(ग) सर्वदा + अस्माकं
(घ) सर्वत् + आस्माकं।

Answer

Answer: (ग) सर्वदा + अस्माकं


Question 34.
यथोचितं क्रियताम् इति नृपः अवदत्।
(क) यथा + ओचितम्
(ख) यथ + ओचितम्
(ग) यथा + औचितम्
(घ) यथा + उचितम्।

Answer

Answer: (घ) यथा + उचितम्।


स्थूलपदेषु सन्धियुक्तपदं दत्तेभ्यः विकल्पेभ्यः शुद्धं चित्त्वा उत्तरपुस्तिकायां लिखत। (स्थूल पदों में सन्धियुक्त पद को दिए गए विकल्पों में से शुद्ध चुनकर उत्तर-पुस्तिका में लिखिए।)
Join bold words and choose the appropriate answer from the options given below and write the answer in the answer sheet.

Question 1.
हे प्रभो! मह्यं सत् + मतिं देहि।
(क) सम्मति
(ख) सन्मति
(ग) सद्मतिं
(घ) सण्मति।

Answer

Answer: (क) सम्मति


Question 2.
आगच्छतु + अत्र मोहन!
(क) आगच्छत्वत्र
(ख) आगच्छत्वात्र
(ग) आगच्छतुऽत्र
(घ) आगच्छतु अत्र।

Answer

Answer: (क) आगच्छत्वत्र


Question 3.
रामः + च लक्ष्मणश्च वनं गतौ।
(क) रामस्च
(ख) रामश्च
(ग) रामः च
(घ) रामञ्च।

Answer

Answer: (ख) रामश्च


Question 4.
उभौ + एव तत्र आगमिष्यतः।
(क) उभावैव
(ख) उभौवेव
(ग) उभावेव
(घ) उभौवैव।

Answer

Answer: (ग) उभावेव


Question 5.
सन्तोषः एव सत् + निधानम्।
(क) सन्निधानम्
(ख) सनिधानम्
(ग) सनिधानम्
(घ) सत्निधानम्।

Answer

Answer: (क) सन्निधानम्


Question 6.
आश्रमे उभौ + अपि अतिथी तिष्ठतः।
(क) उभवपि
(ख) उभवापि
(ग) उभावपि
(घ) उभौअपि।

Answer

Answer: (ग) उभावपि


Question 7:
वने मृगाः + चरन्ति।
(क) मृगास्चरन्ति
(ख) मृगाश्चरन्ति
(ग) मृगाश्चरन्ति
(घ) मृगा:चरन्ति।

Answer

Answer: (ग) मृगाश्चरन्ति


Question 8.
त्वं नर्तनात् + अन्यत् किं जानासि?
(क) नर्तनातन्यत्
(ख) नर्तनादन्यत्
(ग) नर्तनादोन्यत्
(घ) नर्तनदन्यत्।

Answer

Answer: (ख) नर्तनादन्यत्


Question 9.
का नु हानिः + ततः अधिका।
(क) हानिर्ततः
(ख) हानिश्ततः
(ग) हानिः ततः
(घ) हानिस्ततः।

Answer

Answer: (घ) हानिस्ततः।


Question 10.
यः इच्छति + आत्मनः श्रेयः।
(क) इच्छत्यत्मनः
(ख) इच्छत्यात्मनः
(ग) इच्छतिआत्मनः
(घ) इच्छत्यात्मानः।

Answer

Answer: (ख) इच्छत्यात्मनः


Question 11.
सतां सम् + गः करणीयः।।
(क) सञ्गः
(ख) संगः
(ग) सम्गः
(घ) सङ्गः।

Answer

Answer: (घ) सङ्गः।


Question 12.
यद्यपि सः पाठं पठति तथा + अपि स्मरणं न भवति।
(क) तथपि
(ख) तथाऽपि
(ग) तथापि
(घ) तथाअपि।

Answer

Answer: (ग) तथापि


Question 13.
हित + उपदेशः नारायणपण्डितस्य कृतिः।
(क) हितोपदेशः
(ख) हितापदेशः
(ग) हितपोदेशः
(घ) हितुपदेशः।

Answer

Answer: (क) हितोपदेशः


Question 14.
पर्वतीयं वातावरणं स्व + छं भवति।।
(क) स्वछं
(ख) स्वछं
(ग) स्वच्छ
(घ) स्वञ्छ।

Answer

Answer: (ग) स्वच्छ


Question 15.
याचक: अभि + इच्छितानि वस्तूनि प्राप्य सन्तुष्टः अभवत्।
(क) अभीच्छतानि
(ख) अभीच्छितानि
(ग) अभिच्छतानि
(घ) अभिच्छितानि।

Answer

Answer: (ख) अभीच्छितानि


Question 16.
सा एव कीर्तिं धनम् + च प्राप्नोति।
(क) धनश्च
(ख) धनर्च।
(ग) धनष्च
(घ) धनञ्च।

Answer

Answer: (घ) धनञ्च।


Question 17.
मेघः + गर्जति इतस्ततः।
(क) मेघगर्जति
(ख) मेघो गर्जति
(ग) मेघगर्जति
(घ) मेघ गर्जति।

Answer

Answer: (ख) मेघो गर्जति


Question 18.
अनिच्छन् + अपि अयं पुरुषः पापम् चरति।
(क) अनिच्छनापि
(ख) अनिच्छन्नापि
(ग) अनिच्छानपि
(घ) अनिच्छन्नपि।

Answer

Answer: (घ) अनिच्छन्नपि।


Question 19.
तस्मिन् + एव काले सः स्वपत्नीम् उवाच।
(क) तस्मिन्नेव
(ख) तास्मिननेव
(ग) तस्मिश्नेव
(घ) तस्मिश्चेव।

Answer

Answer: (क) तस्मिन्नेव


Question 20.
तत् + श्रुत्वा यूथपतिः सगद्गदम् उक्तवान्।
(क) तत्श्रुत्वा
(ख) तश्रुत्वा
(ग) तच्छुत्वा
(घ) तद्छ्रुत्वा।

Answer

Answer: (ग) तच्छुत्वा


Question 21.
माम् अयं शोकः अग्निः + इव दहति।
(क) अग्निरिव
(ख) अग्निः इव
(ग) अग्निव
(घ) अग्नीव।

Answer

Answer: (क) अग्निरिव


Question 22.
अभि + इष्टानि वस्तूनि प्राप्य सन्तुष्टः अभवत्।
(क) अभीष्टानि
(ख) अभिष्टानि
(ग) अभ्यिष्टानि
(घ) अभ्युष्टानि।

Answer

Answer: (क) अभीष्टानि


स्थूलपदानि/रेखाकितानां पदानां सन्धिः विच्छेदः वा कृत्वा लिख्येताम्

(1)

1. प्रकृतिरेव शरणम्।
2. शुचि-पर्यावरणम्।
3. चलदनिशं कालायसचक्रम्।
4. तनुः पेषयद् भ्रमति सदा वक्रम्।
5. दुर्दान्तैर्दशनैरमुना स्यान्नैव जनग्रसनम्।
6. कज्जलमलिनं धूम मुञ्चति।
7. यानानां पङ्क्तयो ह्यनन्ताः कठिनं संसरणम्।
8. नहि निर्मलं जलम्।
9. करणीयं बहिरन्तर्जगति।
10. कञ्चित् कालं नय माम् अस्मान्नगराद् बहुदूरम्।
11. प्रपश्यामि ग्रामान्ते निर्झर-नदी-पयः पूरम्।
12. मे स्यात् सञ्चरणम्।
13. कुसुमावलिः समीरचालिता स्यान्मे वरणीया।
14. चाकचिक्यजालं नो कुर्याज्जीवितरसहरणम्।
15. निसर्गे स्यान्न समाविष्टा।

Answer

Answer:
1. प्रकृतिः + एव।
2. परि + आवरणम्।
3. चलत् + अनिशं।
4. प्रेषयत् + भ्रमति।
5. दुर्दान्तैः + दशनैः + अमुना, स्यात् + न + एव।
6. धूमम् + मुञ्चति।
7. पम् + क्तयः, हि + अनन्ताः ।
8. निर्मलम् + जलम्।
9. बहिः + अन्तः + जगति।
10. कम् + चित्, अस्मात् + नगरात्।
11. ग्राम + अन्ते।
12. सम् + चरणम्।
13. कुसुम + अवलिः, स्यात् + मे।
14. कुर्यात् + जीवितरसहरणम्।
15. स्यात् + न।


(2)

1. अस्ति देउलाख्यो ग्रामः।
2. तस्य भार्या पुत्रद्वयोपेता पितृर्गृह प्रति चलिता।
3. कथमेकैकशो व्याघ्रभक्षणाय कलहं कुरुथः?
4. अयमेकस्तावद्विभज्य भुज्यताम्।
5. पश्चाद् अन्यो द्वितीयः कश्चिलक्ष्यते।
6. व्याघ्रमारी काचिदियमिति मत्वा व्याघ्रो भयाकुलचित्तौ नष्टः।
7. अन्योऽपि बुद्धिमाँल्लोके मुच्यते महतो भयात्।
8. भयाकुलं व्याघ्रं दृष्ट्वा कश्चित् धूर्तः शृगालः हसन्नाह।
9. यतो व्याघ्रमारीति या शास्त्रे श्रूयते।
10. तयाहं हन्तुमारब्धः।
11. त्वया महत्कौतुकम् आवेदितं यन्मानुषादपि बिभोषि?
12. प्रत्यक्षमेव मया. सात्मपुत्रावेकैकशो मामत्तुं दृष्टा।
13. तदा वेलाप्यवेला स्यात्।
14. शृगालेन सहितं पुनरायान्तं व्याघ्रं दृष्ट्वा सा चिन्तितवती।
15. सा जम्बुकमाक्षिपन्त्यगुल्या तर्जयन्त्युवाच।
16. विश्वास्याद्यैकमानीय कथं यासि वदाधुना।
17. इत्युक्त्वा धाविता तूर्णं व्याघ्रमारी भयङ्करा।
18. व्याघ्रोऽपि सहसा नष्ट गलबद्ध शृगालकः।
19. बुद्धिर्बलवती तन्वि सर्वकार्येषु सर्वदा।

Answer

Answer:
1. देउल + आख्यः।
2. पुत्रद्वय + उपेता, पितुः + गृहम्।
3. कथम् + एक + एकशः।
4. अयम् + एकः + तावत् + विभज्य।
5. अन्यः + द्वितीयः, कः + चित् + लक्ष्यते।
6. काचित् + इयम् + इत, व्याघ्रः + भयाकुलचितः
7. अन्यः + अपि, बुद्धिमान् + लोके, महतः + भयात्।
8. भय + आकुलम्, कः + चित्।
9. व्याघ्रमारी + इति।
10. तया + अहम्।
11. यत् + मानुषात् + अपि।
12. सात्मपुत्रौ + एक + एकशः।
13. वेला + अपि + अवेला।
14. पुनः + आयान्तम्।।
15. जम्बुकम्+अक्षिपन्ती+अगुल्या, तर्जयन्ती+उवाच।
16. विश्वास्य + अद्य + एकम् + आनीय, वद + अधुना।
17. इति + उक्त्वा, भयम् + करा।
18. व्याघ्रः + अपि।
19. बुद्धिः + बलवती।


(3)

1. शरीरायासजननं कर्म व्यायामसंज्ञितम्।
2. शरीरोपचयः कान्तिर्गात्राणां सुविभक्तता।
3. दीप्ताग्नित्वमनालस्यं स्थिरत्वं लाघवं मृजा।
4. श्रमक्लमपिपासोष्ण-शीतादीनां सहिष्णुता।
5. आरोग्यं चापि परमं व्यायामादुपजायते।
6. न चास्ति सदृशं तेन किञ्चित्स्थौल्यापकर्षणम्।
7. मर्त्यमर्दयन्त्यरयो बलात्।
8. न चैनं सहसाक्रम्य जरा समाधिरोहति।
9. व्यायामस्विन्नगात्रस्य पद्भ्यामुवर्तितस्य च।।
10. व्याधयो नोपसर्पन्ति वैनतेयमिवोरगाः।
11. वयोरूपगुणैहीनमपि कुर्यात् सुदर्शनम्।।
12. व्यायामं कुर्वतो नित्यं विरुद्धमपि भोजनम्।
13. सर्वेष्वृतुष्वहरहः पुम्भिरात्महिषिभिः।
14. बलस्यार्धेन कर्त्तव्यो व्यायामो हन्त्यतोऽन्यथा।
15. हृदिस्थानस्थितो वायुर्यदा वक्त्रं प्रपद्यते।
16. व्यायाम कुर्वतो जन्तोस्तबलार्धस्य लक्षणम्।
17. वयोबलशरीराणि देशकालाशनानि च।

Answer

Answer:
1. शरीराय + असजननम्।
2. शरीर + उपचयः, कान्तिः + गात्राणाम्।
3. दीप्त + अग्नित्वम् + अनालस्यम्।
4. पिपासा + उष्ण, शीत + अदीनाम्।
5. च + अपि, व्यायामात् + उपजायते।
6. च + अस्ति, किञ्चित् + स्थौल्य + अपकर्षणम्।
7. मर्त्यमर्दयन्ति + अरयः।
8. च + एनम्, सहसा + आक्रम्य।
9. व्यायामस्वित् + नगात्रस्य।
10. व्याधयः + न + उपसर्पन्ति, वैनतेयम् + इव + उरगाः।
11. वयः + रूपगुणैः + हीनम् + अपि।
12. व्यायामम् + कुर्वतः + नित्यम्।
13. सर्वेषु + ऋतुषु + अहः अहः, पुम्भिः+आत्महिषिभिः।
14. बलस्य + अर्धेन, कर्त्तव्यः + व्यायामः, हन्यतः + अन्यथा।
15. हृदिस्थान + आस्थितः, वायुः + यदा।
16. जन्तोः + तत् + बल + अर्धस्य।
17. वयः + बलशरीराणि, देशकाल + अशनानि।


(4)

1. युष्मदर्शनात् कुशलमिव।
2. आसनार्धमुपवेशयति।
3. राजासनं खल्वेतत्।
4. तस्मादक-व्यवहितमध्यास्यतां सिंहासनम्।
5. भवति शिशुजनो वयोऽनुरोधात्।
6. गुणमहतामपि लालनीय एव।
7. पशुपति-मस्तक-केतकच्छदत्वम्।
8. भवतोर्वंशस्य कर्ता को वा?
9. कथमस्मत् समानाभिजनौ संवृत्तौ?
10. किं द्वपोरप्येकमेव प्रतिवचनम्?
11. भ्रातरावावां सोदयौँ।
12. वयसस्तु न किञ्चिदन्तरम्।
13. लव इत्यात्मानं श्रावयामि।
14. अहो! उदात्तरम्यः समुदाचारः।
15. किं नामधेयो भवतोर्गुरुः?
16. उपनयनोपदेशेन सम्बन्धेन।
17. न हि जानाम्यस्य नामधेयम्।
18. न कश्चिदस्मिन् तपोवने तस्य नाम व्यवहरति।
19. जनाक्यहं तस्य नामधेयम्।
20. निरनुक्रोशो-नाम।
21. यद्यावयोर्बालभावजनितं किञ्चिदविनयं पश्यति।।
23. एतयोर्जननी तेनावमानिता निर्वासिता।
24. धिङ् मामेवं भूतम्।
25. स्वापत्यमेवं मन्युगभैरक्षरैर्निर्भर्त्सयति।
26. प्रवासोऽयं दारुणश्च।
27. कुतूहलेनाविष्टो मातरमनयो मतो वेदितुमिच्छामि।
28. तत् कोऽत्राभ्युपायः।
29. तपोवनवासिनो देवीति नाम्नाह्वयन्ति।
30. भगवान् वाल्मीकिर्वधूरिति।
31. अपि च इतस्तावद् वयस्य।
32. अपि कुमारयोरनयोरस्माकं च सर्वथा समरूपः कुटुम्बवृत्तान्तः।
33. मयापि सम्माननीय एव मुनिनियोगः।
34. अपूर्वोऽयं मानवानां सरस्वत्यवतारः।
35. तदहं सुहृज्जनसाधारणं श्रोतुमिच्छामि।
36. प्रेष्यतामस्मदन्तिकं सौमित्रिः।
37. अहमप्येतयोश्चिरासनपरिखेदं विहरणं कृत्वा अपनयामि।

Answer

Answer:
1. युष्मत् + दर्शनात्।
2. आसन + अर्धम्।
3. राजा + आसनं, खलु + एतत्।
4. तस्मात् + अङ्क, सिंह + आसनम्।
5. शिशुजनः + वयः + अनुरोधात्।
6. लालनीयः + एव।
7. केतक + छत्त्वम्।
8. भवतोः + वंशस्य।
9. समान + अभिजनौ।
10. द्वयोः + अपि + एकम् + एव।
11. भ्रातरौ + आवाम्।
12. वयसः + तु, किम् + चित् + अन्तरम्।
13. इति + आत्मानम्।
14. सम् + उत् + आचारः।
15. भवतोः + गुरुः।
16. उपनयन + उपदेशेन।
17. जानामि + अस्य।
18. कः + चित् + अस्मिन्।
19. जानामि + अहं।
20. निरनुक्रोशः + नाम।
21. यदि + आवयोः + बालः, किञ्चित् + अविनयं।
22. एतयोः + यदि, पितुः + निरनुक्रोशः + इति।
23. एतयोः + जननी, तेन + अवमानिता।
24. धिक् + मामेवं।
25. स्व + अपत्यम् + एवं, मन्युः + गर्भे: + अक्षरैः + निर्भर्त्तयति।
26. दारुणः + च।
27. कुतूहलेन + आविष्टः, मातरम् + अनयोः + नामतः।
28. कः + अत्र + अभि + उपायः।
29. तपोवनवासिनः + देवी + इति।
30. वाल्मीकिः + वधूः + इति।
31. इतः + तावद्।
32. कुमारयोः + अनयोः + अस्माकम्।
33. मया + अपि, सम्माननीयः + एव।
34. अपूर्वः + अहं, सरस्वती + अवतारः
35. तत् + अहं, सुहृत् + जन
36. प्रेष्यताम् + अस्मत् + अन्तिकम्।
37. अहम् + अपि + एतयोः + चिरासन पिरखेदं।


(5)

1. कश्चित् कृषक: बलीवर्दाभ्यां क्षेत्रकर्षणं कुर्वन्नासीत्।
2. एकः शरीरेण दुर्बलः जवेन गन्तुमशक्तश्चासीत्।
3. तथापि वृषः नोत्थितः।।
4. मातुः सुरभेः नेत्राभ्याम् अश्रुणि आविरासन्।
5. सुरभेरिमामवस्थां दृष्ट्वा सुराधिपः तामपृच्छत्।
6. विनिपातो न वः कश्चिद् दृश्यते त्रिदशाधिपः।
7. एतत् भवान् पश्यति न? इति प्रत्यवोचत्।
8. सहस्राधिकेषु पुत्रेषु सत्स्वपि तव वात्सल्यं कथम्?
9. दीनस्य तु सतः शक्र! पुत्रस्याभ्यधिका कृपा।
10. बहून्यपत्यानि में सन्तीति सत्यम्।
11. तथाप्यहमेतस्मिन् पुत्रे विशिष्य आत्मवेदनामनुभवामि।
12. सर्वेष्वपत्येषु जननी तुल्यवत्सला एव।
13. तथापि दुर्बले सुते मातुः अभ्यधिका कृपा सहजैव।
14. सुरभिवचनं श्रुत्वाभृशं विस्मितस्याखण्डलस्यापि हृदयमद्रवत्।
15. अचिरादेव चण्डवातेन मेघरवैश्च सह प्रवर्षः समजायत।
16. पश्यतः एव सर्वत्र जलोप्लवः सञ्जातः।

Answer

Answer:
1. कः + चित्, कुर्वत् + आसीत्।
2. गन्तुम् + अशक्तः + च + आसीत्।
3. तथा + अपि, न + उत्थितः
4. आविः + आसन्।
5. सुरभेः + इमाम् + अवस्थाम्, सुर + अधिपः
6. विनिपातः + न, त्रिदश + अधिपः
7. प्रति + अवोचत्।
8. सत्सु + अपि, वात्सल्यम् + कथम्।
9. पुत्रस्य + अभ्यधिका।
10. बहूनि + अपत्यानि, सन्ति + इति।
11. तथा + अपि + अहम् + एतस्मिन्
12. सर्वे + अपत्येषु।
13. तथा + अपि, सहज + एव।।
14. विस्मितस्य + आखण्डलस्य + अपि।
15. अचिरात् + एव, मेघरवैः + च।
16. जल + उप्लवः।


(6)

1. आलस्यं हि मनुष्याणां शरीरस्थो महान् रिपुः।
2. नास्त्युद्यमसमो बन्धुः कृत्वा यं नावसीदति।
3. ध्रुवं स तस्यापगमे प्रसीदति।।
4. कथं जनस्तं परितोषयिष्याति।
5. उदीरितोऽर्थः पशुनापि गृह्यते।
6. हयाश्च नागाश्च वहन्ति बोधिताः।
7. अनुक्तमप्यूहति पण्डितो जनः।
8. परेङ्गितिज्ञानफला हि बुद्धयः।
9. क्रोधो हि शत्रुः प्रथमो नाराणाम्।
10. स एव वह्रिर्दहते शरीरम्।
11. गावश्च गोभिः तुरगास्तुरङ्गः।
12. मूर्खाश्च मूखैः सुधियः सुधिभिः।
13. सोवितव्यो महावृक्षः फलच्छायासमन्वितः।
14. नास्ति योजकस्तत्र दुर्लभः।
15. उदये सविता रक्तो रक्तश्चास्तमये तथा।
16. नास्ति किञ्चिन्निरर्थकम्।
17. अश्वश्चेद् धावने वीरः भारतस्य वहने खरः।

Answer

Answer:
1. शरीरस्थः + महान्।
2. नास्ति + उद्यमसमः, न + अवसीदति।
3. स: + तस्य + आगमे।
4. जनः + तम्।
5. उदीरितः अर्थः, पशुना + अपि।
6. हयाः + च, नागाः + च।
7. अनुक्तम् + अपि + ऊहति, पण्डितः + जनः।
8. पर + इङ्गितज्ञानफलाः + हि।
9. क्रोधः + हि, प्रथमः + नराणाम्।
10. स: + एव, वह्निनः + दहते।
11. गावः + च, तुरगाः + तुरङ्गः।
12. मूर्खाः + च।
13. सेवितव्यः + महावृक्षः, फल + छायासमन्वितः।
14. न + अस्ति, योजक : + तत्र।
15. रक्तः + च + अस्तमये।
16. किम् + चित् + निरर्थकम्।
17. अश्वः + चेत् + धावते।


(7)

1. नीचैरनीचैरतिनीचनीचैः सर्वैः उपायैः फलमेव साध्यम्।
2. परं वानरस्तु कूर्दित्वा वृक्षमारूढ़ः।
3. तदैव अन्यस्मात् वृक्षात् अपरः वानरः सिंहस्य कर्णमाकृष्य वृक्षोपरि आरोहति।
4. क्रुद्धः सिंहः इतस्ततः धावति।
5. किं न श्रुतां पञ्चतन्त्रेक्तिः त्वया?
6. जन्तून् पार्थिवरूपेण स कृतान्तो न संशयः।
7. कृष्णवर्णं,मेध्यामेध्यं भक्षकं त्वां कथं वनराजं मन्यामहे वयम्?
8. तर्हि त्वं किं गौराङ्गः?
9. काकचेष्टः विद्यार्थी एव आदर्शच्छात्रः मन्यते।
10. समीपतः एवागच्छन्।
11. शीघ्रमेव गजस्थापि पुच्छं विधूय वृक्षोपरि आरोहति।
12. वानरस्तु कूर्दित्वा अन्यं वृक्षमारोहति।
13. भोः गज! मामप्येवमेवातुदन् एते वानराः।
14. एतस्मादेव तु कथयामि यदहमेव योग्यः।
15. कथमन्य कोऽपि राजा भवितुमर्हति।
16. अहं तु शीतले जले स्थिप्रज्ञ इव स्थित्वा चिन्तयिष्यामि।
17. स्वसभायां विविधपदमलंकुर्वाणैः जन्तुभिश्च मिलित्वा रक्षोपयान् कारयिष्यामि।
18. वृक्षोपरितः साट्टहासपूर्वकम्।
19. यदि न स्यान्नरपतिः सम्यङ्नेता ततः प्रजा।
20. आकर्णधारा जलधौ विप्लवेतेह नौरिव।
21. को न जानाति तव ध्यानावस्थाम्।
22. कथं कोऽप्यन्यः विधातुः निर्णयम् अन्यथा कर्तुं क्षमः।
23. पिच्छानुद्घाट्य नृत्यमुद्रायां स्थितः सन्।
24. एतदर्थं तु आवामेव योग्यौ।
25. सर्वथा सम्यगुक्तम् सिंहमहोदयेन।
26. अत्र तु संशीतिलेशस्यापि अवकाशः एव नास्ति।
27. कश्चित् खगः एव वनराजः भविष्यति इति।
28. परं कश्चिदपि खगः कमपि अस्मै पदाय योग्यं चिन्तयति।
29. उलूको एव अस्माकं राजा भविष्यति।
30. सर्वे पक्षिणः सज्जायै गन्तुमिच्छन्ति तर्हि अनायास एव।
31. दिवान्धस्यास्य करालवक्त्रस्याभिषेकार्थं सर्वे सज्जाः।
32. स्वभावरौद्रमत्युग्रं क्रूरमप्रियवादिनम्।
33. उलूकं नृपतिं कृत्वा का नु सिद्धिर्भविष्यति।
34. सदैव स्मरत।
35. नात्मप्रियं हितं राज्ञः।

Answer

Answer:
1. नीचैः + अनीचैः + अतिनीचनीचैः
2. वानरः + तु।
3. तदा + एव, वृक्ष + उपरि
4. इतः + ततः
5. पञ्चतन्त्र + उक्तिः
6. सः + कृतान्तः + न
7. मेध्य + अमेध्यं
8. गौर + अङ्गः
9. आदर्श + छात्रः
10. एव + अगच्छन्
11. गजस्य + अपि, वृक्ष + उपरि
12. वानरः + तु, अन्यम् + वृक्षम्।
13. माम् + अपि + एवम् + एव + अतुदन्।
14. एतस्मात् + एव, यत् + अहम् + एव।
15. कः + अपि।
16. स्थितप्रज्ञः + इव।
17. जन्तुभिः + च।
18. वृक्ष + उपरितः, स + अट्टहासपूर्वकम्।
19. स्यात् + नरपतिः, सम्यक् + नेता।
20. विप्लव + इत + इह, नौः + इव।
21. ध्यान + अवस्थाम्।
22. कः + अपि + अन्यः।
23. नृत्यमुद्रायाम् + स्थितः।
24. एतत् + अर्थम् + तु।
25. सम्यक् + उक्तम्।
26. संशीतिलेशस्य + अपि।
27. कः + चित्।
28. परम् + कः + चित् + अपि।
29. उलूकः + एव।
30. अनायासः + एव।
31. दिवान्धस्य + अस्य, करालक्त्रस्य + अभिषेकार्थं।
32. स्वभावरौद्रम् + अति + उग्रम्।
33. सिद्धिः + भविष्यति।
34. सदा + एव।
35. न + आत्मप्रियम्।


(8)

1. कश्चन निर्धनो जनः किञ्चिद् वित्तमुपार्जितवान्।
2. तत्तनयः तत्रैव छात्रावासे निवसन् अध्ययने संलग्नः समभूत्।
3. स बसयानं विहाय पदातिरेव प्राचलत्।
4. पदातिक्रमेण संचलन सायं समयेऽप्यसौ गन्तव्याद् दूरे आसीत्
5. निशान्धकारे प्रसृते विजने प्रदेशे न शुभावहा पदयात्रा।
6. कञ्चिद् गृहस्थमुपागतः।
7. कश्चन चौरः गृहाभ्यन्तरं प्रविष्टः।
8. चौरस्य पादध्वनिना प्रबुद्धोऽतिथिः तमन्वधावत्।
9. प्रबुद्धाः ग्रामवासिनः स्वगृहाद् निष्कम्य तत्रागच्छन्।
10. यद्यपि ग्रामस्य आरक्षी एव चौर + आसीत्।
11. चौरोऽयम् इति प्रख्याप्य कारगृहे प्राक्षिपत्।
12. स आरक्षी चौर्याभियोगे तं न्यायालयं नीतवान्।
13. किन्तु प्रमाणाभावात् सः निर्णेतुं नाशक्नोत्।
14. ततोऽसौ तौ अग्रिमे दिने उपस्थातुम् आदिष्टनाम्।
15. तदैव कश्चिद् कर्मचारी समागत्य न्यवेदयत्।।
16. इतः क्रोशद्वय + अन्तराले + कश्चिज्जनः केनापि हतः।
17. तत्रोपेत्य पटाच्छादितं देहं बहन्तौ तौ न्यायाधिकरणं प्रति प्रस्थितौ।
18. इति प्रोच्य उच्चैः अहसत्।
19. नीतिं युक्तिं समालम्ब्य लीलयैव प्रकुर्वते।

Answer

Answer:
1. कः + चन, निर्धनः + जनः, किम्+ चित् + वित्तम् + उपार्जितवान्
2. तत्र + एव
3. सः + बसयानं, पदातिः + एव, प्र+ अचलत
4. सम् + चलन, समये + अपि + असौ
5. निशा + अन्धकारे
6. कम + चित्
7. कः + चन, गृह + अभ्यान्तरं
8. प्रबुद्धः + अतिथिः, तम + अनु+ अधावत्
9. स्वगृहात् + निष्क्रम्य, तत्र + आगच्छन्
10. यदि + अपि, चौर + आसीत्
11. प्र + आक्षिपत्
12. चौर्य + अभियोगे, न्याय + आलयं
13. प्रमाण + अभावात्, व + अशक्नोत्
14. ततः + असौ
15. तदा + एव, कः + चित्
16. क्रोशद्वयान्तशाले, कश्चित् + जनः
17. तत्र + उपेत्य, पट + आच्छादितं, न्याय + अधिकरणं
18. प्र + उच्य
19. लीलया + एव


(9)

1. पिताऽस्य किं तपस्तेपे इत्युक्तिस्तत्कृतज्ञता।
2. तदेवाहुः महात्मानः समत्वीमति तथ्यतः।
3. त्यक्त्वा धर्मप्रदां वाचं परुषां योऽभ्युदीरयेत्।
4. भुङ्क्तेऽपक्वं विमूढधीः।
5. विद्वांस एव लोकेऽस्मिन् चक्षुष्मन्तः प्रकीर्तिताः।
6. यत् प्रोक्तं येन केनापि तस्य तत्वार्थनिर्णयः।
7. कर्तुं शक्यो भवेद्येन स विवेक इतीरितः।
8. वाक्पटुधैर्यवान् मन्त्री सभायामप्यकातरः।
9. न कुर्यादहितं कर्म स परेभ्यः कदापि च।
10. आचारः प्रथमो धर्मः इत्येतद् विदुषां वचः।

Answer

Answer:
1. पिता + अस्य, इति + उक्तिः + तत्कृतज्ञता
2. तत् + एव + आहुः
3. धर्मप्रदाम् + वाचम्, यः + अभि + उदीरचेत्
4. भुम् + क्ते + अपक्वम्
5. विद्वांसः + एव
6. प्र + उक्तम्, केन + अपि
7. शक्यः + भवेत् + येन, सः + विवेकः + इति + ईरितः
8. वाक्पटुः + धैर्यवान्, सभायाम् + अपि + अकातरः
9. कुर्यात् +अहितम्
10. प्रथमः + धर्मः, इति + एतत् + विदुषाम् + वचः


(10)

1. यदा भारतराष्ट्रं नृत्य-गीतवादित्राणाम् उल्लासे मग्नमासीत्।
2. तदाकस्मादेव गुर्जर-राज्यं क्रन्दनविकलं विपन्नञ्च जातम्।
3. भूकम्पस्य दारुण-विभीषिका कच्छजनपदं ध्वंसावशेषु परिवर्तितवती।
4. बहुभूमिकानि भवनानि क्षणेनैव धराशायीनि जातानि।
5. उत्खाताः विद्युद्दीपस्तम्भाः।
6. सहस्रमिताः प्राणिनस्तु क्षणेनैव मृताः।
7. सहस्रशोऽन्ये सहायतार्थं करुणकरुणं क्रन्दन्ति स्म।
8. तदैव भयावहकम्पनं धरायाः उपरितलमप्यागत्य महाकम्पनं जनयति।
9. ज्वालामुखपर्वतानां विस्फोटैरपि भूकम्पो जायत इति कथयन्ति।
10. पृथिव्याः गर्भे विद्यमनोऽग्निर्यदा क्वथयति।।
11. तत्सर्वमेव धरा पर्वतं वा विदार्य बहिर्निष्क्रामति।
12. धूमभस्मावृतं जायते तदा गगनम्।
13. अष्टशताङ्कतामुपगतोऽयं लावारसा यदा नदीवेगेन।
14. ज्वालामुगिरन्त एते पर्वता अपि भीषणं भूकम्पं जनयन्ति।
15. यद्यपि दैवः प्रकोपो नाम।
16. नैकस्मिन् स्थले पुञ्जीकरणीयम् अन्यथा असन्तुलनवशाद् भूकम्पस्सम्भवति।

Answer

Answer:
1. उत् + लासे
2. तदा + अकस्मात् + एव, विपन्नम् + च
3. ध्वंस + अवशेषु
4. क्षणेन + एव
5. विद्युत् + दीपस्तम्भाः
6. प्राणिनः + तु
7. सहस्रशः अन्ये, सहायता + अर्थम्
8. तदा + एव, डपरितलम् + अप्यागत्य
9. विस्फोटः + अपि
10. विद्यमानः + अग्निः + यदा
11. बहिः + निष्क्रामति
12. धूमभस्म + आवृतम्
13. आष्टशत + अङ्कताम् + उपगतः + अयम्
14. ज्वालाम् + उद्गिरन्तः + एते, पर्वताः + अपि
15. यदि + अपि, प्रकोपः + नाम
16. न + एकस्मिन्, असन्तुलनवशात + भूकम्पः + सम्भवति


(11)

1. तथेतिः इतः इतः श्रेष्ठिन्!
2. जयतु + आर्यः।
3. अत्यादरः शङ्कनीयः।
4. किं कियत् च अस्मज्जनादिष्यते इति।
5. नन्दस्य + एव अर्थसम्बन्धः प्रीतिमुत्पादयति।
6. आर्य! अनुगृहीतो + अस्मि इति।
7. कः पुनराधन्यो राज्ञो विरुद्ध इति आर्यण + अवगम्यते।
8. त्वम् अद्य + अपि राजापथ्यकारिणोऽमात्यराक्षसस्य गृहजनं रक्षसि।
9. केनाप्यनार्येण आर्याय निवेदितम्।
10. ततः + तत्प्रच्छादनं दोषमुत्पादयति।
11. अथेदानी क्व (यत्र) गतः?
12. किम् + पुनः + असन्तम्?
13. सुलभेष्वर्थलाभ्येषु परसंवेदने जने।
14. क इदं दुष्करं कुर्यात् + इदानीं

Answer

Answer:
1. तथा + इति
2. जयत्वार्यः
3. अति + आदरः, शम् + कनीयः
4. अस्मत् + जन + आदिश्यते
5. नन्दस्यैव
6. अनुगृहीतोऽस्मि
7. पुनः + अधन्यः, राज्ञः + विरुद्ध + इति, आर्येणावगम्यते।
8. अपद्यापि, राजा + अपथ्यकारिणः + अमात्म्यराक्षसस्य
9. केन + अपि + आर्येण
10. ततस्तत्प्रच्छादनं
11. अथ + इदानीम्
12. किं पुनरसन्तम्
13. सुलभेषु + अर्थलाभेषु
14. कः + इदम् + दुष्कर, कुर्यादिदानीम्


(12)

1. या शोभा सरसो भवेत्।
2. न सा बकसहस्रेण परितस्तीरवासिना।
3. कृत्येन केन भवितासि कृतोपकारः।
4. तोयैरल्यैरपि करुणया भीममानौ निदाघे।
5. व्यरचि भवता या तरोरस्य पुष्टिः।
6. आपेदिरेऽम्बरपथं परितः पतङ्गाः।
7. सङ्कोचमञ्चति सरस्त्वयि दीनदीनो।
8. मीनो नु हन्त कतमां गतिमभ्युपैति।
9. पिपासितो वा म्रियते याचते वा पुरन्दम्।
10. आश्वास्य पर्वतकुलं तपनोष्णतप्त।
11. रिक्तोऽसि यज्जलद! सैव तवोत्तमा श्रीः।
12. अम्भोदा बहवो हि सन्ति।
13. केचिद् वृष्टिभिरार्द्रयन्ति वसुधाम्।

Answer

Answer:
1. सरस: + भवेत्
2. परितः + तीरवासिना
3. भविता + असि, कृत + उपकारः
4. तीयै + अल्पैः + अपि
5. तरोः + अस्य
6. आपेदिरे + अम्बरपथम्
7. सम् + कोचमञ्चति, सरः + त्वयि
8. मीनः + नु, गतिम् + अभि + उपैति
9. पिपासितः + वा
10. तपन + उष्णतप्तः
11. यत् + जलद्, सा + एव, तव + उत्तमा
12. अम्भोदाः + बहवः + हि
13. केचित् + वृष्टिभिः + आर्द्रयन्ति


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar सन्धिः with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 10 Sanskrit सन्धिः MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

समासाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 10 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, समासाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit. You can download NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समासाः with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समासाः with Answers

स्थूलपदानां विकल्पेषु प्रदत्तेषु उत्तरेषु यत् उत्तरम् शुद्धम् अस्ति तत् चीयताम्। (मोटे छपे शब्दों के विकल्पों में दिए गए उत्तरों में से जो उत्तर शुद्ध है उसे चुनिए।)
Choose the appropriate answer from the options given below.

Question 1.
सिंहात् भयम् नास्ति।
(क) सिंहभयम्
(ख) सिंहभयः
(ग) सिंहाभयः
(घ) सिंहः भयः।

Answer

Answer: (क) सिंहभयम्


Question 2.
सरस्वती सर्वदा अस्ति।
(क) सर्वं ददाति इति
(ख) सर्वं ददाति या सा
(ग) सर्वं दहति या सा
(घ) सर्वस्य ददाति इति।

Answer

Answer: (क) सर्वं ददाति इति


Question 3.
सः शास्त्रपारङ्गतः अस्ति।
(क) शास्त्रेषु पारङ्गतः
(ख) शास्त्राणाम् पारङ्गतः
(ग) शास्त्रात् पारङ्गतः।
(घ) शास्त्राणी पारङ्गतः

Answer

Answer: (क) शास्त्रेषु पारङ्गतः


Question 4.
माता शिशोः मुखम् कमलम् इव दृष्ट्वा हृष्यति।।
(क) मुखकमल:
(ख) मुखकमलम्
(ग) मुखकमला
(घ)मुखकमलाः।

Answer

Answer: (ख) मुखकमलम्


Question 5.
‘शरीरस्य विमोक्षणम्’ अस्य कृते एकम् पदम् लिखत।
(क) शरीरविमोक्षणम्
(ख) शरीरोविमोक्षणम्
(ग) शरीरस्यविमोक्षणम्
(घ) शरीरस्विमोक्षणम्।

Answer

Answer: (क) शरीरविमोक्षणम्


Question 6.
नास्ति त्यागसमम् सुखम्।।
(क) त्यागेन समम्
(ख) त्यागात् समम्
(ग) त्यागं समम्
(घ) त्यागस्य समम्।

Answer

Answer: (क) त्यागेन समम्


Question 7.
अकातरः कः?
(क) न कातरः
(ख) अनकातरः
(ग) कातरेण सहितम्
(घ) कातरात् रहितः।

Answer

Answer: (क) न कातरः


Question 8.
राजपुत्राः वानरयूथं पुष्टिं नयन्ति स्म।
(क) वानरस्य यूथम्
(ख) वानराय यूथम्
(ग) वानराणाम् यूथम्
(घ) वानरेण यूथम्।

Answer

Answer: (ग) वानराणाम् यूथम्


स्थूलपदेषु समासम् अथवा विग्रहं विकल्पेभ्यः चित्त्वा उत्तरपुस्तिकायाम् लिखत। (स्थूल पदों में समास अथवा समास विग्रह विकल्पों से चुनकर उत्तरपुस्तिका में लिखिए।)
Join or disjoin compounds in the underline words choose the appropriate answer from the options given below and write in the answer sheet.

Question 1.
प्र० शिष्याय उपादेयं किम्?
उ० गुरुवचनम्।
(क) गुरौ वचनम्
(ख) गुरौः वचनम्
(ग) गुरुम् वचनम्
(घ) गुरोः वचनम्।

Answer

Answer: (घ) गुरोः वचनम्।


Question 2.
प्र० युष्माकं विद्यालये किम् अस्ति?
उ० महोत्सवः।
(क) महा उत्सवः
(ख) महान् उत्सवः
(ग) महत् उत्सवः
(घ) महत् उत्सवं तत्।

Answer

Answer: (ख) महान् उत्सवः


Question 3.
तस्याः सुतौ, लवकुशौ महर्षिणा वाल्मीकिना पालितौ-पोषितौ च।
(क) महर्षिना वाल्मीकि
(ख) महर्षि वाल्मीकिना
(ग) महर्षि वाल्मीकिः
(घ) महर्षि वाल्मीकिम्।

Answer

Answer: (ख) महर्षि वाल्मीकिना


Question 4.
तस्य वक्रदेहम् दृष्ट्वा सर्वे पण्डिताः अहसन्।
(क) वक्रं देहम्
(ख) वक्रः देहम्।
(ग) वक्रस्य देहम्
(घ) वक्रम् देहम् तस्य।

Answer

Answer: (क) वक्रं देहम्


Question 5.
युधिष्ठिरः पाण्डवानाम् अग्रजः आसीत्।
(क) पाण्डवाग्रजः
(ख) पाण्डवग्रजः
(ग) पाण्डवाअग्रजः
(घ) पाण्डवअग्रजः।

Answer

Answer: (क) पाण्डवाग्रजः


Question 6.
जनाः देशस्य भक्तान् पूजयन्ति।
(क) देशभक्तान्
(ख) देशभक्तान्
(ग) देशभक्तान्
(घ) देशभक्ताः तान्।

Answer

Answer: (क) देशभक्तान्


Question 7.
कूपम् प्राप्तः काकः जलम् अलभत।
(क) कूपप्राप्तः
(ख) कूप्प्राप्तः
(ग) कूपप्राप्ताः
(घ) कूपप्राप्तम्।

Answer

Answer: (क) कूपप्राप्तः


Question 8.
स नरः श्रेष्ठः यः शरणम् आश्रितस्य पालनं करोति।
(क) शरणाश्रितः
(ख) शरणाश्रितस्य
(ग) शरणाश्रितम्
(घ) शरणाश्रिता।

Answer

Answer: (ख) शरणाश्रितस्य


Question 9.
अष्टावक्र: अष्टौ अङ्गवक्रः आसीत्।
(क) अङ्गम् वक्रः
(ख) अङ्गात् वक्रः
(ग) अङ्गः वक्रः
(घ) अङ्गेभ्यः वक्रः।

Answer

Answer: (ग) अङ्गः वक्रः


Question 10.
पञ्चवटी इति स्थाने वने रामः लक्ष्मणेन सीतया च सह अवसत्।
(क) पञ्चानाम् वटानाम् समाहारः
(ख) पञ्चानाम् वटानाम् गुच्छम्
(ग) पञ्चानि वटानि समूहः
(घ) पञ्चभ्यः वृक्षेभ्यः समूहः।

Answer

Answer: (क) पञ्चानाम् वटानाम् समाहारः


Question 11.
अहं भवतः शरणम् आगता अस्मि।
(क) शरणागतः
(ख) शरणागता।
(ग) शरणागतम्
(घ) शरणागते।

Answer

Answer: (ख) शरणागता।


Question 12.
वीरजननी त्वं शोचितुं न अर्हसि।
(क) वीराणाम् जननी
(ख) वीरः जननी
(ग) वीरा जननी
(घ) वीरेण जननी।

Answer

Answer: (ख) वीरः जननी


Question 13.
मधुरवचनं विना भाषणं व्यर्थम् एव अस्ति।
(क) मधुरं वचनं
(ख) मधुरं वचनः
(ग) मधुरः वचनं
(घ) मधुरा वचनं।

Answer

Answer: (ख) मधुरं वचनः


Question 14.
बालकः पीतम् अम्बरम् स्मरति।
(क) पीतम्बरम्
(ख) पिताम्बरम्
(ग) पीताम्बरम्
(घ) पीताम्बरः।

Answer

Answer: (ग) पीताम्बरम्


Question 15.
कः शास्त्रपारङ्गतः आसीत्?
(क) शास्त्रात् पारङ्गतः
(ख) शास्त्राय पारङ्गतः
(ग) शास्त्रेषु पारङ्गतः
(घ) शास्त्रेभ्यः पारङ्गतः।

Answer

Answer: (ग) शास्त्रेषु पारङ्गतः


Question 16.
राजा अपि नीलोत्पलम् इव चक्षुः उत्पाट्य याचकाय समर्पितवान्।
(क) नीलम्च उत्पलम्च
(ख) नीलम् उत्पलम्
(ग) नीलः उत्पलः, तम्
(घ) नीलानि उत्पलानि, तत्।

Answer

Answer: (ख) नीलम् उत्पलम्


Question 17.
अस्माकं क्षेत्रे सुवर्णपूरितः कलश: विद्यते।
(क) सुवर्णेन पूरितः
(ख) सुवर्णम् पूरितः
(ग) सुवर्णात् पूरितः
(घ) सुवर्णस्य पूरितः।

Answer

Answer: (क) सुवर्णेन पूरितः


Question 18.
भारतीयमासानां नामानि नक्षत्रनामभिः सम्बद्धानि।
(क) भारतीयस्य मासानां
(ख) भारतीयानां मासानां
(ग) भारतीयाय मासानां
(घ) भारतीये मासानां।

Answer

Answer: (ख) भारतीयानां मासानां


Question 19.
युधिष्ठिरार्जुनौ रथारोहणं नाटयतः।
(क) रथस्य आरोहणं
(ख) रथे आरोहणं
(घ) रथाय आरोहण।

Answer

Answer: (ख) रथे आरोहणं


Question 20.
ज्ञानवृद्धः पूज्यः भवति।
(क) ज्ञाने वृद्धः
(ख) ज्ञानस्य वृद्धः
(ग) ज्ञानात् वृद्धः
(घ) ज्ञानम् वृद्धः।

Answer

Answer: (क) ज्ञाने वृद्धः


Question 21.
मदोद्धताः कपयः यूथपतिं प्रहस्य अवदन्।
(क) मदात् उद्धताः
(ख) मदेन उद्धताः
(ग) स्य उद्धताः
(घ) मदे उद्धताः।

Answer

Answer: (ख) मदेन उद्धताः


Question 22.
अन्धः अकार्यरतः भवति।।
(क) न कार्यरतः
(ख) अकार्ये रतः
(ग) अकार्यात् रतः
(घ) अकार्येण रतः।

Answer

Answer: (ख) अकार्ये रतः


Question 23.
अर्थिनां विरलसंख्यां दृष्ट्वा नृपोऽचिन्तयत्।
(क) विरला संख्यां
(ख) विरला संख्यां
(ग) विरलाः संख्याः
(घ) विरला संख्या।

Answer

Answer: (क) विरला संख्यां


Question 24.
मनः अभ्यासवशगं भवति।
(क) अभ्यासेन वशगं
(ख) अभ्यासात् वशं गच्छति
(ग) अभ्यासेन वशं गच्छति इति
(घ) अभ्यासम् वश्म् गच्छति इति।

Answer

Answer: (ग) अभ्यासेन वशं गच्छति इति


Question 25.
नरः बुद्धेः नाशात् प्रणश्यति।
(क) बुद्धिनाशात्
(ख) बुद्धिर्नाशात्
(ग) बुद्धिष्नाशात्
(घ) बुद्धिस्नाशात्।

Answer

Answer: (क) बुद्धिनाशात्


Question 26.
स्वगृहगतः प्रच्छन्नभाग्यः अचिन्तयत्।
(क) गृहः गतः
(ख) गृहे गतः
(ग) गृहेण गतः
(घ) गृहम् गतः।

Answer

Answer: (घ) गृहम् गतः।


Question 27.
जनाः प्रियस्य आगमनसङ्केतं मत्वा हृष्यन्ति।
(क) आगमनाय सङ्केतं
(ख) आगमनस्य सङ्केतं
(ग) आगमने सङ्केतं
(घ) आगमनेन सङ्केतं।

Answer

Answer: (ख) आगमनस्य सङ्केतं


Question 28.
मन्त्री वाक्पटुः भवेत्।
(क) वाके पटुः
(ख) वाकि पटुः
(ग) वाचि पटुः
(घ) वाच पटुः

Answer

Answer: (ग) वाचि पटुः


स्थूलपदानां विकल्पेषु प्रदत्तेषु उत्तरेषु यत् उत्तरम् शुद्धम् अस्ति तत् चीयताम्। (मोटे छपे शब्दों के विकल्पों में दिए गए उत्तरों में से जो उत्तर शुद्ध है उसे चुनिए।)
Choose the appropriate answer from the options given below.

Question 1.
यथासमयं विद्यालयम् आगच्छ।
(क) समयेन अनतिक्रम्य
(ख) समयम् अनतिक्रम्य
(ग) समयः अनतिक्रम्य
(घ) समयस्य अनतिक्रम्य।

Answer

Answer: (ख) समयम् अनतिक्रम्य


Question 2.
मुनयः कन्दमूलफलानि खादन्ति।
(क) कन्दं च मूलं च फलं च
(ख) कन्दः च मूलः च फलः च
(ग) कन्दौ च मूलौ च फलौ च
(घ) कन्देन च मूलेन च फलेन च।

Answer

Answer: (क) कन्दं च मूलं च फलं च


Question 3.
रमा च सीता च पठतः।
(क) रमासीताः
(ख) रमासीतौ
(ग) रमासीते
(घ) रमासीता।

Answer

Answer: (ग) रमासीते


Question 4.
ग्रीष्मवसन्तशिशिराः ऋतवः उत्तरायणे भवन्ति।
(क) ग्रीष्मं च वसतं च शिशिरं च
(ख) ग्रीष्मः च वसन्तः च शिशिरः च
(ग) ग्रीष्माः च वसन्ताः च शिशिराः च
(घ) ग्रीष्मे च वसन्ते च शिशिरे च।

Answer

Answer: (ख) ग्रीष्मः च वसन्तः च शिशिरः च


Question 5.
अस्मिन् विद्यालये प्रत्येकम् छात्रः परिश्रमी अस्ति।
(क) एकम्-एकम्
(ख) एके-एके
(ग) एकस्मिन्-एकस्मिन्
(घ) एकः च एकः च।

Answer

Answer: (क) एकम्-एकम्


स्थूलपदेषु समासम् अथवा विग्रहं विकल्पेभ्यः चित्त्वा उत्तरपुस्तिकायाम् लिखत। (स्थूल पदों में समास अथवा समास विग्रह विकल्पों से चुनकर उत्तरपुस्तिका में लिखिए।)
Join or disjoin compounds in the underline words choose the appropriate answer from the options given below and write in the answer sheet.

Question 1.
प्र०धर्मप्रदां वाचं कः त्यजति?
(क) मूढा बुद्धिः
(ख) मूढा बुद्धिः यः सः
(ग) मूढा बुद्धिः यस्य सः
(घ) मूढा बुद्धिः यस्याः सा।

Answer

Answer: (ग) मूढा बुद्धिः यस्य सः


Question 2.
प्र०क: लोके आदरं न लभते?
(क) विद्यया पराङ्मुखं यस्य सः
(ख) विद्यायाः पराङ्मुखः यस्य सः
(ग) विद्याम् पराङ्मुखं यस्य सः
(घ) विद्याम् पराङ्मुखः यः सः।

Answer

Answer: (क) विद्यया पराङ्मुखं यस्य सः


Question 3.
प्र०त्वं यथासमयं विद्यालयं गच्छसि।
(क) समयम् अनतिक्रम्य
(ख) समस्य समीपम्
(ग) समयेन सह
(घ) समयस्य अभावः।

Answer

Answer: (क) समयम् अनतिक्रम्य


Question 4.
नगरस्य समीपे एव सा वरयात्रा अतिष्ठत्।
(क) अनुनगरम्
(ख) यथानगरम्
(ग) सनगरम्
(घ) उपनगरम्।

Answer

Answer: (घ) उपनगरम्।


Question 5.
गुरोः समीपम् स्थित्वा जनकः ज्ञानं प्राप्तवान्।
(क) उपगुरु
(ख) उपगुरुः
(ग) अनुगुरु
(घ) अधिगुरु।

Answer

Answer: (क) उपगुरु


Question 6.
नीलकण्ठः शिवः हिमालये वसति।
(क) नीलः कण्ठः
(ख) नीलं कण्ठं सः
(ग) नीलं कण्ठं यस्य सः
(घ) नीलस्य कण्ठः।

Answer

Answer: (ग) नीलं कण्ठं यस्य सः


Question 7.
‘पीतानि अम्बराणि यस्य सः, तस्य’ देवस्य इदं मन्दिरम् अस्ति।
(क) पीताम्बरः तस्य
(ख) पीताम्बरस्य
(ग) पीताम्बर तस्य
(घ) पीताम्बरः।

Answer

Answer: (ख) पीताम्बरस्य


Question 8.
इदं स्थानं निर्मक्षिकम् अस्ति अतः अत्र रोगाः न वर्तन्ते।
(क) मक्षिकस्य अभावः
(ख) मक्षिके अभावः
(ग) मक्षिकायाः अभावः
(घ) मक्षिकाणाम् अभावः।

Answer

Answer: (घ) मक्षिकाणाम् अभावः।


Question 9.
एकदा लब्धा प्रतिष्ठा येन सः राजा विहाराय नगरम् अगच्छत्।
(क) लब्धप्रतिष्ठा
(ख) लब्धप्रतिष्ठः
(ग) लब्धप्रतिष्ठं
(घ) लब्धप्रतिष्ठ।

Answer

Answer: (ख) लब्धप्रतिष्ठः


Question 10.
सा विधिम् अनतिक्रम्य गणितं शिक्षते।
(क) यथाविधिम्
(ख) यथाविधिः
(ग) यथाविधी
(घ) यथाविधि।

Answer

Answer: (घ) यथाविधि।


Question 11.
मह्यम् दधिओदनं न रोचेते।
(क) दधिम् च ओदनं च
(ख) दधि च ओदनं च
(ग) दधिः च ओदनं च
(घ) दधिना च ओदनेन च।

Answer

Answer: (ग) दधिः च ओदनं च


Question 12.
विनयशीलः बुद्धः तथागतः कथ्यते।
(क) विनयम् शीलम् यस्य सः
(ख) विनय एव शील:
(ग) विनयस्य शीलः
(घ) विनयेन शीलः।

Answer

Answer: (क) विनयम् शीलम् यस्य सः


Question 13.
सः प्रतिदिनं दानं करोति स्म।
(क) दिनात् दिनात् इति
(ख) दिनेन दिनेन इति
(ग) दिनाय दिनाय इति
(घ) दिनम् दिनम् इति।

Answer

Answer: (घ) दिनम् दिनम् इति।


Question 14.
अहः च निशा च ईश्वरः ध्यातव्यः?
(क) अहोनिशा
(ख) अहर्निशा
(ग) अहर्निशम्
(घ) अहर्निशः।

Answer

Answer: (ग) अहर्निशम्


Question 15.
को भेदः पिकः च काकः च तयोः?
(क) पिककाकयोः
(ख) पिककाको
(ग) पिककाकम्
(घ) काकौ।

Answer

Answer: (क) पिककाकयोः


Question 16.
दुष्टा बुद्धिः यस्य सः सद्वचनानि तिरस्कृत्य ग्रामाभिमुखम् प्राचलत्।
(क) दुष्टबुद्धी
(ख) दुष्टबुद्धिः
(ग) दुष्टबुद्धि
(घ) दुष्टाबुद्धिः।

Answer

Answer: (ख) दुष्टबुद्धिः


Question 17.
अहम् अस्य सर्वं क्रियाकलापं पश्यामि।
(क) क्रिया कलापं च
(ख) क्रिया च कलापं च
(ग) क्रिया च कलापं च तयोः समाहारः
(घ) क्रियायाः कलापम्।

Answer

Answer: (ग) क्रिया च कलापं च तयोः समाहारः


Question 18.
अधुना मम माता च पिता च आगच्छतः।
(क) मातापितौ
(ख) मातापितरौ
(ग) मातपितरौ
(घ) मातपितः।

Answer

Answer: (ख) मातापितरौ


Question 19.
नीलकण्ठः शिवः हिमालये तपते।
(क) नीलः कण्ठः यस्यसः
(ख) नीलः कण्ठः
(ग) नीलम् कण्ठम् सः
(घ) नीलम् कण्ठः।

Answer

Answer: (ख) नीलः कण्ठः


Question 20.
भोजनसमये तो पाणी च पादौ च प्रक्षालयतः।
(क) पाणिपादौ
(ख) पाणीपादौ
(ग) पाणिपादम्
(घ) पाणिपादः।

Answer

Answer: (ग) पाणिपादम्


Question 21.
रामः च लक्ष्मणः च ऋषि-विश्वामित्रस्य शिष्यौ आस्ताम्।
(क) रामलक्ष्मणः
(ख) रामलक्ष्मणोः
(ग) रामलक्ष्मणम्
(घ) रामलक्ष्मणौ।

Answer

Answer: (घ) रामलक्ष्मणौ।


Question 22.
वृद्धान् उपसेवितुं शीलं यस्य सः राजा याचकाय द्वितीयमपि नेत्रं दत्तवान्।
(क) वृद्धोपसेवा
(ख) वृद्धोपसेवः
(ग) वृद्धोपसेवी।
(घ) वृद्धोपसेविन्।

Answer

Answer: (ग) वृद्धोपसेवी।


Question 23.
को गुरुः? अधिगततत्त्वः।।
(क) अधिगतः तत्त्वः
(ख) अधिगतम् तत्त्वम्, सः
(ग) अधिगतः तत्त्वः, सः
(घ) अधिगतम् तत्त्वम् येन सः।

Answer

Answer: (घ) अधिगतम् तत्त्वम् येन सः।


Question 24.
कौ पूज्यौ? मातापितरौ एव।
(क) माता च पिता च
(ख) मातृ च पितृ च
(ग) मातृ च पिता च
(घ) माता च पितृ च।

Answer

Answer: (क) माता च पिता च


Question 25.
सर्वेषामेव महत्त्वं विद्यते यथासमयम्
(क) समयम् अनुसारम्
(ख) समयम् अतिक्रम्य
(ग) समयम् अनतिक्रम्य
(घ) समयस्य योग्यम्।

Answer

Answer: (ग) समयम् अनतिक्रम्य


Question 26.
सर्वेषामेव महत्त्वं विद्यते अनुदिनम्।।
(क) दिनस्य समीपम्
(ख) दिनस्य योग्यम्
(ग) दिनस्य पूर्वम्
(घ) दिनस्य अभावः।

Answer

Answer: (ख) दिनस्य योग्यम्


Question 27.
प्रत्येकम् अयनस्य अवधिः षण्मासाः।
(क) एकस्मात् इति
(ख) एकस्मात्-एकस्मात् इति
(ग) एकम्-एकम् इति
(घ) एके-एके इति।

Answer

Answer: (ग) एकम्-एकम् इति


Question 28.
अनुद्वेगकरं वाक्यं सत्यं प्रियहितं च यत्।
(क) प्रियम् च अहितम् च
(ख) प्रियम् च हिताय च
(ग) प्रियः च हितम् च
(घ) प्रियम् च हितम् च।

Answer

Answer: (घ) प्रियम् च हितम् च।


Question 29.
प्रच्छन्नं भाग्यं यस्य सः स्वपत्नी सम्बोध्य उवाच।
(क) प्रच्छन्नभाग्य
(ख) प्रच्छन्नभाग्यम्।
(ग) प्रच्छन्नभाग्याः
(घ) प्रच्छन्नभाग्यः।

Answer

Answer: (घ) प्रच्छन्नभाग्यः।


Question 30.
ध्यानमग्नः स्थिता प्रज्ञा यस्य स इव तिष्ठामि।
(क) स्थितप्रज्ञः
(ख) स्थितप्रज्ञा
(ग) स्थितप्रज्ञम्
(घ) स्थितप्रज्ञाम्।

Answer

Answer: (क) स्थितप्रज्ञः


रेखाकित शब्दानां समासो विग्रहो वा कृत्वा सम्यक लिख्येताम्

(1)

1. दुर्वहम् अत्र जीवितं जातम्।
2. महानगराणाम् मध्ये चलदनिशं कालायसस्य चक्रम्।
3. दुर्दान्तैः दशनैः अमुना स्यात्।
4. नैव जनानाम् ग्रसनम्।
5. कज्जलमालिनं धूमं मुञ्चति।
6. वाष्पयानानाम् माला संधावति।
7. यानानां पङ्क्तयः हि अनन्ताः कठिनं संसरणम्।
8. वायुमण्डलं भृशं दूषितम्।
9. नहि निर्मलम् जलम्।
10. कुत्सितानाम् वस्तूनाम् मित्रितं भक्ष्यम्।
11. समलम् धरातलम्।
12. प्रपश्यामि ग्रामान्ते निर्झर-नदी-पयः पूरितम्।
13. एकान्ते कान्तारे क्षणमपि मे स्यात् सञ्चरणम्।
14. हरिततरूणां ललितलतानां माला रमणीया।
15. कुसुमावलिः समीरचालिता स्यात् मे वरणीया।
16. खगकुलकलरव गुञ्जितवनदेशम्।
17. कुर्यात् जीवित रसहरणम्।
18. प्रस्तरतले लतातरुगुल्मा नो भवन्तु पिष्टाः।
19. मानवाय जीवनं कामये नो जीवन्मरणम्।

Answer

Answer:
1. कठिन्येन वहति इति।
2. महत् नगरम् तेषाम् मध्ये, कालायस चक्रम्।
3. दुदान्तदशनैः
4. जनग्रसनम्
5. कज्जलम् इव मलिनम्
6. वाष्पयानमाला
7. यानपङ्क्तयः, न अन्ताः
8. वायोः मण्डलम्
9. मलस्य अभावः
10. कुत्सितवस्तूनाम्
11. मलेन सहितम्
12. ग्रामस्य अन्ते
13. एकान्तकान्तारे
14. हरितानाम् तरूणाम्, ललितानाम् लतानाम्
15. कुसुमानाम् आवलिः, समीरेण चालिता
16. गुञ्जितम् वनदेशम्
17. जीवितस्य रसस्य हरणम्
18. प्रस्तरस्य तले, लताः च तरवः च गुल्माः च
19. जीवनम् च मरणं च तयोः समाहारः


(2)

1. तत्र राजसिंहः नाम राजपुत्रः वसति स्म।
2. एकदा केनापि आवश्यककार्येण तस्य भार्या पितुः गृहं प्रति चलिता।
3. मार्गे गाहनकानने सा एकं व्याघ्रं ददर्श।
4. कथमेकैकशः व्याघ्रभक्षणाय कलहं कुरुथः?
5. इति श्रुत्वा व्याघ्रमारी काचिद् इयम् इति मत्वा व्याघ्रो भक्षाकुल चितः नष्टः।
6. निजबुद्ध्या विमुक्ता सा भयाद् व्याघ्रस्य भामिनी।
7. भयाकुलं व्याघ्रं दृष्ट्वा शृगालः हसन् आह।
8. त्वमपि किञ्चिद् गूढप्रदेशम्।
9. परं गृहीतकरजीवितः नष्टः शीघ्रं तदग्रतः।
10. .परं प्रत्युत्पन्नमतिः सा उवाच।
11. रे रे धूर्त! त्वया दत्तं मह्यं व्याघ्रत्रयं पुरा।
12. व्याघ्रोऽपि सहसा नष्टः गलबद्धशृगालकः।

Answer

Answer:
1. राज्ञः पुत्रः।
2. आवश्यकेन कार्येण।
3. गहने कानने।
4. व्याघ्रस्य भक्षणाय
5. भयेन आकुल चितं यस्य सः।
6. व्याघ्रभामिनी।
7. भयात् आकुलम्।
8. गूढम् प्रदेशम्।
9. गृहीतेन करेण जीवितः यः सः।
10. प्रत्युत्पन्ना मतिः यस्यः सः।
11. व्याघ्रणाम् त्रयम्।
12. गलेन बद्धः शृगालकः यः सः।


(3)

1. शरीरायासजननं कर्म व्यायामसंज्ञितम्।
2. शरीरोपचयः कान्तिः गात्राणां सुविभक्तता।
3. वयोरूपगुणैः हीनम् अपि कुर्यात् सुदर्शनम्।
4. विधमविदग्धं वा निर्दोषं परिपच्यते।
5. स च शीते वसन्ते च तेषां पथ्यतमः स्मृतः।
6. हृदिस्थानास्थितः वायुः यदा वक्त्रं प्रपद्यते।
7. वयोबलशरीराणि देशकालाशनानि च।

Answer

Answer:
1. शरीरस्य आयासजनम्।
2. शरीरस्य उपचय।
3. वयोरूपगुणहीनम्।
4. विदग्धम् च अविदग्धम् च तयोः समाहारः।
5. शीतवसन्तयोः।
6. हृदिस्थाने आस्थितः।
7. वयः च बलम् च शरीरम् च, देशः च कालः च अशनम् च।


(4)

1. सिंहासनस्थः रामः दृश्यते।
2. ततः तापसौ कुशलवौ प्रविशतः।
3. रामस्य समीपम् उपसृत्य प्रणम्य च।
4. कुशलप्रश्नस्य भाजनम् एव किं वयमत्र भवतोः।
5. अहो हृदयग्राही स्पर्शः।
6. राजासनं खलु एतत्।।
7. सव्यवधानम् न चारित्रलोपाय।
8. अनिच्छां नाटयतः उभौ।
9. भवति शिशुजनः वयोऽनुरोधात्।
10. पशुपति-मस्तक-केतकच्छदत्वम्।
11. क्षत्रियकुल पितामहयोः सूर्यचन्द्रयोः को वा भवतोवंशस्य कर्ता?
12. किं द्वयोरप्येकमेव प्रतिवचनम्?
13. भ्रातरौ आवां सोदयौँ।
14. आर्यस्य वन्दनायां लव इत्यात्मानं श्रावयामि।
15. न कश्चिदस्मिन् तपोवने तस्य नाम व्यवहरति।
16. यदि आवयोः बालभावजनितं किञ्चिद् अविनयं पश्यति।
17. एतेन वचनेन दारको निर्भर्त्सयति।
18. सर्वथा समरूपः कुटुम्बवृत्तान्तः।
19. अपूर्वोऽयं मानवानां सरस्वती अवतारः।
20. राजन्! उपाध्यायदूतः अस्मान् त्वरयति।

Answer

Answer:
1. सिंहासने स्थः।
2. तापसः च तापसः च, कुशः च लवः च।
3. उपरामम्
4. कुशलः प्रश्नः, तस्य, कुशलस्य प्रश्नस्य।
5. हृदयेन ग्राही/हृदयेन ग्रह्णाति इति।
6. राज्ञः आसनम्।
7. व्यवधानेन सह।
8. न इच्छाम्।
9. शिशुः च असौ जनः।
10. पशुपते: मस्तकस्य केतकच्छदत्वम्।
11. सूर्यन च चन्द्रे च/सूर्यः च चन्द्रः च तयोः।
12. वचनम् वचनम् इति।
13. भ्राता च भ्राता च।
14. आर्यवन्दनायाम्।
15. तपसे वनम् तस्मिन्।
16. बालभावात् जनितम्, न विनयम्।
17. दारकः च दारकः च।
18. कुटुम्बस्य वृत्तान्तः।
19. सरस्वत्याः अवतारः।
20. उपाध्यायस्य दूतः।


(5)

1. कश्चित् कृषक: बलीवर्दाभ्यां क्षेत्रकर्षणं कुर्वन्नासीत्।
2. तयोः एकः शरीरेण दुर्बलः आसीत्।
3. अतः कृषकः तं दुर्बलं वृषभं तोदनेन नुद्यमानः अवर्तत।
4. भूमौ पतिते स्वपुत्रं दृष्ट्वा सर्वधेनूनां मातुः सुरभेः नेत्राभ्याम् अश्रूणि आविरासन्।
5. सुरभे इमाम् अवस्थां दृष्ट्वा सुराधिपः तामपृच्छत्।
6. पुत्रस्य दैन्यं दृष्ट्वा अहं रोदिमि।
7. विनिपातो न वः कश्चित् दृश्यते त्रिदशाधिपः।
8. यदि पुत्रसहस्रं मे, सर्वत्र सममेव मे।
9. अस्मिन् पुत्रे विशिष्य आत्मवेदनाम् अनुभवामि।
10. सर्वेषु अपत्येषु जननी तुल्यवत्सला।
11. सुरभिवचनं श्रुत्वा विस्मितस्य आखण्डलस्य अपि हृदयमद्रवयत्।
12. अचिरादेव चण्डवातेन मेघरवैः च सह प्रवर्षः समजायत।
13. पश्यतः एव सर्वत्र जलोपप्लवः सञ्जातः।
14. कृषकः हर्षातिरेकेण कर्षणाविमुखः सन् गृहमगात्।
15. पुत्रे दीने तु सा माता कृपार्द्रहृदया भवेत्।

Answer

Answer: 1. क्षेत्रे कर्षणम्।
2. शरीरदुर्बलः।
3. दुर्बलवृषभम्
4. सर्वेषाम् धेनूनाम्।
5. सुराणाम् अधिपः।
6. पुत्रदैन्यम्।
7. त्रिदशाणाम् अधिपः।
8. पुत्राणाम् सहस्रम्।
9. आत्मनः वेदनाम्।
10. तुल्यं वात्सल्यं यस्याः सा।
11. सुरभे:/सुरभ्या:वचनम्, विस्मितस्याखण्डलस्य।
12. चण्डः वातः तेन, मेघानाम् रवैः।
13. जलानाम् उप्लवः।
14. हर्षस्य अतिरेकेण, कर्षणात् विमुखं यः सः।
15. पुत्रदीने, कृपया आर्द्रम् हृदयं यस्याः सा।


(6)

1. शरीरस्थः महान् रिपुः।
2. न वेत्ति निर्बलः।
3. पिकः वसन्तस्य गुणं न वायसः।
4. अकारणद्वेषि मनः तु यस्य वै।
5. उदीरितः अर्थः पशुनापि गृह्यते।
6. अनुक्तम् अपि ऊहति पण्डितो जनः।
7. परेङ्गितज्ञानफलाः हि बुद्धयः।
8. दहस्थितः देहविनाशाय।
9. सेवितव्यः महावृक्षः फलच्छायासमन्वितः।
10. संपत्तौ च विपत्तौ च महताम् एकरूपता।
11. नास्ति किञ्चित् निरर्थकम्।
12. अश्वः चेद् धावने वीरः।
13. भारस्य वहने खरः।

Answer

Answer:
1. महारिपुः।
2. निर्गतं बलं यस्मात् सः।
3. वसन्तगुणम्।
4. अकारणेन एव द्वेषं करोति यत् यत्।
5. उदीरितार्थः।
6. न उक्तम्।
7. परैः इदिङ्गतस्य ज्ञानस्य फलम् याः ताः।
8. देहे स्थितः, देहस्य विनाशाय।
9. महान्वृक्षः, फलैः च छायया च समन्वितः।
10. महदेकरूपता।
11. निर्गतः अर्थः यस्मात् तत्।
12. धावनवीरः।
13. भारवहने।


(7)

1. वनस्य दृश्यम् समीपे एव एका नदी वहति।
2. क्रुद्धः सिंहः तं प्रहर्तुम् इच्छति।
3. परं वानरः तु कूर्दित्वा वृक्षम् आरूढः।
4. अपरः वानरः सिंहस्य कर्णम् आकृष्य पुनः वृक्षोपरि आरोहति।
5. विविधाः पक्षिणः अपि सिंहस्य एतादृशीं दशां दृष्ट्वा हर्षमिश्रितं कलरव कुर्वन्ति।
6. निद्राभङ्गदुःखेन वनराजः सन्नपि तुच्छजीवैः आत्मनः दुरवस्थाया श्रान्तः पृच्छति।
7. त्वं वनराजः भवितुं तु सर्वथा अयोग्यः।
8. किं न श्रुता त्वया पञ्चतन्त्रोक्तिः?
9. यत्र तत्र का-का इति कर्कशध्वनिना वातावरणम् आकुलीकरोषि।
10. कृष्णवर्णं त्वां कथं वनराजं मन्यामहे वयम्?
11. यदि अहं कृष्णवर्णं तर्हि तवं किं गौराङ्गः?
12. अनृतं वदसि चेत् काकः दशेत्।
13. अस्माकं परिश्रमः ऐक्यं च विश्वप्रथितम् अपि च काकचेष्टः
14. विद्यार्थी एव आदर्शच्छात्रः मन्यते।
15. को भेदः पिककाकयोः?
16. वसान्तसमये प्राप्ते काकः काकः पिकः पिक।
17. अहमेव करूणापरः पक्षिसम्राट काकः।
18. अहं विशालकायः, बलशाली पराक्रमी च।
19. वन्यपशून् तु तुदन्तं जन्तुमहं मारयिष्यामि।
20. अतः अहमेव योग्यः वनराजपदाय।
21. गजस्यापि पुच्छं विधूय वृक्षोपरि आरोहति।
22. अतः वन्यजन्तूनां रक्षायै वयमेव क्षमाः।
23. एतत्सर्वं श्रुत्वा नदीमध्यः एकः बकः।
24. अहं तु शीतले जले बहुकाल पर्यन्तम् अविचलः ध्यानमग्नः।
25. स्थितप्रज्ञः इव स्थित्वा सर्वेषाम् रक्षायाः उपायान् चिन्तयिष्यामि।
26. अहं मिलित्वा रक्षोपायान् क्रियान्वितान् कारयिष्यामि।
27. विरम विरम आत्मश्लाघायाः।
28. यदि न स्यात् नरपतिः।
29. को न जानाति तव ध्यानावस्थाम्।
30. तव कारणात् तु सर्वं पक्षिकुलम् एव अवमानितं जातम्।
31. अरे अहिभुक्! नृत्यातिरिक्तं का तव विशेषता?
32. एतास्मिन् एव काले व्याघ्रचित्रको अपि नदीजलं पातुम् आगतौ।
33. अरे किं वनराजपदाय सुपात्रं चीयते?
34. यदेषः आत्मश्लघाहीनः पदनिर्लिप्तः उलूकः अस्माकं राजा भविष्यति।
35. प्रजासुखे सुखं राज्ञः।

Answer

Answer:
1. वनदृश्यम्।
2. क्रुद्धसिंहः।
3. वृक्षारूढः।
4. सिंहकर्णम्, वृक्षस्य उपरि।
5. विविधपक्षिणः, हर्षात् मिश्रितम्।
6. निद्रायाः भङ्गस्य दुःखेन, तुच्छैः जीवैः।
7. न योग्यः।
8. पञ्चतन्त्रस्य उक्तिः।
9. कर्कशः ध्वनिः तेन।
10. कृष्णः वर्णः यस्य सः, तम्।
11. कृष्णः वर्णः यस्य सः।
12. न ऋतम्।
13. विश्वे प्रथितम्, काकस्य चेष्टा इव चेष्टा यस्य सः।
14. विद्यायाः अर्थी।
15. पिके च काके च।
16. वसन्तस्य समये।
17. करुणायाः परः, पक्षिणाम् सम्राट्।
18. विशालः कायः यस्य सः।
19. वन्यः पश्वः तान्।
20. वनराजस्य पदाय।
21. वृक्षस्य उपरि।
22. वन्यस्य जन्तूनाम्।
23. नद्याः मध्ये यः सः।
24. शीतलजले, न विचलः, ध्याने मग्नः।
25. स्थिता प्रज्ञा यस्य सः, सर्वरक्षायाः।
26. रक्षायाः उपायाः, तान्।
27. आत्मनः श्लाघा, तस्याः।
28. नराणाम् पतिः।
29. ध्यानस्य अवस्थाम्।
30. पक्षिणाम् कुलम्।
31. अहीन् भुङ्क्ते यः सः, सम्बोधने, नृत्यात् अतिरिक्तम्।।
32. व्याघ्रः च चित्रकः च, नद्याः जलम्।
33. सुन्दरम् पात्रम्।
34. आत्मश्लाघया हीनः, पदात् निर्लिप्तः।
35. प्रजायाः सुखे।


(8)

1. कश्चन निर्धनः जनः भूरि परिश्रम्य वित्तमुपार्जितवान्।
2. तेन स्वपुत्रम् एकस्मिन् महाविद्यालये प्रवेशं दापयितुं सफलः जातः।
3. परम् अर्थकार्येन पीडितः स पदातिरेव प्राचलत्।
4. निशान्धकारे प्रसृते विजने प्रदेशे पदयात्रा न शुभावहा।
5. सः पार्श्वस्थिते ग्रामे रात्रिनिवासं कर्त्त कश्चिद् गृहस्थमुपागतः।
6. विचित्रा दैवगतिः।
7. तस्मिन् गृहे कश्चन चौरः गृहाभ्यन्तरं प्रविष्टः।
8. चौरस्य पादध्वनिना प्रबुद्धः अतिथिः चौरशङ्कया तमन्वधावत्।
9. तस्य तारस्वरेण प्रबुद्धाः ग्रामवासिनः तत्रागच्छन्।
10. अग्रिमे दिने स आरक्षी चौर्याभियोगे तं न्यायालयं नीतवान्।
11. स तं निर्दोषम् अमन्यत आरक्षिणं च दोषभाजनम्।
12. किन्तु प्रमाणाभावात् स निर्णेतुं नाशक्तोत्।
13. अनयेयुः तौ न्यायालये स्व-स्व-पक्षं पुनः स्थापितवन्तौ।
14. इतः क्रोशद्वयान्तराले कश्चिज्जनः केनापि हतः।
15. तस्य मृतशरीरं राजमार्ग निकषा वर्तते।
16. न्यायाधीशः आरक्षिणं तं शवम् आनेतुम् आदिष्टवान्।
17. तत्रोपेत्य काष्ठपटले निहितं पटाच्छादितं देहं स्कन्धे वहन्तौ न्यायाधिकरणं प्रति प्रस्थितौ।
18. आरक्षी सुपुष्टदेहः आसीत्।
19. अभियुक्तः अतीव कृशकायः (आसीत्)।
20. सः भारवेदनया क्रन्दति स्म।
21. तस्य क्रन्दनं निशम्य मुदितः आरक्षी तमुवाच।
22. तस्मिन् दिने त्वयाऽहं चोरितायाः मञ्जूषायाः ग्रह्णाद् वारितः।
23. इदानीं निजकृत्यस्य फलं भुझ्व।
24. अस्मिन् चौर्याभियोगे त्वं वर्षत्रयस्य कारादण्डं लप्स्यसे।
25. न्यायाधीशः तं जनं ससम्मानं मुक्तवान्।

Answer

Answer:
1. निर्धनजनः।
2. महान् विद्यालयः तस्मिन्
3. अर्थस्य कार्येन।
4. निशायाः अन्धकारे, पदानाम् यात्रा।
5. रात्रौ निवासम्।
6. दैवस्य गतिः।
7. गृहस्य अभ्यन्तरम्।
8. पादयोः ध्वनिः, तेन।
9. ग्रामस्य वासिनः।
10. चौर्यस्य अभियोगे, न्यायस्य आलयम्।
11. निर्गतं दोषं यस्मात् तम्, दोषस्य भाजनम्।
12. प्रमाणस्य अभावात्/प्रमाणानाम् अभावात्।
13. न्यायास्य आलयः तस्मिन्।
14. क्रोशम् द्वयम् तस्य अन्तराले।
15. मृतम् शरीरम्, राज्ञः मार्गम्।
16. न्यायस्य अधीशः।
17. काष्ठस्य पटले, पटैः आच्छादितम्।
18. सुपुष्टः देहः यस्य सः।
19. कृषः कायः यस्य सः।
20. भारस्य वेदना तया।
21. मुदितारक्षी।
22. चोरितमञ्जूषायाः।
23. निजकृत्यफलम्।
24. चौर्यस्य अभियोगे, वर्षाणाम् त्रयम् तस्य।
25. सम्मानेन सहितम्।


(9)

1. पिता यच्छति पुत्राय बाल्ये विद्याधनं महत्।
2. अवक्रता यथा चित्ते तथा वाचि भवेद् यदि।
3. तदेवाहुः महात्मानः समत्वमिति तथ्यतः।
4. त्यक्त्वा धर्मप्रदां वाचं परुषां योऽभ्युदीरयेत्।
5. परित्यज्य फलं पक्वं भुङ्क्ते अपक्वं विमूढधीः।
6. यत् प्रोक्तं येन केनापि तस्य तत्त्वार्थनिर्णयः।
7. वाक्पटुः धैर्यवान् मन्त्री सभायामप्यकातरः।
8. य इच्छति आत्मनः श्रेयः प्रभूतानि सुखानि च।
9. आचारः प्रथमो धर्मः इत्येतद् विदुषां वचः।

Answer

Answer:
1. विद्या धनम् इव।
2. न वक्रता।
3. महान्तः आत्मानः येषां ते।
4. धर्मम् प्रददाति या ताम्।
5. फलपक्वम्, न पक्वम्, विमूढाधीः यस्य सः।
6. तत्वानाम् अर्थः तस्य निर्णयः।
7. वाचि पटुः, न कातरः।
8. आत्मश्रेयः, प्रभूतसुखानि।
9. प्रथमधर्मः, विद्वद्वचः।


(10)

1. गणतन्त्र-दिवस-पर्वणि यदा भारतं मग्नम् आसीत्।
2. भारतराष्ट्रं नृत्य-गीतवादित्राणाम् उल्लासे मग्नमासीत्।
3. गुर्जरराज्यं क्रन्दनविकलं जातम्।
4. कच्छजनपदं ध्वंसावशेषु पतिवर्तितवत्।
5. उत्खाता विद्युद्दीपस्तम्भाः।
6. जलधाराभिः महाप्लावनदृश्यम् उपस्थितम्।
7. ध्वस्तभवनेषु सम्पीडिताः अन्ये क्रन्दन्ति स्म।
8. क्षुत्क्षामकण्ठाः मृतप्रायाः शिशवः तु जीवनं धारितवन्तः।
9. महत् कम्पनं जातम्।
10. येन महाविनाशदृष्यं समुत्पद्यते।
11. इति कथयन्ति भूकम्पविशेषज्ञाः।
12. विज्ञानगर्वितः मानवः वामनकल्पः एव भवति।
13. तथापि भूकम्परहस्यज्ञाः कथयन्ति।
14. नदीजलम् अपि नैकस्मिन् स्थले पुञ्जीकरणीयम्।
15. अन्यथा असन्तुलन वशात् भूकम्पः सम्भवति।
16. अशान्तानि खलु तान्येव महाविनाशम् उपस्थापयन्ति।

Answer

Answer:
1. गणतन्त्र दिवसस्य पर्वणि।
2. नृत्यगीत वादित्रोल्लासे।
3. क्रन्दकेन विकलम्।
4. ध्वंसस्य अवशेषु।
5. विपुलः स्तम्भाः
6. महाप्लावनस्य दृश्यम्
7. ध्वस्तेषु भवनेषु।
8. क्षुत्क्षामाः कण्ठाः येषाम् ते।
9. महाकम्पनम्।
10. महतः विनाशस्य दृश्यम्।
11. भूकम्पस्य विशेषज्ञाः/भूकम्पम् विशेष जानन्ति येते
12. विज्ञानेन गर्वितः।
13. भूकम्पस्य रहस्यं जानन्ति ये ते।
14. नद्याः जलम्/नदीनाम् जलम्।
15. न सन्तुलन
16. न शान्तानि, महन्तम् विनाशम्।


(11)

1. वत्स! मणिकारश्रेठिनं चन्दनदासम् इदानीं द्रष्टुमिच्छमसि।
2. अपि प्रचीयन्ते संव्यवहाराणां वृद्धिलाभाः।
3. आर्यस्य प्रसादेन अखण्डिता मे वणिज्या।
4. भो श्रेष्ठिन्! प्रीताभ्यः प्रकृतिभ्यः प्रतिप्रियम् इच्छन्ति राजानः।
5. भो श्रेष्ठिन्! चन्द्रगुप्तराज्यम् इदं न नन्दराज्यम्।
6. नन्दस्यैव अर्थसम्बन्धः प्रीतिमुत्पादयति।
7. स च अपरिक्लेशः कथम् आविर्भवति।
8. राजनि अविरुद्धवृत्तिः भवः।
9. आर्य! कः पुनः अधन्यः राज्ञःविरुद्धः इति आर्येण अवगम्यते।
10. त्वम् अद्यापि राजापथ्यकारिणः अमात्यराक्षसस्य गृहजनं स्वगृहे रक्षसि।
11. शिरसि भयम्, अतिदूरं तत्प्रतिकारः।
12. सुलभेषु अर्थलाभेषु परसंवेदने जने।

Answer

Answer:
1. मणिकारम् श्रेष्ठिनम्।
2. वृद्धेः लाभाः।
3. आर्य प्रसादेन, न खण्डिता।
4. प्रीताप्रकृतिभ्यः।
5. चन्द्रगुप्तस्य राज्यम्।
6. अर्थस्य सम्बन्धः।
7. न परिक्लेशः।
8. अविरुद्धा वृत्तिः यस्य सः।
9. न धन्यः, राजविरुद्धः।
10. राज्ञे अपथ्यं करोति यः तस्य, गृहस्य जनम्।
11. शिरोभयम्, तस्य प्रतिकारः।
12. सुलभार्थलाभेषु।


(12)

1. एकेन राजहंसेन या शोभा सरसो भवेत्।
2. न सा बकसहस्रेण परितः तीरवासिना।
3. भुक्ता मृणालपटली भवता।
4. कृत्येन केन भवितासि कृतोपकारः।
5. तोयैरल्पैरपि करुणया भीमभानौ निदाघे।
6. आपेरिदे अम्बरपथं परितः पतङ्गाः।
7. आश्वास्य पर्वतकुलं तपनोष्णतप्तम्।
8. रिक्तोऽसि यज्जलद! सैव तवोत्तमा श्रीः।
9. अम्भोदाः बहवो हि सन्ति।

Answer

Answer:
1. राज्ञः हंसेन/राज्ञः हंसः तेन।
2. बकानाम् सहस्रम् तेन, तीरे वासी तेन।
3. मृणालस्य पटली।
4. कृतः उपकारः येन सः।
5. भीमः च असौ भानुः तस्मिन्।
6. अम्बरस्य पथम्।
7. पर्वतस्य कुलम्/पर्वतानाम् कुलम्।
8. जलम् ददाति इति सम्बोधने।
9. अम्भानि ददति ये ते।


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समासाः with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 10 Sanskrit समासाः MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 10 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit. You can download NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar अव्ययाः with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar अव्ययाः with Answers

प्रदत्तेषु उत्तरेषु यत् उत्तरम् शुद्धम् अस्ति तत् विकल्पात् चीयताम्। (दिए गए उत्तरों में से जो उत्तर शुद्ध है उसे विकल्प से चुनिए।)
Choose the appropriate answer from the options given below.

Question 1.
अहं पश्यामि यद् वृद्धाः तु ……………. चलन्ति।
(क) शनैः
(ख) शीघ्रम्
(ग) नीचैः
(घ) नूनम्।

Answer

Answer: (क) शनैः


Question 2.
त्वं ……………….. कुक्कुरो भव।।
(क) सदा
(ख) पुनः
(ग) कदापि
(घ) अपि।

Answer

Answer: (घ) अपि।


Question 3.
तत्र वृक्षेषु वानराः ……………. कूर्दन्ति।
(क) इतस्ततः
(ख) सर्वत्र
(ग) इत्यत्र
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (क) इतस्ततः


Question 4.
मूर्खाः जनाः संसारे ………….. जल्पन्ति।
(क) एव
(ख) बहुधा
(ग) अपि
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (घ) वृथा।


Question 5.
पश्य, …………….. मयूराः अपि नृत्यन्ति परं तत्र शुकाः वदन्ति।
(क) कदा
(ख) अत्र
(ग) तदा
(घ) यथा।

Answer

Answer: (ख) अत्र


Question 6.
वृक्ष शाखासु कोकिला: ……………. मधुरं गायन्ति
(क) अपि
(ख) नैव
(ग) ह्यः
(घ) एव।

Answer

Answer: (क) अपि


Question 7.
……………. गृहं गच्छावः श्वः पुनः आगमिष्यावः।
(क) ह्यः
(ख) श्वः
(ग) अधुना
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (ग) अधुना


Question 8.
यत्र कमलानि …………….. भ्रमराः।
(क) तत्र
(ख) यत्र-तत्र
(ग) अत्र-तत्र
(घ) यथा।

Answer

Answer: (क) तत्र


Question 9.
यथा राजा …………… प्रजा।
(क) यथा-तथा
(ख) तथा
(ग) तथा-यथा
(घ) यत्र।

Answer

Answer: (ख) तथा


Question 10.
अहं …………….. तत्र गमिष्यामि।
(क) कदा
(ख) अपि
(ग) ह्यः
(घ) पुरा।

Answer

Answer: (ख) अपि


Question 11.
अहं ……………. तत्र न अगच्छम्।
(क) श्वः
(ख) अधुना
(ग) इव
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (ख) अधुना


Question 12.
ते ………… एव अत्रागमिष्यन्ति।
(क) अधुना
(ख) ह्यः
(ग) श्वः
(घ) नूनम्।

Answer

Answer: (घ) नूनम्।


Question 13.
…………… एकं विशालं भवनम् अस्ति।
(क) तत्र
(ख) उपरि
(ग) नीचैः
(घ) अत्र-तत्र।

Answer

Answer: (क) तत्र


Question 14.
…………….. एक: जलाशयः आसीत्
(क) उपरि
(ख) नीचैः
(ग) अत्र
(घ) पुरा।

Answer

Answer: (घ) पुरा।


Question 15.
त्वम् ……………. पठ।
(क) अपि
(ख) तदा
(ग) न
(घ) नूनम्।

Answer

Answer: (क) अपि


Question 16.
छात्राः …………. किं करिष्यन्ति?
(क) ह्यः
(ख) सहसा
(ग) इदानीम्
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (ग) इदानीम्


Question 17.
……………… अशोक: नाम महान् सम्राट् आसीत्।
(क) पुरा
(ख) अधुना
(ग) तदा
(घ) कदा।

Answer

Answer: (क) पुरा


Question 18.
………….. ईश्वरभक्ताः तादृशाः न सन्ति।
(क) ह्यः
(ख) अधुना
(ग) श्वः
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ख) अधुना


Question 19.
…………… वर्षा भवति तथा एव कृषकाः मोदन्ते।
(क) प्रातः
(ख) यदा
(ग) सदा
(घ) यथा।

Answer

Answer: (घ) यथा।


Question 20.
यथा देश: ………… वेशः।
(क) तदा
(ख) यदा
(ग) तथा
(घ) तत्र।

Answer

Answer: (ग) तथा


Question 21.
ते पर्वतात्। ……………. न सन्ति।
(क) उपरि
(ख) तत्र
(ग) अधः
(घ) उच्चैः।

Answer

Answer: (घ) उच्चैः।


Question 22.
विद्यालयस्य छात्राः कथम् ……………. धावन्ति?
(क) यथा-तथा
(ख) विना
(ग) इतस्ततः
(घ) अपि।

Answer

Answer: (ग) इतस्ततः


Question 23.
दुष्टाः ……………. एव जल्पन्ति।
(क) वृथा
(ख) इतस्ततः
(ग) तत्र
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (क) वृथा


Question 24.
त्वमपि रामम् ………….. भव।
(क) अधुना
(ख) सहसा
(ग) पुरा
(घ) इव।

Answer

Answer: (घ) इव।


Question 25.
वृद्धा ………….. स्वकार्याणि करोति।
(क) नूनम्
(ख) शनैः
(ग) एव
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ख) शनैः


Question 26.
संस्कारात्। …………… जनः द्विज उच्यते।
(क) एव
(ख) अपि
(ग) इव
(घ) अत्र-तत्र।

Answer

Answer: (क) एव


Question 27.
चन्द्रगुप्तः सम्राट् चाणक्यं ……………. किमपि न अकरोत्
(क) पुरा
(ख) विना
(ग) इतस्ततः
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (ख) विना


Question 28.
वेदमन्त्राणाम् उच्चारणम् ………….. कर्तव्यम्।
(क) इव
(ख) अपि
(ग) एव
(घ) उच्चैः।

Answer

Answer: (घ) उच्चैः।


Question 29.
यथा पिता पुत्रोऽपि ………….. एव दृश्यते।
(क) तदा
(ख) इतस्ततः
(ग) तथा
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ग) तथा


Question 30.
……………. त्वम् स्वकार्यं कुरु।
(क) विना
(ख) इदानीम्
(ग) वृथा
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ख) इदानीम्


Question 31.
इदं कार्यं त्वया ……………… कर्तव्यम्।
(क) एव
(ख) विना
(ग) नूनम्
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (क) एव


Question 32.
अभिमन्युः तदा ………….. अवदत्।
(क) एव
(ख) कथम्
(ग) इव
(घ) अधुना।

Answer

Answer: (क) एव


Question 33.
दुष्टैः सह समयं ………… न करणीयम् ।
(क) विना
(ख) अधुना
(ग) सहसा
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (घ) वृथा।


Question 34.
अहम् ………….. तव स्वामी अतः ममाज्ञा पालनीया।
(क) अपि
(ख) सहसा
(ग) एव
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (ग) एव


Question 35.
चिकित्सालये ……….. न वक्तव्यम्।
(क) उच्चैः
(ख) वृथा
(ग) एव
(घ) सम्प्रति।

Answer

Answer: (क) उच्चैः


Question 36.
मम मातामही …………… वृद्धा अस्ति।
(क) शनैः।
(ख) अपि
(ग) उच्चैः
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (ख) अपि


Question 37.
दुष्टानां जन्म …………. वृथा भवति।
(क) एव
(ख) शनैः
(ग) इव
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (क) एव


Question 38.
…………… मया पित्राज्ञा पालनीया।
(क) इदानीम्
(ख) पुरा।
(ग) यथा
(घ) तत्र।

Answer

Answer: (क) इदानीम्


Question 39.
जगति ……………… पितरौ कुरुतः ………….. एव सन्ततयः कुर्वन्ति।
(क) यथा-तथा
(ख) अत्र-तत्र
(ग) कुत्र-यत्र
(घ) कुतः-ततः।

Answer

Answer: (क) यथा-तथा


Question 40.
………….. विदधीत न क्रियाम्।
(क) वृथा
(ख) सहसा
(ग) इतस्ततः
(घ) पुरा।

Answer

Answer: (ख) सहसा


Question 41.
जीवः जीवस्य ……….. भोजनं भवति।
(क) एव
(ख) विना
(ग) अपि
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (क) एव


Question 42.
छात्राणां कृते …………. कार्यं नोचितम्।
(क) उच्चैः
(ख) शनैः
(ग) अधुना
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (ख) शनैः


Question 43.
सर्वे जीवाः मिलित्वा ……….. मोदन्ते।
(क) इदानीम्
(ख) पुरा
(ग) शनैः
(घ) उच्चैः।

Answer

Answer: (क) इदानीम्


Question 44.
छात्राः सम्प्रति ………… कथं भ्रमन्ति?
(क) अधुना
(ख) इतस्ततः
(ग) पुरा
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ख) इतस्ततः


Question 45.
द्वारपाल: ………… अपि तत्र तिष्ठति।
(क) अधुना
(ख) नीचैः
(ग) शनैः
(घ) उच्चैः।

Answer

Answer: (क) अधुना


Question 46.
ईश्वरेण दत्तम् इदं जीवन ……….. न कर्तव्यम्।
(क) शनैः
(ख) उच्चैः
(ग) नूनम्
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (घ) वृथा।


Question 47.
अलङ्कारैः विभूषितः ……………. गुणहीन: न शोभते।
(क) अपि
(ख) एवम्
(ग) पुरा
(घ) एव।

Answer

Answer: (क) अपि


Question 48.
…………. तुभ्यं रोचते त्वं तथैव कुरु।
(क) तत्र
(ख) अत्र
(ग) यथा
(घ) परम्।

Answer

Answer: (ग) यथा


Question 49.
जनानां समृद्धिः …………… संवर्धिता वर्तते।
(क) अधुना.
(ख) ह्यः
(ग) पुरा
(घ) इव।

Answer

Answer: (क) अधुना.


Question 50.
यात्रायां ………… कोलाहलं न कर्तव्यम्।
(क) सहसा
(ख) वृथा
(ग) इव
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ख) वृथा


Question 51.
………… भारतम् अतीव समृद्धम् आसीत्।
(क) अधुना
(ख) इतस्ततः
(ग) पुरा
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ग) पुरा


Question 52.
वर्तमानकाले ………… सर्वत्र विलासिता एव दृश्यते।
(क) यथा-तथा
(ख) सम्प्रति
(ग) अत्र-तत्र
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (ग) अत्र-तत्र


Question 53.
त्वम् ………….. बन्धुः च सखा त्वमेव।
(क) एव
(ख) अपि
(ग) नूनम्
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (क) एव


Question 54.
धनाभावे रोदनं ……………. भवति।
(क) वृथा
(ख) एव
(ग) नूनम्
(घ) इतस्ततः।

Answer

Answer: (क) वृथा


Question 55.
शनैः कन्थाः …………… पन्थाः शनैः पर्वत लङ्घनम्।
(क) अधुना
(ख) उच्चैः
(ग) विना
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (घ) शनैः।


Question 56.
दैत्यानाम्। ………….. पर्वताः दूरतः एव भयातुरम् कुर्वन्ति।
(क) शनैः
(ख) सहसा
(ग) इव
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ग) इव


Question 57.
मधुरा दिव्या वाणी ………….. गीर्वाण कथ्यते।
(क) एव
(ख) नूनम्
(ग) पुरा
(घ) इव।

Answer

Answer: (क) एव


Question 58.
भारतभूमिः ………….. दर्शनीया अस्ति।
(क) सम्प्रति
(ख) इतस्ततः
(ग) नूनम्
(घ) विना।

Answer

Answer: (ग) नूनम्


Question 59.
……………. कृतं कार्यं नूनं कष्टकरं भवति।
(क) शनैः
(ख) सहसा
(ग) इव
(घ) पुरा।

Answer

Answer: (ख) सहसा


Question 60.
श्रीरामम् उपेत्य भरतः …………. अवदत्।
(क) अपि
(ख) वृथा
(ग) उच्चैः
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ग) उच्चैः


Question 61.
लङ्लकारस्य प्रयोगः भूतकाले …………. भवति।
(क) अधुना
(ख) विना
(ग) एव
(घ) अपि।

Answer

Answer: (ग) एव


Question 62.
श्रीरामः यथा आदर्शपुत्रः आसीत् ………… एव आदर्शपिता अपि।
(क) तत्र
(ख) तथा
(ग) यत्र
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (ख) तथा


Question 63.
संसारे सूर्यः …………….. जीवनाधारः वर्तते।
(क) अधुना
(ख) एव
(ग) पुरा
(घ) अपि।

Answer

Answer: (ख) एव


Question 64.
…………….. सूर्यः जगत् प्रकाशयति …………… चन्द्रः अपि।
(क) अत्र-तत्र
(ख) यथा-तथा
(ग) यत्र-तत्र
(घ) इत:-ततः।

Answer

Answer: (ख) यथा-तथा


Question 65.
त्वया ……………. कोलाहलं परित्यज्य सुप्तव्यम्।
(क) अधुना
(ख) शनैः
(ग) उच्चैः
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (क) अधुना


Question 66.
प्राणं …………….. कथं जीवनम्?
(क) शनैः
(ख) विना
(ग) इदानीम्
(घ) वृथा।

Answer

Answer: (ख) विना


Question 67.
क्रीडाङ्गणे ………………. रामः तु तत्र कृष्ण: वर्तेते।
(क) तथा
(ख) यथा
(ग) यथा-तथा
(घ) यत्र।

Answer

Answer: (घ) यत्र।


Question 68.
स्वर्णशलाकाम् …………….. “तत् विभाति।
(क) इव
(ख) पुरा
(ग) इदानीम्
(घ) नूनम्।

Answer

Answer: (क) इव


Question 69.
रात्रौ कुक्कुराः …………… भाषन्ते।
(क) पुरा
(ख) इतस्ततः
(ग) इदानीम्
(घ) विना।

Answer

Answer: (ख) इतस्ततः


Question 70.
……………….. कलियुगस्य सप्तविंशतितमा चतुर्युगी वर्तते।
(क) पुरा
(ख) यथा
(ग) तथा
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (घ) इदानीम्।


Question 71.
वर्षायां मेघाः ……………. गर्जन्ति।
(क) नीचैः
(ख) उच्चैः
(ग) अधुना
(घ) इव।

Answer

Answer: (ख) उच्चैः


Question 72.
अर्जुनेन सह कृष्णः ………….. आसीत्।
(क) अपि
(ख) नूनम्
(ग) वृथा
(घ) विना।

Answer

Answer: (क) अपि


Question 73.
परीक्षाकाले ………….. शीतः भविष्यति एव।
(क) अधुना
(ख) इतस्ततः
(ग) अपि
(घ) इव।

Answer

Answer: (ग) अपि


Question 74.
रात्रौ तु चन्द्रः वर्तते …………….. न।
(क) एव
(ख) नूनम्
(ग) इदानीम्
(घ) सम्प्रति।

Answer

Answer: (ग) इदानीम्


Question 75.
त्वाम् ………….. को उद्धरिष्यति माम्?
(क) एव
(ख) विना
(ग) इतस्ततः
(घ) पुरा।

Answer

Answer: (ख) विना


Question 76.
प्रातः उद्याने …………. न चलितव्यम्।
(क) उच्चैः
(ख) नूनम्
(ग) शनैः
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ग) शनैः


Question 77.
धरायाम् ……………… सर्वे जीवाः संवसन्ति।
(क) अपि
(ख) एव
(ग) अत्र-तत्र
(घ) इदानीम्।

Answer

Answer: (ख) एव


Question 78.
सहसा उत्थाय भीमः ………….. अवदत्।
(क) शनैः
(ख) एव
(ग) उच्चैः
(घ) विना।

Answer

Answer: (ग) उच्चैः


Question 79.
केनचिदपि समय …………… न कर्तव्यम्।
(क) नूनम्
(ख) वृथा
(ग) विना
(घ) सहसा।

Answer

Answer: (ख) वृथा


Question 80.
ईश! ……………. त्वमेव मम पिता वर्तसे।
(क) वृथा
(ख) पुरा
(ग) अपि
(घ) नूनम्।

Answer

Answer: (घ) नूनम्।


Question 81.
………………… वृथा भ्रमतां छात्राणां संस्काराः हसन्ति।
(क) इतस्ततः
(ख) नूनम्
(ग) सहसा
(घ) शनैः।

Answer

Answer: (क) इतस्ततः


Question 82.
……………. देवासुर-संग्रामोऽभवत्।
(क) सम्प्रति
(ख) इदानीम्
(ग) पुरा
(घ) अधुना।

Answer

Answer: (ग) पुरा


Question 83.
……………. जनाः परिश्रमेण कार्यं करिष्यन्ति तावत् सुखानि प्राप्स्यन्ति।
(क) यावत्
(ख) तावत्
(ग) इदीनीम्
(घ) अधुना।

Answer

Answer: (क) यावत्


Question 84.
यावत् जगति सदाचारः आचरिष्यति ………….. संसारे आनन्दं भविष्यति।
(क) एव
(ख) पुरा
(ग) तावत्
(घ) अधुना।

Answer

Answer: (ग) तावत्


मञ्जूषायां प्रदत्तैः अव्ययैः सहायतया वाक्यानां रिक्तस्थानानि पूरयत। (मञ्जूषा में दिए गए अव्ययों की सहायता से वाक्यों के रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)
Fill in the blanks with the help of indeclinables given in the box.

Question 1.
(क) तस्याः मुखम् चन्द्रम् इव …………… न प्रतीयते।
(ख) ……………. रामकथा समाप्यते।
(ग) रामः श्याम: च ……………. पठतः?
(घ) ………….. कः तिष्ठति?
(ङ) वृथा ………….. वद।
मञ्जूषा- बहिः, मा, कुत्र, कदापि, इति।

Answer

Answer:
(क) कदापि
(ख) इति
(ग) कुत्र
(घ) बहिः
(ङ) मा।


Question 2.
(क) त्वम् ………… तेन सह गच्छ।
(ख) तस्य मुखम् कमलम् इव …………….. नास्ति।
(ग) त्वम् दिल्लीनगरम् ……………… गमिष्यसि?
(घ) यत् वस्तु लाभदायकम् …………….. तत् एव आनय।
(ङ) अहम् …………….. पठिष्यामि।
मञ्जूषा- सम्प्रति, इति, कदा, कदापि, श्वः।

Answer

Answer:
(क) सम्प्रति
(ख) कदापि
(ग) कदा
(घ) इति
(ङ) श्वः


Question 3.
(क) सः …………….. एव अत्र आगच्छत्।
(ख) …………… अहम् आगमिष्यामि तावत् त्वम् अत्र उपविश।
(ग) अहम् तु पठामि परं त्वम् …………….. न पठसि?
(घ) श्यामः अवदत् …………… त्वं यत् पश्यसि तत् एव वद।
(ङ) त्वम् …………… पठिष्यसि?
मञ्जूषा- किमर्थम्, यावत्, कुतः, ह्यः, यत्, कदा।

Answer

Answer:
(क) ह्यः
(ख) यावत्
(ग) किमर्थम्
(घ) यत्
(ङ) कदा।


Question 4.
(क) कुम्भं करोति …………… कुम्भकारः।
(ख) असत्यं ……………..
(ग) त्वया ………………. आयातः?
(घ) अहम् …………. अगच्छम्? इति न जानामि।
(ङ) ………… अहम् लिखामि तावत् त्वम् पठ।
मञ्जूषा- मा, यावत्, कदा, कुतः, इति।

Answer

Answer:
(क) इति
(ख) मा
(ग) कदा
(घ) कुतः
(ङ) यावत्।


Question 5.
(क) सः आत्मानम् रामः …………… मानयति।
(ख) एषः सिंहः …………… आगच्छत्?
(ग) विद्यालयात् ………….. मा गच्छ।
(घ) ……….. त्वम् कुत्र आसी:?
(ङ) ………….. इतस्ततः भ्रमणं मा कुरु।
मञ्जूषा- इति, सम्प्रति, कुतः, बहिः, ह्यः।

Answer

Answer:
(क) इति
(ख) कुतः
(ग) बहिः
(घ) ह्यः
(ङ) सम्प्रति।


Question 6.
(क) अहम् …………… विद्यालयं न आगमिष्यामि।
(ख) ………….. अवकाशः भविष्यति।
(ग) मृषा ………….. वद।
(घ) धनात् विना ………….. सुखम्?
(ङ) त्वम् तत्र …………… गच्छसि?
मञ्जूषा- किमर्थम्, श्वः, कुत, मा, श्वः।।

Answer

Answer:
(क) श्वः
(ख) श्वः
(ग) मा
(घ) कुतः
(ङ) किमर्थम्।


Question 7.
(क) सः ……………. आगमिष्यति।
(ख) त्वं …………. मृषा मा वद।
(ग) ग्रामात् …………….. देवालयः अस्ति।
(घ) त्वम् असत्यं …………. वद।
(ङ) ………… मम अध्यापक: न अपाठयत्।
मञ्जूषा- श्वः, कदापि, ह्यः, मा, बहिः।

Answer

Answer:
(क) श्वः
(ख) कदापि
(ग) बहिः
(घ) मा
(ङ) ह्यः।


Question 8.
(क) विद्यालये …………… वनमहोत्सवः मान्यते।
(ख) छात्रैः गृहेभ्यः ……………. एकः पादपः आनीतः।
(ग) छात्रैः आनीतेषु पादपेषु फलिनः वृक्षाः विद्यालयात् …………. रोपणीयाः।
(घ) ………….. वृक्षाः सन्ति तत्र दुर्दिवसा: …………….?
(ङ) एतेषु वृक्षेषु फलानि ………… न आगमिष्यन्ति।
मञ्जूषा- यदा-कदा, कदापि, ह्यः, यत्र-कुत्र, बहिः।।

Answer

Answer:
(क) कदा
(ख) ह्यः
(ग) बहिः
(घ) यत्र-कुत्र
(ङ) कदापि।


Question 9.
(क) …………. मम मातुलः काश्मीरात् आगमिष्यति।
(ख) असत्यं …………. वद।
(ग) …………. स्थास्यन्ति गिरयः तावत् रामायणी कथा प्रचरिष्यति।
(घ) कच्छप: ………… न धावति।
(ङ) अस्माकं जीवन ………….. वर्तते?
मञ्जूषा- यावत्, श्वः, मा, कदापि, किमर्थम्।

Answer

Answer:
(क) श्वः
(ख) मा
(ग) यावत्
(घ) कदापि
(ङ) किमर्थम्।


Question 10.
(क) त्वम् एवं …………. वद।
(ख) सः ………… असत्यं न अवदत्।
(ग)……….. शीतकालो वर्तते।
(घ) ………….. मम परीक्षा भविष्यति।
(ङ) सः ……………. पठति इति न ज्ञायते।
मञ्जूषा- कदापि, कदा, श्वः मा, सम्प्रति।

Answer

Answer:
(क) मा
(ख) कदापि
(ग) सम्प्रति
(घ) श्वः
(ङ) कदा।


Question 11.
ते जनाः (i) …………. धन्याः ये (ii) …………… निरुत्साहिताः न भवन्ति। ते (iii) …………… न धन्याः, ये (iv) ……………… सत्यं वदन्ति। ते (v) ……….. गच्छन्ति, साफल्यम् प्राप्नुवन्ति। ते सदैव चिन्तयन्ति इति कार्यं विना तु जीवनम् एव व्यर्थम्।
मञ्जूषा- यत्र-कुत्र, सम्प्रति, कदापि, यदा-कदा, कदापि।

Answer

Answer:
(i) सम्प्रति
(ii) कदापि
(iii) कदापि
(iv) यदा-कदा
(v) यत्र-कुत्र।


Question 12.
(i) ……… वयं जन्तुशालां द्रष्टुं नन्दन काननवनम् अगच्छाम। तत्र वयं अनेकान् जन्तून् अपश्याम। सर्वे पशवः (ii) ……….. भ्रमन्ति स्म। सिंहाः (iii) ………… नासन्। मयूराः अपि (iv) …………. अनृत्यत्। वस्तुतः मयूरं विना (v) …………. जन्तुशालायाः शोभा? अग्रिमे मासे वयम् पुन: गमिष्यामः।
मञ्जूषा- ह्यः, यत्र-कुत्र, बहिः, दा-कदा, कुतः।

Answer

Answer:
(i) ह्यः
(ii) यत्र-कुत्र
(iii) बहिः
(iv) यदा-कदा
(v) कुतः।


Question 13.
(क) …………. कथा श्रूयते तावत् मा गच्छ।
(ख) ………… एव अहं वार्तालापं करोमि।
(ग) ………… सा न चलति।
(घ) मेघाः …………. गर्जन्ति।
(ङ) सः ……….. अस्मत् स्थानात् गतः।
मञ्जूषा- यदा-कदा, कदा, यावत्, सम्प्रति, यत्र-कुत्र।

Answer

Answer:
(क) यावत
(ख) यदा-कदा
(ग) सम्प्रति
(घ) यत्र-कुत्र
(ङ) कदा।


Question 14.
(क) त्वं ……………. विद्यालयं गच्छसि?
(ख) …………….. अध्यापकः पाठयति।
(ग) विद्याध्ययनं ……….. तपः कुर्यात्।
(घ) …………. विद्या पठ्यते तावत् छात्राः तपन्ति।
(ङ) ………… जीवनं सुखमयं भवति।
मञ्जूषा- कदा, इति, यावत्, सम्प्रति, यावत्।

Answer

Answer:
(क) कदा
(ख) सम्प्रति
(ग) यावत्
(घ) यावत्
(ङ) इति।


तालिकाप्रदत्तपदानि संयोज्य षट्वाक्यानि रचयत। (तालिका में दिए गए पदों को जोड़कर छह वाक्य बनाइए।)
Frame six sentences with the help of the words given in the table.

अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 1

Answer

Answer:
अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 2


अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 3

Answer

Answer:
अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 4


अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 5

Answer

Answer:
अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 6


अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 7

Answer

Answer:
अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 8


अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 9

Answer

Answer:
अव्ययाः MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 10


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar अव्ययाः with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 10 Sanskrit अव्ययाः MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

वाच्यपरिवर्तनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 10 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, वाच्यपरिवर्तनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit. You can download NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar वाच्यपरिवर्तनम् with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar वाच्यपरिवर्तनम् with Answers

प्रदत्तेषु उत्तरेषु यत् उत्तरम् शुद्धम् अस्ति तत् चित्वा रिक्त स्थाने लिखत। (दिए गए उत्तरों में से जो उत्तर शुद्ध है उसे चुनकर रिक्त स्थान में लिखिए।)
Fill in the blanks by Choose the appropriate answer from the options given below.

Question 1.
मया चन्द्रः ………………..
(क) दृश्यते
(ख) पश्यते
(ग) पश्यानि
(घ) पश्यामि।

Answer

Answer: (क) दृश्यते


Question 2.
श्रोतृभिः कथा ………………..
(क) शृणोति
(ख) श्रूयते
(ग) श्रृण्वन्ति
(घ) श्रूयन्ते।

Answer

Answer: (ख) श्रूयते


Question 3.
बालकाः फलानि …………………
(क) खादति
(ख) खादन्ति
(ग) खाद्यन्ते
(घ) खादन्ते।

Answer

Answer: (ख) खादन्ति


Question 4.
सः …………… लिखति।
(क) लेखम्
(ख) लेखाम्
(ग) लेख:
(घ) लेखाः।

Answer

Answer: (क) लेखम्


Question 5.
सर्वैः विद्वान् …………….
(क) पूज्यन्ते
(ख) पूज्यते
(ग) पूजयन्ति
(घ) पूजन्ति।

Answer

Answer: (ख) पूज्यते


Question 6.
……………. अधुना गीता पठ्यते।
(क) भक्तः
(ख) भक्तेन
(ग) भक्ताः
(घ) भक्तेभ्यः।

Answer

Answer: (ख) भक्तेन


Question 7.
……………….. पाषाणखण्डेषु रत्नसंज्ञा विधीयते।
(क) मूढः
(ख) मूढाः
(ग) मूढैः
(घ) मूढान्।

Answer

Answer: (ग) मूढैः


Question 8.
सर्वैः जनैः सम्प्रति …………….. श्रूयते।
(क) कथाः
(ख) कथा
(ग) कथाम्
(घ) कथान्।

Answer

Answer: (ख) कथा


Question 9.
परोपकारी सदैव ………………… करोति।
(क) परोपकारं
(ख) परोपकारः
(ग) परोपकारेण
(घ) परोपकाराः।

Answer

Answer: (क) परोपकारं


Question 10.
आचार्याः ………………. पाठयन्ति।
(क) छात्रान्
(ख) छात्रः
(ग) छात्राः
(घ) छात्रैः।

Answer

Answer: (क) छात्रान्


Question 11.
छात्राः ……………………
(क) वदन्ति
(ख) उद्यते
(ग) वद्यन्ते
(घ) वदति।

Answer

Answer: (क) वदन्ति


Question 12.
पिता विद्याधनं बाल्ये पुत्राय ………………..
(क) ददति
(ख) दीयते
(ग) ददते
(घ) यच्छति।

Answer

Answer: (घ) यच्छति।


Question 13.
………………….. सम्प्रति आपणं गम्यते।
(क) वयम्
(ख) अस्माभिः
(ग) अहम्
(घ) अस्मभ्यम्।

Answer

Answer: (ख) अस्माभिः


Question 14.
…………………. कविता: श्रूयन्ते।
(क) त्वया
(ख) त्वम्
(ग) यूयम्
(घ) युवाम्।

Answer

Answer: (क) त्वया


Question 15.
सैनिकैः देश: ……………………
(क) रक्षति
(ख) रक्ष्यन्ते
(ग) रक्ष्यते
(घ) रक्षन्ति।

Answer

Answer: (ग) रक्ष्यते


Question 16.
अस्माभिः पयः ………………….
(क) पीयन्ते
(ख) पिबति
(ग) पीयते
(घ) पिबन्ति।

Answer

Answer: (ग) पीयते


Question 17.
सैनिकैः शिविरेषु ………………..
(क) उष्यन्ते
(ख) वस्यते
(ग) उष्यते
(घ) वसन्ति।

Answer

Answer: (ग) उष्यते


दत्तानि वाक्यानि दृष्ट्वा तदाधारिते रिक्तस्थानपूर्तिः प्रदत्तेषु पदेषु उचितं पदं चित्वा क्रियताम्। (दिए गए वाक्यों को देखकर उस पर आधारित रिक्त स्थानों की पूर्ति दिए गए विकल्पों में से उचित पद चुनकर कीजिए।)
Look at the given sentences and fill up the blanks based on these sentences by choosing correct option given below.

Question 1.
परोपकारी परोपकारम् करोति। परोपकारिणा परोपकारः …………………….
(क) क्रिये
(ख) क्रियन्ते
(ग) क्रियते
(घ) कुर्वन्ति।

Answer

Answer: (ग) क्रियते


Question 2.
वृक्षाः फलानि यच्छन्ति। वृक्षैः ……………… दीयन्ते।
(क) फलाः
(ख) फलान्
(ग) फलानि
(घ) फलानी।

Answer

Answer: (ग) फलानि


Question 3.
छात्रा: गुरून् नमन्ति। …………. गुरवः नम्यन्ते।
(क) छात्रेण
(ख) छात्रया
(ग) छात्राभ्याम्
(घ) छात्राभिः।

Answer

Answer: (घ) छात्राभिः।


Question 4.
त्वम् कथां शृणोषि। त्वया ……………………. श्रूयते।
(क) कथाः
(ख) कथाम्
(ग) कथया
(घ) कथा।

Answer

Answer: (घ) कथा।


Question 5.
अहं मोहं त्यजामि। ………………… मोहं त्यह्यते।
(क) मया
(ख) आवाभ्याम्
(ग) अस्माभिः
(घ) मह्यम्।

Answer

Answer: (क) मया


Question 6.
राज्यपाल: शिक्षकान् सम्मानयति। ……………… शिक्षकाः सम्मानीयन्ते।
(क) राज्यपालेन
(ख) राज्यपालं
(ग) राज्यपालैः
(घ) राज्यपालाः।

Answer

Answer: (क) राज्यपालेन


Question 7.
आचार्याः प्रदर्शनीं पश्यन्ति। ………………… प्रदर्शनी दृश्यते।
(क) आचार्येण
(ख) आचार्यैः
(ग) आचार्याभ्याम्
(घ) आचार्यान्।

Answer

Answer: (ख) आचार्यैः


Question 8.
राष्ट्रपतिः राष्ट्रं सम्बोधयति। राष्ट्रपतिना …………….. सम्बोध्यते।
(क) राष्ट्र:
(ख) राष्ट्रं
(ग) राष्ट्राः
(घ) राष्ट्रान्।

Answer

Answer: (क) राष्ट्र:


Question 9.
सेवकः नृपम् सेवते। ………………. नृपः सेव्यते।।
(क) सेवकैः
(ख) सेवकाः
(ग) सेवकेन
(घ) सेवकाभ्याम्।

Answer

Answer: (ग) सेवकेन


Question 10.
त्वं पुरस्कारं गृह्णासि। त्वया ………………… गृह्यते।
(क) पुरस्काराः
(ख) पुरस्कारं
(ग) पुरस्कारः
(घ) पुरस्कारान्।

Answer

Answer: (ग) पुरस्कारः


Question 11.
छायाकारः छायाचित्रं रचयति। छायाकारेण ………………. रच्यते।
(क) छायाचित्रान्
(ख) छायाचित्राणि
(ग) छायाचित्रम्
(घ) छायाचित्राः

Answer

Answer: (ग) छायाचित्रम्


Question 12.
शिशुः स्वपिति। शिशुना …………………
(क) स्वपते
(ख) सुप्यते
(ग) स्वप्यते
(घ) सुपते।

Answer

Answer: (ख) सुप्यते


Question 13.
छात्राः तिष्ठन्ति। ………………… स्थीयते।
(क) छात्राभिः
(ख) छात्रया
(ग) छात्रेण
(घ) छात्रान्।

Answer

Answer: (क) छात्राभिः


Question 14.
बालिका: हसन्ति। बालिकाभिः …………………
(क) हसन्ते
(ख) ह्सयन्ते
(ग) हस्यन्ते
(घ) हस्यते।

Answer

Answer: (घ) हस्यते।


Question 15.
धावकाः धावन्ति। धावकै: …………………
(क) धावन्ते
(ख) धाव्यते
(ग) धावते
(घ) धाव्येते।

Answer

Answer: (ख) धाव्यते


Question 16.
विद्याहीनाः न शोभन्ते। ……………. न शुभ्यते।
(क) विद्याहीनैः
(ख) विद्याहीनेन
(ग) विद्याहीनया
(घ) विद्याहीनाभिः।

Answer

Answer: (क) विद्याहीनैः


Question 17.
मालाकारः सिञ्चति। …………….. सिञ्च्यते।
(क) मालाकारैः
(ख) मालाकाराभिः
(ग) मालाकारेण
(घ) मालाकारया।

Answer

Answer: (ग) मालाकारेण


Question 18.
ते पश्यन्ति। तैः ……………………।
(क) दृश्यते
(ख) पश्यते
(ग) पश्यन्ते
(घ) दृश्यन्ते।

Answer

Answer: (क) दृश्यते


दत्तेषु पदेषु उचितानि पदानि नीत्वा रिक्तस्थानपूर्तिः वाच्यपरिवर्तनमाध्यमेन क्रियताम्। (दिए गए पदों में से उचित पद लेकर खाली स्थान की पूर्ति वाच्य परिवर्तन के माध्यम से पूर्ण कीजिए।)
Change the voice by choosing the right word who given in the options.

(1)

सुधा – दीपिके ! त्वम् किम् लिखसि?
दीपिका – (i) ……………… तु पर्यावरणविषये लेखं लिखामि।
(क) अहम्
(ख) मया
(ग) वयम्
(घ) अस्माभिः।

Answer

Answer: (क) अहम्


सुधा – त्वया सुन्दरः लेखः (ii) ……………….
(क) लिखयते
(ख) लिखसि
(ग) लिख्यते
(घ) लिख्यन्ते।

Answer

Answer: (ग) लिख्यते


दीपिका – धन्यवादः। सम्प्रति (iii) ………………. कुत्र गम्यते?
(क) त्वया
(ख) मया
(ग) त्वम्
(घ) युष्मभ्यम्।

Answer

Answer: (क) त्वया


सुधा – विद्यालयम्। किम् त्वया न (iv) ………….. यत् अद्य तत्र वनोत्सवः अस्ति।
(क) ज्ञायते
(ख) ज्ञायते
(ग) ज्ञायन्ते
(घ) ज्ञाये।

Answer

Answer: (क) ज्ञायते


(2)

दीपिका – आम्, ज्ञातम्। मया अपि सः वनोत्सवः द्रष्टव्यः
माता – मधुर ! जानासि एषः विशाल: क: वृक्षः (i) …………………

(क) असि
(ख) अस्ति
(ग) अस्मि
(घ) स्तः।

Answer

Answer: (ख) अस्ति


पुत्रः – आम्, मया (ii) ………….. एषः तु वटवृक्षः।
(क) ज्ञायते
(ख) ज्ञायेते
(ग) ज्ञाये
(घ) ज्ञायसे।

Answer

Answer: (क) ज्ञायते


माता – किम् वृक्षाः अस्मभ्यं छायाम् यच्छन्ति?
पुत्रः- आम् तैः अस्मभ्यम् शीतला (iii) ………….. दीयते।
(क) छायाम्
(ख) छाया
(ग) छायया
(घ) छायाः।

Answer

Answer: (ख) छाया


माता – किम् वयम् वृक्षान् रक्षेम?
पुत्रः – आम्! (iv) ………………. वृक्षाः रक्षितव्याः।
(क) अस्माकं
(ख) अस्मभ्यं
(ग) अस्माभिः
(घ) मया।

Answer

Answer: (ग) अस्माभिः


(3)

पिता – अद्य दिवसस्य समाचारपत्रं कुत्रास्ति?
पुत्रः – इदं तु मम पार्वे अस्ति।
पिता – किं (i) ……………. समाचारपत्रं पठ्यते?
(क) त्वया
(ख) त्वम्
(ग) त्वत्
(घ) युष्माभिः।

Answer

Answer: (क) त्वया


पुत्रः – नहि, अहम् तु केवलम् खेल-चित्राणि एव पश्यामि।
पिता – त्वया कस्य खेलस्य (ii) …………….. दृश्यन्ते?
(क) चित्रम्
(ख) चित्राणि
(ग) चित्रे
(घ) चित्रेण।

Answer

Answer: (ख) चित्राणि


पुत्रः – अहम् तु विजेतृणां क्रिकेटक्रीडकानां चित्राणि (iii) ……………
(क) दृश्यामि
(ख) दृश्यते
(ग) दृश्यन्ते
(घ) पश्यामि।

Answer

Answer: (घ) पश्यामि।


पिता – मम अपि अस्ति कौतूहलम्। (iv) ………….. मह्यम् देहि।
(क) समाचारपत्रं
(ख) समाचारपत्रः
(ग) समाचारपत्राणी
(घ) समाचारपत्रान्।

Answer

Answer: (क) समाचारपत्रं


(4)

माधवी – अद्य तव जन्मदिवसः मम वर्धापनं स्वीकरोतु।
जाहनवी – अत: मया आपणं गत्वा (i) ……………………… क्रीणन्ते।
(क) पुस्तकानि
(ख) वस्तूनि
(ग) वस्त्राणि
(घ) पुस्तकम्।

Answer

Answer: (क) पुस्तकानि


माधवी – किं त्वं जन्मदिने नवीनं (ii) …………………. न क्रेष्यसि?
(क) परिधानः
(ख) परिधानम्
(ग) परिधानाः
(घ) परिधानान्।

Answer

Answer: (ख) परिधानम्


जाह्नवी – नहि, मह्यम् नवीन-परिधान-क्रयः न (iii) ……………..। (रुच्)
(क) रोचन्ते
(ख) रुच्यते
(ग) रोचते
(घ) रोचसे।

Answer

Answer: (ग) रोचते


माधवी – परम् अहं तु प्रतिवर्षं नवीनं परिधानम् इच्छामि।
जाह्नवी – किं परिधानैः? (iv) …………….. तु पुस्तकानि एव क्रेतव्यानि यतः तानि ज्ञानवर्धकानि?
(क) मया
(ख) मह्यम्
(ग) अस्माभिः
(घ) तुभ्यम्।

Answer

Answer: (क) मया


(5)

राधिका – सुधे! त्वं विद्यालयं केन यानेन गच्छसि?
सुधा – राधिके ! (i) ………………. विद्यालयबसयानेन विद्यालयं गम्यते।
(क) त्वया
(ख) मया
(ग) अहम्
(घ) वयम्।

Answer

Answer: (ख) मया


राधिका – सुधे! कतिवादने गृहं प्रत्यागच्छसि?
सुधा – मया एकवादने (ii) ……………… प्रत्यागम्यते।
(क) गृहः
(ख) गृहे
(ग) गृहम्
(घ) गृहाणि।

Answer

Answer: (ग) गृहम्


राधिका – किं सायं क्रीडायै (iii) ………….. अपि गच्छसि?
(क) उपवने
(ख) उपवनम्
(ग) उपवनः
(घ) उपवनानि।

Answer

Answer: (ख) उपवनम्


सुधा – आम्, मया सायं नित्यं क्रीडायै उपवनम् अपि (iv) ……………..
(क) गच्छते
(ख) गमयते
(ग) गम्यन्ते
(घ) गम्यते।

Answer

Answer: (घ) गम्यते।


द्वे मित्रे दूरभाषे वार्तालापं कुरुतः। निरुपमा कर्तृवाच्ये वदति, विनीता च कर्मवाच्ये वदति।वाच्यानुसारं मञ्जूषायाः उचितैः पदैः रिक्तस्थानानि पूरयत। (दो मित्र दूरभाष पर वार्तालाप कर रही हैं। निरुपमा कर्तृवाच्य में बोलती है और विनीता कर्मवाच्य में बोलती है। वाच्यानुसार मंजूषा के उचित पदों से रिक्त स्थान भरिए।)
Two friends are talking over telephone. Nirupama speaks in active voice and Vineeta speaks in passive voice. Fill in the blanks according to voice by.

निरुपमा – विनीते! अधुना किं करोषि?
विनीता – (i) …………. नवीनं पुस्तकं मणिका पठ्यते।
(क) मया
(ख) अस्माभिः
(ग) आवाभ्याम्
(घ) अस्मभ्यम्।

Answer

Answer: (क) मया


निरुपमा – कीदृशः संयोगः। अहम् अपि मणिकाम् एव पठितुम् उपविशामि।
कश्चिद् ध्वनिः आगच्छति। कं कार्यक्रमं दूरदर्शने (ii) …………..?
(क) पश्यसि
(ख) पश्यन्ति
(ग) पश्यसि
(घ) पश्यसे।

Answer

Answer: (क) पश्यसि


विनीता – मया तु समाचारा: (iii) ………….
(क) दृश्यन्ते
(ख) दृश्यते
(ग) पश्यते
(घ) पश्यन्ते।

Answer

Answer: (क) दृश्यन्ते


निरुपमा – अहं रामायणं
पश्यामि”- अस्य वाक्यस्य कर्मवाच्ये किं रूपं भविष्यति?
विनीता – कर्मवाच्ये अस्य रूपं भविष्यति (iv) मया ……………… दृश्यते।
(क) रामायणं
(ख) रामायणः
(ग) रामायणाः
(घ) रामायणान्।

Answer

Answer: (क) रामायणं


दूरभाषे द्वौ छात्रौ वार्तालापं कुरुतः। प्रथमः छात्रः कर्तृवाच्यस्य द्वितीयः च छात्रः कर्मवाच्यस्य प्रयोगं करोति। वाच्यानुसारं मञ्जूषायाः समुचितैः पदैः रिक्तस्थानानि पूरयितव्यानि। (दो छात्र दूरभाष पर वार्तालाप कर रहे हैं। पहला छात्र कर्तृवाच्य का और दूसरा छात्र कर्मवाच्य का प्रयोग करता है। वाच्य के अनुसार मंजूषा के उचित पदों से रिक्त स्थानों की पूर्ति कीजिए।)

Two students are talking over telephone. The first student uses active voice and the second student uses passive voice. Fill in the blanks with suitable words whose given in options according to voice.

प्रथमः छात्रः – त्वं किं पश्यसि? द्वितीयः
छात्रः – मया पाठ्यक्रमः (i) ……………
(क) पश्यते
(ख) पश्यन्ते
(ग) दृश्यते
(घ) दृश्येते।

Answer

Answer: (ग) दृश्यते


प्रथमः छात्रः – किं विद्यालये अध्यापकाः (ii) ………….. सम्यग् न पाठयन्ति?
(क) पाठ्यपुस्तके
(ख) पाठ्यपुस्तकं
(ग) पाठ्यपुस्तकाः
(घ) पाठ्यपुस्तकानि।

Answer

Answer: (घ) पाठ्यपुस्तकानि।


द्वितीयः छात्रः – न, अध्यापकैः पाठ्यपुस्तकानि सम्यग् (iii) ………………
(क) पाठ्यन्ते
(ख) पाठयन्ते
(ग) पाठ्यते
(घ) पाठयेते।

Answer

Answer: (क) पाठ्यन्ते


प्रथमः छात्रः – अहं पाठं कण्ठस्थं करोमि।।
द्वितीयः छात्रः – परं मया तु पाठः कण्ठस्थ: न (iv) ……………
(क) कृयते
(ख) करोमि
(ग) क्रियते
(घ) क्रियन्ते।

Answer

Answer: (ग) क्रियते


अत्र द्वयोः मित्रयोः संवादः प्रस्तूतयते यस्मिन् गायत्री प्रश्नान् करोति सन्ध्या च उत्तराणि ददाति। गायत्री कर्तृवाच्यस्य सन्ध्या च कर्मवाच्यस्य प्रयोगं करोति। वाच्यानुसारं मञ्जूषायाः समुचितैः पदैः रिक्तस्थानानि पूरयितव्यानि। (यहाँ दो मित्रों का संवाद प्रस्तुत किया जा रहा है जिसमें गायत्री प्रश्न करती है और संध्या उत्तर देती है। वाच्य के अनुसार मंजूषा के उचित पदों से रिक्त स्थान भरिए।)
The conversation of two friends is given here in which Gayatri asks questions and Sandhya replies. Fill in the blanks with suitable words whose given in options according to voice.

गायत्री – सन्ध्ये! किं (i) ……………….. अधुना ओदनं पचसि?
(क) त्वम्
(ख) त्वया
(ग) त्वाम्
(घ) तुभ्यम्।

Answer

Answer: (क) त्वम्


सन्ध्या – आम्, मया ओदनः अधुनैव (ii) ………….
(क) पचयते
(ख) पचयेते
(ग) पच्यते
(घ) पच्यन्ते।

Answer

Answer: (ग) पच्यते


गायत्री – तदनन्तरं त्वं किं करिष्यसि?
सन्ध्या – तदनन्तरं (iii) ……………….. गीता पठिष्यते।
(क) मया
(ख) त्वया
(ग) अहम्
(घ) त्वम्।

Answer

Answer: (क) मया


गायत्री – ह्यः अहमपि (iv) ……….. अपठम्।
(क) गीताम्
(ख) गीता
(ग) गीतया
(घ) गीताः।
सन्ध्या – अधुना मया पत्राणि लिख्यन्ते।
गायत्री – अहम् तु निबन्धं लिखामि।

Answer

Answer: (क) गीताम्


अधोलिखितं संवादं मञ्जूषायाः समुचित-क्रिया-कर्म-कर्तृपदैः पूरयत। (अधोलिखित संवाद मंजूषा के उचित क्रिया, कर्म एवं कर्ता पदों से भरिए।)
Complete the following dialogue with option’s suitable verb, object and subject.

(1)

नयना – सुमेश! त्वं किं करोषि?
सुमेशः – अधुना तु मया पुस्तकं (i) …………
(क) पठ्यते
(ख) पठ्येते
(ग) पठ्यसे
(घ) पठ्ये।

Answer

Answer: (क) पठ्यते


नयना – ओह ! अधुना त्वं पुस्तकं (ii) ……..
(क) पठसि
(ख) पठ्यते
(ग) पठामि
(घ) पठति।

Answer

Answer: (क) पठसि


सुमेशः – (iii) ……………… किं क्रियते?
(क) त्वया
(ख) मया
(ग) अहम्
(घ) त्वम्।

Answer

Answer: (क) त्वया


नयना – मया अपि (iv) ………… पठ्यते।
(क) पुस्तके
(ख) पुस्तकानि
(ग) पुस्तकं
(घ) पुस्तकः।
सुमेशः – शोभनम्। पुस्तकं पठ।

Answer

Answer: (ग) पुस्तकं


(2)

रामः – त्वं कुत्र गच्छसि?
श्यामः – अहम् तु आपणम् (i) ………….
(क) गच्छामि
(ख) गच्छसि
(ग) गच्छामः
(घ) गच्छति।

Answer

Answer: (क) गच्छामि


रामः – तत्र (ii) ………………… किमर्थं गम्यते?
(क) त्वम्
(ख) त्वाम्
(ग) त्वया
(घ) तुभ्यम्।

Answer

Answer: (ग) त्वया


श्यामः – अहं फलानि क्रेतुम् गच्छामि।
रामः – अहं तु (iii) …………. न क्रीणामि।
(क) फले
(ख) फलम्
(ग) फलानि
(घ) फलेन।

Answer

Answer: (ग) फलानि


श्यामः – तर्हि त्वं किम् (iv) ………………..?
(क) क्रीणासि
(ख) क्रीणाति
(ग) क्रीणामि
(घ) क्रीणथः।

Answer

Answer: (क) क्रीणासि


(3)

श्यामः – सोहन ! किं त्वं (i) …………… गच्छसि?
(क) पत्रालयः
(ख) पत्रालयं
(ग) पत्रालयाः
(घ) पत्रालयान्।

Answer

Answer: (ख) पत्रालयं


सोहनः – न, अहं तु स्वपाठं स्मरामि।
श्यामः – शोभनम्। अधुना त्वं निबन्धम् अपि (ii) …………….. किम्?
(क) लिखसि
(ख) लिखति
(ग) लिखामि
(घ) लिखामः।

Answer

Answer: (क) लिखसि


सोहनः – मया तु अधुना गणितस्य अभ्यासः (iii) ………….
(क) क्रियसे
(ख) क्रिये
(ग) कृयते
(घ) क्रियते।

Answer

Answer: (घ) क्रियते।


श्याम: – अहं तु पत्रालयमेव (iv) …………….
(क) गच्छति
(ख) गच्छसि
(ग) गच्छामि
(घ) गच्छथ।

Answer

Answer: (ग) गच्छामि


(4)

प्रत्यूषः – किं विद्यालये छात्राः पादपान् सिञ्चन्ति?
राघवः – आम्, तैः पादपाः (i) …………….
(क) सिञ्च्यन्ते
(ख) सिच्यन्ते
(ग) सिञ्चयन्ते
(घ) सिञ्चन्ति।

Answer

Answer: (क) सिञ्च्यन्ते


प्रत्यूषः – (ii) ……………………. कुत्र सन्ध्यां करोति?
(क) आचार्यः
(ख) आचार्याः
(ग) आचार्य
(घ) आचार्यान्।

Answer

Answer: (क) आचार्यः


राघवः – आचार्येण स्वप्रकोष्ठे (iii) ……………..
(क) सन्ध्या
(ख) सन्ध्यां
(ग) सन्ध्याः
(घ) सन्ध्यया।

Answer

Answer: (क) सन्ध्या


प्रत्यूषः – किम् उद्याने नम्रता गायति?
राघवः – अथ किम् ! उद्याने (iv) …………… एव गीयते।
(क) नम्रता
(ख) नम्रताम्
(ग) नम्रतया
(घ) नम्रताः।

Answer

Answer: (ग) नम्रतया


(5)

गुरुः – राघव! गत्वा पश्य किम् उद्याने (i) …………… क्रीडन्ति?
(क) छात्रा
(ख) छात्राः
(ग) छात्रैः
(घ) छात्रेण।

Answer

Answer: (ख) छात्राः


राघवः – आम्, आचार्य! उद्याने (ii) ………….. क्रीड्यते।
(क) छात्रेण
(ख) छात्राः।।
(ग) छात्रैः
(घ) छात्रः।

Answer

Answer: (ग) छात्रैः


गुरुः – किं कोऽपि तत्र चित्रमपि रचयति?
राघवः – आम् आचार्य! तत्र कैश्चित् चित्रमपि (iii) …………..
(क) रचयते
(ख) रच्येते
(ग) रच्यन्ते
(घ) रच्यते।

Answer

Answer: (घ) रच्यते।


गुरुः – शोभनम्। किं ते तत्र पुष्पाणि तु न त्रोटयन्ति?
राघवः – नहि, नहि, श्रीमन्! (iv) ………………… तत्र पुष्पाणि न त्रोट्यन्ते।
(क) तैः
(ख) ते
(ग) तेन
(घ) ताभिः।

Answer

Answer: (क) तैः


(6)

रमा – सीते! किं त्वं विद्यालयं गच्छसि?
सीता – आम्, रमे ! मया विद्यालयः (i) …………..
(क) गम्यते
(ख) गमयते
(ग) गमयन्ते
(घ) गम्यन्ते।

Answer

Answer: (क) गम्यते


राम – किं त्वं तत्र (ii) ………….. पठसि?
(क) संस्कृत
(ख) संस्कृतं
(ग) संस्कृतः
(घ) संस्कृते।

Answer

Answer: (ख) संस्कृतं


सीता – आम् (iii) ……………. तत्र संस्कृतं पठ्यते।
(क) अस्माभिः
(ख) त्वया
(ग) मया
(घ) अस्मभ्यं।

Answer

Answer: (ग) मया


रमा – किं त्वं तत्र चित्राणि अपि रचयसि? सीता – आम्, मया तत्र (iv) ……………….. अपि रच्यन्ते।
(क) चित्राणि
(ख) चित्रं
(ग) चित्रे
(घ) चित्रेण।

Answer

Answer: (क) चित्राणि


(7)

माता – पुत्रि! बहिः के आगच्छन्ति?
पुत्री – मातः ! बहिः भिक्षुकैः (i) …………….
(क) आगम्यन्ते
(ख) आगम्यते
(ग) आगम्येते
(घ) आगच्छन्ति।

Answer

Answer: (ख) आगम्यते


माता – पुत्रि! किं ते (ii) …………………….. याचन्ति?
(क) भोजनं
(ख) भोजन:
(ग) भोजननि
(घ) भोजानि।

Answer

Answer: (क) भोजनं


पुत्री- मात: ! (iii) ………… भोजनं न याच्यते।
(क) तेन
(ख) ताभ्याम्
(ग) तैः
(घ) ताभिः।

Answer

Answer: (ग) तैः


माता – तर्हि भिक्षुकाः किं वाञ्छन्ति?
पुत्री – मातः ! भिक्षुकैः (iv) ……………… (वस्त्र) वाञ्छ्य ते।
(क) वस्त्रं
(ख) वस्त्राय
(ग) वस्त्रे
(घ) वस्त्राणि।

Answer

Answer: (क) वस्त्रं


(8)

भ्राता – भगिनि! किं भवत्याः विद्यालये विदेशीयाः छात्राः अपि पठन्ति?
भगिनी – आम् भ्रात:! अस्माकं विद्यालये विदेशीयाभिः छात्राभिः अपि (i) …………….
(क) पठ्यन्ते
(ख) पठन्ति
(ग) पठ्यते
(घ) पठ्येते।

Answer

Answer: (ग) पठ्यते


भ्राता – (ii) ………… कस्यां भाषायां वार्तालापं कुर्वन्ति?
(क) ता:
(ख) ता.
(ग) सा
(घ) ते।

Answer

Answer: (क) ता:


भगिनी – ताभिः संस्कृतेन एव (iii) ………. क्रियते।
(क) वार्तालापः
(ख) वार्तालापं
(ग) वार्तालापेन
(घ) वार्तालापाय।

Answer

Answer: (क) वार्तालापः


भ्राता – किं ताः युष्माभिः सह मैत्री कुर्वन्ति?
भगिनी – आम्! (iv) ……….. अस्माभिः सह मैत्री क्रियते।
(क) ताः
(ख) ताभ्यः
(ग) ताभिः
(घ) तया।

Answer

Answer: (ग) ताभिः


(9)

रामः – श्याम! अद्य विद्यालये चेन्नईतः छात्राः आगच्छन्ति।
श्यामः – सखे! छात्रैः चेन्नईतः किमर्थम् (i) ………..? ते इदानीं कुत्र तिष्ठन्ति?
(क) आगम्यन्ते
(ख) आगम्यते
(ग) आगम्येते
(घ) आगच्छन्ति।

Answer

Answer: (ख) आगम्यते


रामः – सखे! ते प्रतियोगितायै अत्र आगताः। इदानीं (ii) …………… छात्रावासे स्थीयते?
(क) तैः
(ख) ते
(ग) तेन
(घ) ताः।

Answer

Answer: (क) तैः


श्यामः – मित्र! किं ते संस्कृतम् अपि (iii) …………..
(क) जानाति
(ख) जानीतः
(ग) जानन्ति
(घ) जानासि।

Answer

Answer: (ग) जानन्ति


रामः – आम्! तैः (iv) …………… केवलं न सम्यग् ज्ञायते, अपि च भाष्यते अपि।।
(क) संस्कृतं
(ख) संस्कृतः
(ग) संस्कृत
(घ) संस्कृतेन।

Answer

Answer: (क) संस्कृतं


(10)

अशोकः – मित्र! छायाचित्रं कः रचयति? श्यामः – छायाचित्रं छायाकारः (i) ………….?
(क) रचयसि
(ख) रचयति
(ग) रचयतः
(घ) रचयन्ति।

Answer

Answer: (ख) रचयति


अशोकः – एवम्। छायाचित्रं (ii) ……….. रच्यते। पत्रं कः लिखति?
(क) छायाकारेण
(ख) छायाकारैः
(ग) छायाकाराः
(घ) छायाकाराय।

Answer

Answer: (क) छायाकारेण


श्यामः – पत्रं विद्यार्थिना (iii) ………………
(क) लिखति
(ख) लिख्यते
(ग) लिख्यन्ते
(घ) लिख्यते।

Answer

Answer: (ख) लिख्यते


अशोकः – एवम्। किं जनैः प्रदर्शनी दृश्यते?
श्यामः – आम्! (iv) ……….. प्रदर्शनीं पश्यन्ति।
(क) जनाः
(ख) जनैः
(ग) जनः
(घ) जनान्।

Answer

Answer: (क) जनाः


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar वाच्यपरिवर्तनम् with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 10 Sanskrit वाच्यपरिवर्तनम् MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit

Do you need some help in preparing for your upcoming Sanskrit exam? We’ve compiled a list of MCQ Questions for Class 10 Sanskrit with Answers to get you started with the subject, समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit. You can download NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समयलेखनम् with Answers Pdf free download, and learn how smart students prepare well ahead.

MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समयलेखनम् with Answers

घटिकायाः समयम् दृष्ट्वा प्रदत्तविकल्पेभ्यः शुद्धम् समयम् चित्वा एवं उचितं समयं लिखित्वा रिक्तस्थानम् पूरयत। (घड़ी में समय देखकर दिए गए विकल्पों में से शुद्ध उत्तर चुनकर तथा उचित समय लिखकर रिक्त स्थान पूरा कीजिए।)
See the clock and fill the correct time in the blanks by choosing correct options.

Question 1.
देवशर्मा …………. वादने उत्तिष्ठति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 1
(क) पञ्च
(ख) षष्ठ
(ग) सप्त
(घ) अष्ट

Answer

Answer: (क) पञ्च


Question 2.
सः …………… वादने स्नानं करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 2
(क) सार्धषड्
(ग) सार्धपञ्च
(ख) सार्धषट्
(घ) सार्धचतुर्।

Answer

Answer: (ग) सार्धपञ्च


Question 3.
सः …………….. वादने पाठयति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 3
(क) पादोन-पञ्च
(ख) पादोन-षड्
(ग) पादोन-सप्त
(घ) पादोन-चतुर्।

Answer

Answer: (ख) पादोनषड्


Question 4.
सः …………. वादने विद्यालयम् गच्छति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 4
(क) सपादअष्ट
(ख) सपादसप्त
(ग) सपादैक
(घ) सपादषड्

Answer

Answer: (ख) सपादसप्त


Question 5.
(i) सुरेन्द्र ……………. वादने निजकार्यात् निवृत्तः भवति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 5
(क) पञ्च
(ख) षड्
(ग) सप्त
(घ) नव

Answer

Answer: (ग) सप्त


Question 6.
सः ……………….. वादने समाचारान् आकर्णयति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 6
(क) सार्धअष्ट
(ख) सार्धसप्त
(ग) सार्धनव
(घ) सार्धदश।

Answer

Answer: (क) सार्धअष्ट


Question 7.
सः …………… वादने रात्रिभोजनम् करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 7
(क) सपादनव
(ख) सपाददश
(ग) सपादषड्
(घ) सपादसप्त

Answer

Answer: (क) सपादनव


Question 8.
सः ……………. वादने शयनाय गच्छति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 8
(क) पादोन-नव
(ख) पादोन-एकादश
(ग) सपाद-नव
(घ) पादोन-दश।

Answer

Answer: (घ) पादोनदश।


Question 9.
गोपालदासः …………….. वादने देवालयम् गच्छति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 9
(क) सपादपञ्च
(ख) सपादचतुर्
(ग) सपादषड्
(घ) सपादसप्त।

Answer

Answer: (क) सपादपञ्च


Question 10.
सः ………….. वादनपर्यन्तम् कीर्तनं करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 10
(क) सार्धषड्
(ख) सार्धपञ्च
(ग) सार्धअष्ट
(घ) सार्धनव

Answer

Answer: (क) सार्धषड्


Question 11.
सः ………………….. वादने देवालयात् आगच्छति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 11
(क) पादोनअष्ट
(ख) पादानसप्त
(ग) पादोननव
(घ) पादोनपञ्च

Answer

Answer: (ख) पादोनसप्त


Question 12.
सः ………………. वादने कार्यालयम् गच्छति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 12
(क) अष्ट
(ख) नव
(ग) दश
(घ) द्वादश।

Answer

Answer: (ख) नव


Question 13.
प्रातः ………….. वाद-विवाद प्रतियोगितायाः उद्घाटनम्।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 13
(क) पादोन-सप्तवादने
(ख) सार्धसप्तवादने
(ग) पादोन-अष्टवादने
(घ) सपादअष्टवादने

Answer

Answer: (ग) पादोन अष्टवादने


Question 14.
…………… वादने निर्णायकैः टिप्पणयः।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 14
(क) नव
(ख) दश
(ग) अष्ट
(घ) द्वादश

Answer

Answer: (ख) अष्ट


Question 15.
…………. वादने प्राचार्येण निर्णयस्य घोषणा।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 15
(क) पादोन-एकादश
(ख) सपाद-एकादश
(ग) सार्धएकादश
(घ) एकादश।

Answer

Answer: (ख) सपाद-एकादश


Question 16.
ततः ………….. वादने धन्यवाद ज्ञापनम्।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 16
(क) सार्धएकादश
(ख) सार्धद्वादश
(ग) सार्धषड्
(घ) सार्धपञ्च

Answer

Answer: (क) सार्धएकादश


Question 17.
प्रातः ……………. वादने सरस्वती-वन्दना।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 17
(क) सपादअष्ट
(ख) सपादनव
(ग) सपाददश
(घ) सपादएकादश

Answer

Answer: (ख) सपादनव


Question 18.
प्रातः ……………. वादने सांस्कृतिक कार्यक्रमाः।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 18
(क) सार्धनव
(ख) सपादनव
(ग) पादोन-नव
(घ) नव

Answer

Answer: (क) सार्धनव


Question 19.
प्रातः ………… वादने प्रधानाचार्येण वार्षिकविवरणस्य प्रस्तुतीकरणम्।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 19
(क) पादोनएकादश
(ख) पादोनद्वादश
(ग) पादोननव
(घ) पादोनपञ्च

Answer

Answer: (क) पादोनएकादश


Question 20.
प्रात: …………… मुख्यातिथिना पुरस्कारवितरणम्।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 20
(क) सार्धएकादशवादने
(ख) सार्धदशवादने
(ग) एकादशवादने
(घ) दशवादने

Answer

Answer: (ग) एकादशवादने


Question 21.
सा प्रातः …………….. वादने उत्तिष्ठति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 21
(क) पञ्च
(ख) षष्ठ
(ग) नव
(घ) दश

Answer

Answer: (क) पञ्च


Question 22.
……………… वादने ईशवन्दनां करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 22
(क) सार्धषट्
(ख) सार्धषड्
(ग) षड्
(घ) पादोन-षड्

Answer

Answer: (ख) सार्धषड्


Question 23.
यदा अहम् …………. वादने विद्यालयतः आगच्छामि सा मया सह भोजनं करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 23
(क) सपादद्वि
(ख) सार्धद्वि
(ग) सार्धद्वौ
(घ) सार्धद्वा।

Answer

Answer: (क) सपादद्वि


Question 24.
………………. वादने विश्रामं करोति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 24
(क) पादोनत्रयो
(ख) पादोनपञ्च
(ग) पादोनसप्त
(घ) पादोनअष्ट

Answer

Answer: (क) पादोनत्रयो


Question 25.
प्रातः ………. वादने “शिक्षकः तस्य रचनात्मकता च”।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 25
(क) सप्त
(ख) सार्धसप्त
(ग) पादोन-सप्त
(घ) सपादसप्त।

Answer

Answer: (क) सप्त


Question 26.
प्रातः …………… वादने ‘काव्यानि’।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 26
(क) सप्तसपाद
(ख) पादोन-सप्त
(ग) सपादसप्त
(घ) सार्धसप्त।

Answer

Answer: (ग) सपादसप्त


Question 27.
प्रात. ……………. वादने ‘आलेख-लेखनम्’।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 27
(क) पादोनअष्ट
(ख) पादोनसप्त
(ग) पादोनपञ्च
(घ) पादोननव

Answer

Answer: (क) पादोनअष्ट


Question 28.
प्रात: ……………. वादने कार्यक्रमः समाप्तः भविष्यति।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 28
(क) सार्धअष्ट
(ख) सार्धनव
(ग) सार्धपञ्च
(घ) सार्धदश

Answer

Answer: (क) सार्धअष्ट


Question 29.
पंजीकरणं प्रात: ……………… प्रारभत।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 29
(क) सार्धनववादने
(ख) सार्धअष्टवादने
(ग) सार्धदशवादने
(घ) सार्धपञ्चवादने

Answer

Answer: (क) सार्धनववादने


Question 30.
काव्यालिप्रतियोगिता ……………. आरभत।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 30
(क) सार्धदशवादने
(ख) दशसपादवादने
(ग) सपाददशवादने
(घ) पादोन-दशवादने।

Answer

Answer: (ग) सपाददशवादने


Question 31.
चायपानं ……………….. अभवत्।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 31
(क) पादोनद्वादशवादने
(ख) पादोननववादने
(ग) पादोनदशवादने
(घ) पादोनपञ्चवादने

Answer

Answer: (क) पादोनद्वादशवादने


Question 32.
…………….. प्रतियोगिता समाप्ता जाता।
समयलेखनम् MCQ Questions with Answers Class 10 Sanskrit 32
(क) एकवादने
(ख) द्वादशवादने
(ग) द्विवादने
(घ) एकादशवादने।

Answer

Answer: (क) एकवादने


We hope you found this NCERT MCQ Questions for Class 10 Sanskrit Grammar समयलेखनम् with Answers Pdf free download helpful. If you have any questions about CBSE Class 10 Sanskrit प्रसमयलेखनम् MCQs Multiple Choice Questions with Answers, please share them in the comment box below and we will get back to you at the earliest possible time.

error: Content is protected !!